Μετά από περισσότερες από δύο χρόνιες σφοδρές συγκρούσεις, το ρήγμα στη Γάζα ενδέχεται σήμερα να γνωρίσει μία κρίσιμη αναδίπλωση — με την υπογραφή της πρώτης φάσης ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς σε αιγυπτιακό έδαφος. Η συμφωνία, που διαπραγματεύτηκε έμμεσα τις τελευταίες ημέρες στο Σαρμ ελ-Σέιχ, περιλαμβάνει την άμεση απελευθέρωση όλων των επιζώντων ομήρων και την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων σε προδιαγεγραμμένες γραμμές.
Το πρώτο βήμα μπορεί να φαίνεται θεαματικό — όμως το στοίχημα τώρα είναι η εφαρμογή, η σταθερότητα και το σχέδιο για μια πραγματική μετάβαση σε ειρήνη.
Ι. Ο Ορίζοντας της Συμφωνίας
- Η πρώτη φάση προβλέπει ότι οι 20 επιζώντες όμηροι θα απελευθερωθούν «πολύ σύντομα», ενώ το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του σε γραμμές που έχουν συμφωνηθεί.
- Σε αντάλλαγμα, σχεδόν 1.700 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν εντός 72 ωρών από την εφαρμογή της συμφωνίας.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο του Ισραήλ αναμένεται να εγκρίνει τη συμφωνία σήμερα. Με αυτή την κύρωση, οι δυνάμεις θα έχουν 24 ώρες για την απομάκρυνσή τους από τις περιοχές της Γάζας που υπάγονται στη συμφωνία.
- Η Χαμάς, από την πλευρά της, θα έχει περιθώριο 72 ωρών για να ανταποκριθεί πλήρως στην απελευθέρωση των ομήρων.
Ωστόσο, οι όροι της συμφωνίας παραμένουν αποσπασματικοί σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η αποστρατικοποίηση της Χαμάς, η διακυβέρνηση της Γάζας στο μέλλον και η βιωσιμότητα της επιτήρησης της συμφωνίας.
ΙΙ. Οι Αντηχήσεις Πάντα Είναι Πιο Δυνατές από τα Πυροβόλα
Α) Στο εσωτερικό του Ισραήλ
Η συμφωνία έχει ήδη προκαλέσει πανηγυρισμούς. Οι οικογένειες των ομήρων συγκεντρώνονται στην πλατεία των ομήρων στο Τελ Αβίβ με σημαίες και δάκρυα συγκίνησης.
Ωστόσο, η ένταση στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό είναι αισθητή: ακραίες ομάδες της κυβέρνησης απειλούν να αποχωρήσουν εάν θεωρήσουν ότι δόθηκαν «υπερβολικά μεγάλα ανταλλάγματα».
Β) Στη Γάζα και στους Παλαιστινίους
Στη Γάζα, οι κάτοικοι βγήκαν στους δρόμους, ώρες μετά τη διαρροή των ειδήσεων, χορεύοντας και εκφράζοντας ελπίδα.
Αλλά η πραγματικότητα είναι λίγο πιο πολύπλοκη: δεκαετίες πολέμου έχουν αφήσει βαθιές ρήξεις, κατεστραμμένες υποδομές, εκτεταμένη φτώχεια και εσωτερικές συγκρούσεις. Η σταθερή ειρήνη θα απαιτήσει ένα απαραίτητο σύστημα διασφαλίσεων.
Γ) Ο Παγκόσμιος Χορευτός των Συμμάχων
Οι ΗΠΑ — μέσω του Ντόναλντ Τραμπ — διαδραμάτισαν κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση του σχεδίου που υιοθετήθηκε ως βάση της συμφωνίας.
Ακόμη και ο ΟΗΕ χαιρετίζει τη συμφωνία, καλώντας όλα τα μέρη να σεβαστούν πλήρως τις υποχρεώσεις τους.
Οι χώρες της περιοχής — Αίγυπτος, Κατάρ, Τουρκία — θα λειτουργήσουν ως εγγυητές και μεσολαβητές, έχοντας ζωτικό συμφέρον να διασφαλίσουν τη διάρκεια της συμφωνίας.
ΙΙΙ. Τα Μεγάλα «Αν» και οι Κίνδυνοι που Σχεδόν Συνορεύουν με τις Ελπίδες
- Αθέτηση όρων: Πολλά εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή των όρων, την οποία κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί από την αρχή.
- Εξτρεμιστικές πιέσεις: Εσωτερικές ομάδες τόσο στην Ιερουσαλήμ όσο και στη Γάζα μπορούν να ανατρέψουν την ειρήνη.
- Ασαφής διακυβέρνηση της Γάζας: Ποιος θα διοικεί — η Χαμάς, η Παλαιστινιακή Αρχή ή ένας διεθνής φορέας; — παραμένει θολό.
- Ασφάλεια και επανένταξη: Πως θα διασφαλιστεί ότι οι ανακάμψεις δεν θα ξαναγεμίσουν το έδαφος με όπλα και ανταρσίες;
- Αντοχή χρόνου: Οι συμφωνίες στη Μέση Ανατολή πέφτουν συχνά στα πρώτα εμπόδια της καθημερινότητας.
ΙV. Τι Μπορεί να Συμβεί Τις Επόμενες Ημέρες
- Η απελευθέρωση των ομήρων αναμένεται να ξεκινήσει το Σάββατο εφόσον όλα προχωρήσουν κανονικά.
- Τα στρατεύματα του Ισραήλ θα αρχίσουν να αποχωρούν εντός 24 ωρών από την έγκριση της συμφωνίας.
- Η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα θα ενισχυθεί με νέα ρεύματα πόρων και υλικών.
- Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν η συμφωνία θα μεταμορφωθεί σε σταθερό πλαίσιο ειρήνης ή θα καταρρεύσει υπό το βάρος της αμφισβήτησης.
Αυτή η συμφωνία δεν είναι το τέλος — είναι το πιο ευάλωτο σημείο μιας πολύ μακράς διαδρομής προς την ειρήνη. Αν η δέσμευση, η επιτήρηση και η σταθερή βούληση αντέξουν στον χρόνο, μπορεί να σηματοδοτήσει τη μετάβαση από μια εποχή πολέμου σε μια νέα – εύθραυστη μεν, αλλά υπαρκτή – εποχή συνύπαρξης.
Πηγή: pagenews.gr