Τέσσερα κρίσιμα ζητήματα από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ – Δοκιμασίες για Τουρκία, ΝΑΤΟ και Ευρώπη

Όπως συχνά συμβαίνει σε αυτές τις πολυμερείς συναντήσεις, οι δηλώσεις των ηγετών προσφέρουν περισσότερο μια στιγμιαία αποτύπωση του παγκόσμιου κλίματος παρά δεσμεύσεις με μακροπρόθεσμη ισχύ.

Από το Μιλένιουμ στο σήμερα: Ένας κόσμος πιο ασταθής

Από το 2000 έως σήμερα, η παγκόσμια πραγματικότητα έχει μεταβληθεί ριζικά. Η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου βρίσκονται σε υποχώρηση, ενώ η διεθνής σκηνή χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, συγκρούσεις και την άνοδο λαϊκιστικών ηγετών. Ο ΟΗΕ, που κάποτε αντιπροσώπευε μια πηγή ελπίδας και διεθνούς νομιμότητας, έχει χάσει μεγάλο μέρος της ισχύος του να διαμορφώνει εξελίξεις.

1. Τουρκία – ΗΠΑ: Μια σχέση σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Η συνάντηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο επανέφερε στο προσκήνιο τη σημασία της τουρκοαμερικανικής συνεργασίας. Παρά τα εμπόδια που παραμένουν – από την υπόθεση των F-35 έως τις γεωπολιτικές επιλογές της Άγκυρας – η σχέση Ουάσινγκτον–Άγκυρας διατηρεί βαρύνουσα σημασία για το ΝΑΤΟ και τη Μέση Ανατολή.

Η Τουρκία εμφανίζεται ως χώρα-κλειδί σε μια περιοχή όπου συγκρούονται συμφέροντα: ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας, οι εντάσεις στον Νότιο Καύκασο και η κρίση στη Γάζα. Παρά τις τριβές, μια θετική τροχιά στις διμερείς σχέσεις μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για την ισορροπία ισχύος στην περιοχή.

2. Η αναγνώριση της Παλαιστίνης: Ένα ιστορικό βήμα

Η απόφαση χωρών όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος προκάλεσε ισχυρό αντίκτυπο. Πρόκειται για κίνηση με ιστορικό χαρακτήρα, που όχι μόνο επηρεάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, αλλά ανοίγει και μια νέα συζήτηση για το μέλλον της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής.

Ιδιαίτερα η στάση της Γαλλίας έχει συμβολικό βάρος, δεδομένης της παρουσίας τόσο της σημαντικής μουσουλμανικής όσο και της εβραϊκής κοινότητας στο εσωτερικό της. Ωστόσο, η αντίδραση ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη υπογραμμίζει ότι η συζήτηση για την Παλαιστίνη συνδέεται άμεσα με το ζήτημα της ταυτότητας και των θεμελιωδών αξιών της Ευρώπης.

3. Η ομιλία Τραμπ: Σήματα προς τον ΟΗΕ και την Ευρώπη

Η μακροσκελής ομιλία του Ντόναλντ Τραμπ στην έναρξη των εργασιών δεν αποτέλεσε έκπληξη. Με έντονη κριτική προς τον ΟΗΕ και την Ευρώπη, ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε την ρητορική του για την ανάγκη αναπροσαρμογής της αμερικανικής στάσης, ιδίως απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η συναλλακτική προσέγγιση του Τραμπ – που δίνει προτεραιότητα στο άμεσο εθνικό συμφέρον αντί σε ιδεολογικές ή στρατηγικές δεσμεύσεις – συνεχίζει να δημιουργεί προβληματισμό στον διατλαντικό χώρο. Για τους Ευρωπαίους συμμάχους, η Ουάσινγκτον παραμένει απαραίτητος εταίρος, αλλά η αστάθεια στην αμερικανική πολιτική επιβάλλει ενίσχυση της αυτόνομης ευρωπαϊκής άμυνας.

4. Γαλλία – Ηνωμένο Βασίλειο και το ΝΑΤΟ: Μια νέα ισορροπία

Η δυναμική ανάμεσα σε Παρίσι και Λονδίνο εξελίσσεται σε κεντρικό άξονα για την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας. Με το ΝΑΤΟ να προετοιμάζεται για τη σύνοδό του στην Τουρκία, η στάση των δύο πυρηνικών δυνάμεων της Ευρώπης αποκτά ιδιαίτερη σημασία.

Η ισορροπία με τη Γερμανία, οι πιέσεις για αύξηση των αμυντικών δαπανών και η αναζήτηση κοινής γραμμής απέναντι στη Ρωσία θα καθορίσουν το μέλλον της συμμαχίας. Η Τουρκία, ως χώρα-οικοδεσπότης της επόμενης ΝΑΤΟϊκής συνόδου, βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της συζήτησης, επιχειρώντας να αναβαθμίσει τη φωνή της στους κόλπους της συμμαχίας.

Η αιώνια πρόκληση της ειρήνης

Η ιστορία αποδεικνύει ότι οι διεθνείς πρωτοβουλίες δεν επαρκούν χωρίς βαθύτερη αλλαγή νοοτροπίας. Όπως μετά τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έτσι και σήμερα, η πραγματική ειρήνη προϋποθέτει συνεχή προσπάθεια, συλλογική βούληση και αποφασιστικότητα να αποτραπούν νέες συγκρούσεις.

Η 80ή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δεν άφησε ισχυρό αποτύπωμα, αλλά ανέδειξε εκ νέου την επιτακτική ανάγκη για διεθνή συνεργασία, αλληλεγγύη και προσαρμογή σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία.

Πηγή: Pagenews.gr