Η Τουρκία παγώνει περιουσιακά στοιχεία συνδεδεμένων με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα

Η Άγκυρα προχώρησε σε μια κίνηση με έντονο διεθνές αποτύπωμα, παγώνοντας τα περιουσιακά στοιχεία 16 φυσικών προσώπων και 15 οργανισμών που φέρονται να σχετίζονται με το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η απόφαση δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την 1η Οκτωβρίου 2025 και φέρει την υπογραφή του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Πρόκειται για ένα μέτρο που συνδέεται με το νομικό πλαίσιο του ΟΗΕ και τις δεσμεύσεις της Τουρκίας σε σχέση με τη διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής, καθώς επικαλείται τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Νομική βάση και μηχανισμός εφαρμογής
Το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων θεσπίστηκε με βάση τον νόμο 7262 «Περί πρόληψης της χρηματοδότησης της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής». Σύμφωνα με το τουρκικό πλαίσιο, οι κυρώσεις αυτές συνεπάγονται δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, απαγόρευση πρόσβασης σε κεφάλαια, περιορισμό επενδυτικών κινήσεων και εν γένει κάθε οικονομική δραστηριότητα που θα μπορούσε να συνδεθεί με την υποστήριξη στρατηγικών προγραμμάτων. Η υλοποίηση ανατίθεται στο Υπουργείο Οικονομικών και Δημοσίων Οικονομικών, το οποίο διαθέτει τις αρμοδιότητες για τον εντοπισμό και την άμεση εφαρμογή των δεσμεύσεων. Ουσιαστικά, το υπουργείο λειτουργεί ως ο εκτελεστικός βραχίονας που εξασφαλίζει ότι οι δεσμεύσεις δεν θα μείνουν μόνο στα χαρτιά αλλά θα έχουν πραγματική επίδραση στη χρηματοοικονομική δραστηριότητα των εμπλεκομένων.

Διπλωματικές ισορροπίες και στρατηγική σημασία
Η κίνηση της Άγκυρας έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς έρχεται σε μια περίοδο που το Ιράν βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο των διεθνών πιέσεων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας επιχειρούν να περιορίσουν τις φιλοδοξίες της Τεχεράνης στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, υποστηρίζοντας ότι τα προγράμματα αυτά δεν έχουν μόνο ειρηνικό χαρακτήρα. Η Τουρκία, αν και διατηρεί στενές οικονομικές και ενεργειακές σχέσεις με το Ιράν, επιχειρεί να στείλει το μήνυμα ότι δεν αγνοεί τις διεθνείς αποφάσεις και ότι, τουλάχιστον σε θεσμικό επίπεδο, συμμορφώνεται με το πλαίσιο του ΟΗΕ. Πρόκειται για μια κίνηση ισορροπίας, όπου η Άγκυρα επιχειρεί να δείξει στην Ουάσιγκτον και στις Βρυξέλλες ότι σέβεται τις υποχρεώσεις της, ενώ παράλληλα αποφεύγει να κόψει γέφυρες με την Τεχεράνη.

Η οικονομική διάσταση των κυρώσεων
Το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων δεν αφορά μόνο χρηματικά ποσά σε τραπεζικούς λογαριασμούς αλλά και ακίνητα, μετοχές, εταιρικές συμμετοχές και λοιπές επενδύσεις που ενδέχεται να βρίσκονται υπό τουρκική δικαιοδοσία. Η πραγματική του αποτελεσματικότητα θα εξαρτηθεί από τον βαθμό στον οποίο οι τουρκικές αρχές είναι σε θέση να εντοπίσουν και να παρακολουθήσουν τα οικονομικά ίχνη των εμπλεκομένων. Στην πράξη, πολλές φορές τέτοιες λίστες περιλαμβάνουν άτομα και εταιρείες που λειτουργούν ως «βιτρίνες» ή μεσάζοντες, με αποτέλεσμα να χρειάζονται ιδιαίτερα εξειδικευμένοι έλεγχοι και διεθνής συνεργασία για να επιβεβαιωθεί η έκταση της δραστηριότητάς τους.

Η θέση της Τουρκίας στο διεθνές πλαίσιο
Με αυτή την απόφαση, η Άγκυρα επιχειρεί να τοποθετηθεί ως ένας υπεύθυνος διεθνής παίκτης που λαμβάνει σοβαρά υπόψη του την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η Τουρκία, αν και συχνά κατηγορείται ότι ακολουθεί μια «πολυδιάστατη» εξωτερική πολιτική που κινείται μεταξύ Δύσης, Ρωσίας, Κίνας και περιφερειακών γειτόνων, φαίνεται πως σε αυτή την περίπτωση επέλεξε να δείξει συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Η χρονική συγκυρία δεν είναι τυχαία: η κίνηση αυτή συμπίπτει με τις αυξανόμενες ανησυχίες της Δύσης για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, τις ενεργειακές ροές και τις γεωπολιτικές ισορροπίες.

Πολιτικές και επικοινωνιακές διαστάσεις
Η απόφαση έχει επίσης έντονο επικοινωνιακό χαρακτήρα. Ο πρόεδρος Ερντογάν, σε μια περίοδο όπου επιδιώκει να ενισχύσει τη διεθνή εικόνα του ως ηγέτη που σέβεται το διεθνές δίκαιο, παρουσιάζει μια εικόνα υπευθυνότητας. Η δημοσίευση της απόφασης στην επίσημη Εφημερίδα της Κυβερνήσεως έρχεται να ενισχύσει αυτή τη στάση. Ταυτόχρονα, η εσωτερική πολιτική σκηνή στην Τουρκία παρακολουθεί με ενδιαφέρον, καθώς τέτοιου είδους αποφάσεις συχνά χρησιμοποιούνται από την κυβέρνηση ως μέσο επίδειξης διεθνούς κύρους και στρατηγικής αυτονομίας.

Η εύθραυστη σχέση Άγκυρας–Τεχεράνης
Παρά το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων, η Τουρκία δεν φαίνεται διατεθειμένη να διακινδυνεύσει την ευρύτερη σχέση της με το Ιράν. Οι δύο χώρες διατηρούν στενή συνεργασία σε ζητήματα ενέργειας, εμπόριο και περιφερειακή ασφάλεια, ενώ βρίσκονται και οι δύο σε μια γεωγραφική ζώνη όπου η αστάθεια αποτελεί μόνιμη πρόκληση. Η Άγκυρα φαίνεται να επιλέγει μια τακτική «διπλής ανάγνωσης»: από τη μια συμμορφώνεται με το πλαίσιο των διεθνών αποφάσεων, από την άλλη διατηρεί τις γέφυρες επικοινωνίας με την Τεχεράνη, γνωρίζοντας ότι οι ενεργειακές ανάγκες και οι γεωπολιτικές ισορροπίες δεν αφήνουν περιθώριο για πλήρη ρήξη.

Πηγή: Pagenews.gr