Στις 3 και 4 Οκτωβρίου οι πολίτες της Τσεχικής Δημοκρατίας προσέρχονται στις κάλπες για μια εκλογική αναμέτρηση με βαρύνουσα σημασία για το μέλλον της χώρας αλλά και για τις ισορροπίες στην Ευρώπη. Ο πρώην πρωθυπουργός και δισεκατομμυριούχος Αντρέι Μπάμπις, επικεφαλής του κόμματος ANO (Δράση Απογοητευμένων Πολιτών), διεκδικεί την επιστροφή του στην εξουσία με ισχυρή δυναμική.
Ο «Τσέχος Τραμπ» και η σκιά του Όρμπαν
Ο Μπάμπις, αποκαλούμενος «Τσέχος Τραμπ» για το μείγμα επιχειρηματικής ισχύος και λαϊκιστικού λόγου, εμφανίζεται φαβορί με ποσοστά πάνω από 30%, αφήνοντας δέκα μονάδες πίσω τη συμμαχία Spolu (Μαζί) του πρωθυπουργού Πέτρ Φιάλα. Το ANO, μέλος της ομάδας «Πατριώτες για την Ευρώπη» του Βίκτορ Όρμπαν, έχει ήδη κυριαρχήσει στις ευρωεκλογές και τις περιφερειακές αναμετρήσεις του 2024, εδραιώνοντας το προβάδισμά του.
Η πιθανότητα ο Μπάμπις να επιστρέψει στην εξουσία ανησυχεί τις Βρυξέλλες. Μια κυβέρνηση με κορμό το ANO και συμμάχους κόμματα όπως το SPD ή το Stačilo! θα μπορούσε να οδηγήσει την Τσεχία σε πιο αντιευρωπαϊκή κατεύθυνση, εντείνοντας το ρήγμα στην ΕΕ μετά την Ουγγαρία του Όρμπαν και τη Σλοβακία του Φίτσο.
Οι θέσεις των κομμάτων: συγκρούσεις σε όλα τα μέτωπα
- ANO (Μπάμπις): υπόσχεται πλαφόν στις τιμές ενέργειας, μείωση ηλικίας συνταξιοδότησης, φορολογικές ελαφρύνσεις. Σαφώς αντίθετο στο μεταναστευτικό σύμφωνο και στην «πράσινη μετάβαση» της ΕΕ.
- Spolu (Φιάλα): επικεντρώνεται στη δημοσιονομική σταθερότητα, τη μείωση του χρέους και την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων. Παρουσιάζεται ως το ανάχωμα στην οικονομική δημαγωγία.
- SPD και Stačilo!: ανοιχτά αντι-ΕΕ και φιλορωσικά, με αιτήματα για δημοψηφίσματα αποχώρησης από ΕΕ και ΝΑΤΟ.
- Stan και Πειρατές: φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, υπέρ της ένταξης στο ευρώ, υπερασπιστές της πράσινης ατζέντας.
Η κοινωνία υπό πίεση
Η οικονομική κρίση και ο υψηλός πληθωρισμός έχουν ενισχύσει το αντισυστημικό ρεύμα. Μόλις το 15% των πολιτών δηλώνουν ικανοποιημένοι με την τρέχουσα πολιτική κατάσταση, ενώ οι περισσότεροι εκτιμούν ότι «ψηφίζουν με το πορτοφόλι». Η δυσφορία απέναντι στον Φιάλα, ο οποίος περιόρισε το έλλειμμα από 5% σε 2% αλλά θεωρείται αποκομμένος από την κοινωνία, ευνοεί τον Μπάμπις.
Ένα περίπλοκο εκλογικό τοπίο
Το εκλογικό σύστημα με αναλογική εκπροσώπηση και υψηλά όρια (5%-11%) καθιστά δύσκολο τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Η Βουλή των 200 εδρών θα μοιραστεί πιθανότατα ανάμεσα σε 7-8 κόμματα, γεγονός που καθιστά τους κυβερνητικούς συνασπισμούς εύθραυστους.
Ο ρόλος του προέδρου Πέτρ Πάβελ θα είναι καθοριστικός, καθώς έχει τη δυνατότητα να απορρίπτει υποψήφιους υπουργούς που αντιτίθενται στην ΕΕ ή το ΝΑΤΟ. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει το τελευταίο «φρένο» σε μια στροφή της Τσεχίας προς τον σκεπτικισμό ή ακόμα και την ανοιχτή ρήξη με τις Βρυξέλλες.
Το διακύβευμα για την Ευρώπη
Οι εκλογές στην Τσεχία δεν αφορούν μόνο την Πράγα. Το αποτέλεσμα θα καθορίσει κατά πόσο η ΕΕ θα έχει να αντιμετωπίσει έναν ακόμη εταίρο που αμφισβητεί τον πυρήνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ειδικά σε μια περίοδο που η στήριξη προς την Ουκρανία κρίνεται κομβική, η πιθανή άνοδος ενός ακόμη «αντιευρωπαϊκού πόλου» στην Κεντρική Ευρώπη θα επηρεάσει ισορροπίες σε Βρυξέλλες, ΝΑΤΟ και διεθνές επίπεδο.
Πηγή: pagenews.gr