Ο Μακρόν επιχειρεί τον τελευταίο εκβιασμό με 48ωρη προθεσμία…

Το τελεσίγραφο των 48 ωρών και ο “τελευταίος γύρος”

Ο Εμανουέλ Μακρόν, αντιμέτωπος με τη βαθύτερη πολιτική κρίση της θητείας του, παίζει το τελευταίο του χαρτί. Ο Γάλλος πρόεδρος ζήτησε από τον απερχόμενο πρωθυπουργό Σεμπαστιέν Λεκορνί να διεξαγάγει εντός 48 ωρών τελικές διαπραγματεύσεις με όλα τα κόμματα, επιδιώκοντας έναν μίνιμουμ συμβιβασμό που θα επιτρέψει τη διατήρηση κυβερνητικής σταθερότητας.

Σύμφωνα με το προεδρικό μέγαρο των Ηλυσίων, η προθεσμία λήγει το βράδυ της Τετάρτης, οπότε ο Λεκορνί θα πρέπει να ενημερώσει αν υπάρχει ή όχι πεδίο συμφωνίας. Εάν όχι, το σενάριο διάλυσης της Εθνοσυνέλευσης και πρόωρων εκλογών θα τεθεί επί τάπητος.

Η επιλογή του Μακρόν δείχνει μια στρατηγική πίεσης: επιχειρεί να παρουσιάσει τον εαυτό του ως τη μοναδική δύναμη «ευθύνης» και «λογικής», μεταθέτοντας το κόστος της αστάθειας στα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Το πολιτικό αδιέξοδο και η κόπωση του συστήματος

Ο Λεκορνί, πέμπτος πρωθυπουργός του Μακρόν μέσα σε δύο χρόνια, παρέμεινε στην εξουσία μόλις 27 ημέρες — γεγονός που αποτυπώνει τη θεσμική κόπωση και το βάθος της πολιτικής αστάθειας στη Γαλλία. Η κυβέρνησή του διαλύθηκε σε λιγότερο από 14 ώρες μετά την ανακοίνωση της σύνθεσής της, όταν δέχθηκε διμέτωπη επίθεση από συμμάχους και αντιπάλους.

Η έλλειψη κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας από τις εκλογές του 2022 έχει μετατρέψει την Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία σε μια “σχεδόν προεδρική” δημοκρατία χωρίς σταθερό κοινοβουλευτικό κορμό. Η εξουσία του Μακρόν, αν και συνταγματικά ισχυρή, είναι πολιτικά ασταθής και κοινωνικά απονομιμοποιημένη.

«Δεν μπορούσα να ασκήσω τα καθήκοντά μου υπό αυτές τις συνθήκες», είπε ο Λεκορνί, ρίχνοντας ευθύνες στα «εγώ» των πολιτικών και στις «προεδρικές φιλοδοξίες» ακόμη και εντός του ίδιου του προεδρικού συνασπισμού.

Η αντιπολίτευση σκληραίνει τη στάση της

Από την άκρα Δεξιά έως την Αριστερά, η αντιπολίτευση μιλά με μία φωνή: «Εκλογές τώρα». Η Μαρίν Λεπέν χαρακτήρισε τη διαδικασία «φάρσα που πρέπει να τελειώσει», ενώ η ηγέτιδα της Ανυπότακτης Γαλλίας, Ματίλντ Πανό, δήλωσε ότι «η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει – ο Μακρόν πρέπει να φύγει».

Ακόμη και από τον συντηρητικό χώρο, φωνές όπως του Νταβίντ Λισνάρ και του απερχόμενου υπουργού Εσωτερικών Μπρουνό Ρεταγιό ζητούν επιστροφή στις κάλπες, θεωρώντας ότι μόνο η λαϊκή ετυμηγορία μπορεί να επανανομιμοποιήσει το πολιτικό σύστημα.

Η κατάσταση θυμίζει “πολιτικό μαρασμό” – καμία παράταξη δεν μπορεί να κυβερνήσει, αλλά όλες συμφωνούν ότι ο πρόεδρος δεν μπορεί να συνεχίσει ως έχει.

Οι αγορές αντιδρούν με ανησυχία

Η πτώση του δείκτη CAC 40 κατά 2% και η διολίσθηση του ευρώ στα 1,1665 δολάρια αποτυπώνουν το κλίμα αβεβαιότητας. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η πολιτική κρίση στη Γαλλία δεν είναι εσωτερικό ζήτημα, αλλά παράγοντας αστάθειας για ολόκληρη την ευρωζώνη.

Η Γαλλία, δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, βρίσκεται σε θεσμική κρίση πρωτοφανή από το 1958, όταν ιδρύθηκε η Πέμπτη Δημοκρατία. Το μοντέλο του ισχυρού προέδρου με σταθερή πλειοψηφία δείχνει να καταρρέει υπό το βάρος του πολιτικού κατακερματισμού.

Η ανάλυση πίσω από το παρασκήνιο

Ο Μακρόν φαίνεται να επιχειρεί έναν διπλό εκβιασμό: αφενός προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης (αν δεν υπάρξει συνεννόηση, πάμε σε εκλογές με αβέβαιο αποτέλεσμα), αφετέρου προς τις αγορές (αν δεν υπάρξει σταθερότητα, το κόστος θα το πληρώσουν όλοι).

Πολιτικοί αναλυτές στο Παρίσι εκτιμούν ότι ο πρόεδρος επιδιώκει να κερδίσει χρόνο, γνωρίζοντας ότι οι πρόωρες εκλογές ενέχουν υψηλό ρίσκο: η Ακροδεξιά του Εθνικού Συναγερμού προηγείται στις δημοσκοπήσεις, ενώ η Αριστερά, αν και διχασμένη, θα μπορούσε να ενισχυθεί από το κύμα κοινωνικής δυσαρέσκειας.

«Ο Μακρόν παίζει με τη φωτιά, προσπαθώντας να επιβάλει λογική συνεννόησης σε ένα πολιτικό σύστημα που δεν έχει μάθει να συνεννοείται», σημειώνει χαρακτηριστικά Γάλλος σχολιαστής.

Τρία πιθανά σενάρια

1. Επαναδιορισμός Λεκορνί – Απίθανο, αλλά όχι αδύνατο. Θα σήμαινε ότι τα κόμματα κατέληξαν σε στοιχειώδη συμφωνία.
2. Διορισμός τεχνοκράτη πρωθυπουργού – Μια “μεταβατική λύση”, που θα επέτρεπε να κερδηθεί χρόνος χωρίς εκλογές.
3. Πρόωρες εκλογές – Το πιο πιθανό σενάριο. Ο Μακρόν θα προσπαθήσει να τις παρουσιάσει ως «μοναδική διέξοδο ευθύνης».

Ωστόσο, κάθε σενάριο ενέχει βαθιά πολιτικό ρίσκο. Η ήττα του προεδρικού στρατοπέδου σε νέα εκλογική αναμέτρηση θα μπορούσε να οδηγήσει, για πρώτη φορά μετά το 1962, σε de facto ανατροπή του συστήματος ισορροπιών της Πέμπτης Δημοκρατίας.

Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της πολιτικής του διαδρομής. Αν δεν επιτύχει τη «συμφωνία των 48 ωρών», θα πρέπει να αποφασίσει ανάμεσα σε δύο οδυνηρές επιλογές: την ταπείνωση των πρόωρων εκλογών ή την αυτοθυσία της παραίτησης.

Σε κάθε περίπτωση, η Γαλλία εισέρχεται σε μια νέα φάση πολιτικής αβεβαιότητας, με συνέπειες που θα ξεπεράσουν τα σύνορά της. Η Ευρώπη, ήδη τραυματισμένη από κρίσεις, παρακολουθεί με αγωνία το Παρίσι να τρέμει στο ρυθμό ενός “τελευταίου εκβιασμού”.