Η υλοποίηση του έργου Great Sea Interconnector (GSI), που αποσκοπεί στη σύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου, αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Παρά τις αρχικές δεσμεύσεις και την υποστήριξη της ΕΕ, η πρόοδος του έργου έχει επιβραδυνθεί λόγω διαφωνιών μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών και εξωτερικών παραμέτρων, με την Τουρκία να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.
Νομικές και Γεωπολιτικές Αντιφάσεις
1. Τουρκικές Αντιρρήσεις και Διεθνές Δίκαιο
Η Τουρκία αμφισβητεί τη νομιμότητα του έργου, επικαλούμενη την έλλειψη συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες στην περιοχή. Σύμφωνα με την Τουρκία, οι δραστηριότητες όπως η τοποθέτηση καλωδίων ή η διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών απαιτούν προηγούμενο συντονισμό με το παράκτιο κράτος, επικαλούμενη τις θαλάσσιες αξιώσεις που κατέθεσε στον ΟΗΕ το 2020. Από την άλλη πλευρά, Ελλάδα και Κύπρος υποστηρίζουν ότι η περιοχή εμπίπτει στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες τους βάσει της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει
2. Εμπλοκή της ΕΕ και Νομική Έρευνα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά της για τις τουρκικές προειδοποιήσεις περί παρεμπόδισης του έργου, θεωρώντας τις ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των συμφωνιών που έχουν συναφθεί με τα κράτη-μέλη. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ξεκινήσει έρευνα για πιθανές ποινικές παραβάσεις που σχετίζονται με το έργο, εν μέσω καθυστερήσεων και αμφισβητήσεων για το κόστος και τη βιωσιμότητά του
Οικονομικές και Πολιτικές Διενέξεις
1. Διαφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου
Η Κύπρος έχει εκφράσει αμφιβολίες σχετικά με το κόστος και την βιωσιμότητα του έργου, ενώ η Ελλάδα απαιτεί την πλήρη τήρηση των συμφωνηθέντων όρων χρηματοδότησης. Η διαφωνία αυτή έχει οδηγήσει σε νομικές ενέργειες από τον ελληνικό φορέα διαχείρισης του δικτύου, ο οποίος ζητά την αναγνώριση δικαιωμάτων ανάκτησης κόστους ύψους 251 εκατομμυρίων ευρώ, αντί των 25 εκατομμυρίων ευρώ που έχουν συμφωνηθεί για το 2025
2. Εξωτερικές Παρεμβάσεις και Στρατηγικοί Στόχοι
Η Τουρκία προωθεί εναλλακτικά σχέδια για την ηλεκτρική διασύνδεση της περιοχής, εκμεταλλευόμενη τις καθυστερήσεις του GSI. Η στρατηγική αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια ελέγχου των θαλάσσιων και ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο την ενίσχυση της γεωπολιτικής επιρροής της στην περιοχή
Η αντιπαράθεση για το έργο GSI δεν περιορίζεται σε οικονομικές ή τεχνικές διαφωνίες. Αντιπροσωπεύει μια σύνθετη γεωπολιτική και νομική κρίση, με την Τουρκία να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην εξέλιξή της.
Η επίλυση αυτής της κρίσης απαιτεί συντονισμένες ενέργειες σε διπλωματικό, νομικό και στρατηγικό επίπεδο, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου και η ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
Πηγή: pagenews.gr