Trump: Μετά τους Δασμούς, Προσπάθεια «Δέσμευσης» της Ινδίας Μέσω Ενεργειακών και Αμυντικών Συμφωνιών

Σε μια εποχή όπου η γεωπολιτική ένταση μεταξύ Δύσης και Ρωσίας κλιμακώνεται, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μετατρέπει την οικονομική πίεση σε εργαλείο διπλωματίας, εστιάζοντας στην Ινδία ως κρίσιμο πιόνι στον αγώνα για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Με την πρόσφατη αύξηση των δασμών σε ινδικά προϊόντα στο 50% ως “τιμωρία” για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, η Ουάσινγκτον όχι μόνο επιδιώκει να στερήσει έσοδα από τη Μόσχα, αλλά και να “δέσει” το Νέο Δελχί με ελκυστικές ενεργειακές και αμυντικές συμφωνίες. Αυτή η τακτική, που ανακοινώθηκε στις 27 Αυγούστου 2025, έρχεται να επισπεύσει την υλοποίηση των συμφωνιών Φεβρουαρίου 2025 μεταξύ Τραμπ και Ναρέντρα Μόντι, εντείνοντας την πίεση σε μια Ινδία που ισορροπεί μεταξύ ιστορικών δεσμών με τη Ρωσία και φιλόδοξων στρατηγικών συμμαχιών με τις ΗΠΑ.

Η κίνηση αυτή δεν είναι μεμονωμένη: Εντάσσεται σε ευρύτερη αμερικανική στρατηγική που ξεκίνησε αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Τότε, η Ουάσινγκτον πίεσε την Ευρώπη –ιδίως τη Γερμανία– να εγκαταλείψει τις φθηνές ρωσικές προμήθειες ενέργειας, που είχαν τροφοδοτήσει την οικονομική της ανάπτυξη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Σήμερα, με την Ευρώπη να προχωρά σε πλήρη απεξάρτηση, το βλέμμα στρέφεται στην Ασία, όπου η Ινδία εισάγει περίπου το 40% του πετρελαίου της από τη Ρωσία, στερώντας από τη Μόσχα δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ, πρότεινε πρόσφατα την αντικατάσταση αυτών των εισαγωγών με αμερικανικές, σε μια προσφορά που συνδυάζει οικονομικά οφέλη με γεωπολιτική πειθώ.

Η Οικονομική Στρατηγική του Τραμπ: Από την Πίεση στην Κίνητρα

Η βασική τακτική του Τραμπ για την εξάντληση της Ρωσίας βασίζεται στην αποκοπή των εσόδων από εξαγωγές ενέργειας, που χρηματοδοτούν το 40% του προϋπολογισμού της Μόσχας. Μετά την επιβολή αρχικών δασμών 25% τον Ιούλιο 2025, η διπλασιασμός σε 50% τον Αύγουστο –σύμφωνα με εκτελεστική εντολή του Λευκού Οίκου– στοχεύει απευθείας τις ινδικές εξαγωγές, αξίας 48 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως προς τις ΗΠΑ. Αυτή η ποινή, που χαρακτηρίστηκε “άδικη και αδικαιολόγητη” από το ινδικό Υπουργείο Εξωτερικών, απειλεί κλάδους όπως τα υφάσματα, τα κοσμήματα και τα φαρμακευτικά προϊόντα, εντείνοντας την οικονομική πίεση σε μια οικονομία που ήδη παλεύει με πληθωρισμό και ελλείμματα.

Ωστόσο, η Ουάσινγκτον δεν σταματά στην τιμωρία: Ο Τραμπ υπονοεί την επισπεύδη υλοποίηση των συμφωνιών Φεβρουαρίου 2025, που περιλαμβάνουν το πρόγραμμα U.S.-India COMPACT για στρατιωτική, εμπορική και τεχνολογική συνεργασία. Στόχος είναι ο υπερδιπλασιασμός του διμερούς εμπορίου στα 500 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030, με έμφαση στην επέκταση πωλήσεων αμερικανικού οπλισμού και κοινές γραμμές παραγωγής. Στον ενεργειακό τομέα, οι ΗΠΑ προσφέρουν αύξηση εξαγωγών LNG και πετρελαίου, καλύπτοντας το κενό των ρωσικών προμηθειών –μια πρόταση που ήρθε αμέσως μετά τους δασμούς, όπως αποκάλυψε το Oil Price. Αυτή η “καρότο και μπαγκέτα” τακτική στοχεύει να μετατρέψει την Ινδία σε στρατηγικό αντίβαρο στην Κίνα, ενισχύοντας παράλληλα την αμερικανική επιρροή στην Ινδο-Ειρηνική περιοχή.

Η Ινδία, ωστόσο, αντιδρά με επιφυλακτικότητα. Οι εισαγωγές από τη Ρωσία, που έφτασαν τα 1,75 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως τον πρώτο εξάμηνο του 2025, εξοικονομούν δισεκατομμύρια σε σχέση με εναλλακτικές πηγές, όπως τα ΗΑΕ. Η Νέα Δελχί τονίζει ότι οι αγορές αυτές εξασφαλίζουν ενεργειακή ασφάλεια για 1,4 δισεκατομμύρια πολίτες, χωρίς να παραβιάζουν κυρώσεις –μια θέση που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ το 2022 για σταθεροποίηση αγορών. Παράλληλα, ινδικές πηγές εκφράζουν ανησυχίες ότι οι δασμοί θα ωθήσουν το Δελχί προς στενότερη συνεργασία με Μόσχα και Πεκίνο, υπονομεύοντας την αμερικανική στρατηγική.

Οι Ιστορικοί Δεσμοί Ινδίας-Ρωσίας: Ένας Αρραγής Πυλώνας

Σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου η Ρωσία θεωρείται άμεση απειλή, οι σχέσεις Ινδίας-Ρωσίας βασίζονται σε δεκαετίες εμπιστοσύνης. Από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, η Μόσχα κάλυπτε το 70% των αμυντικών αναγκών της Ινδίας, παρέχοντας φθηνή ενέργεια και εξοπλισμό. Αυτοί οι πυλώνες ενισχύθηκαν με τις 28 συμφωνίες Δεκεμβρίου 2021, κατά την επίσκεψη του Βλαντιμίρ Πούτιν, που αιφνιδίασαν την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ανάμεσά τους, η Rosneft δεσμεύτηκε για 15 εκατομμύρια βαρέλια αργού στην Indian Oil, ενώ συμφωνήθηκε η παραγωγή 600.000 τυφεκίων AK και η ολοκλήρωση συμβολαίου S-400 –μια εξέλιξη που ανησυχεί τις ΗΠΑ λόγω συμβατότητας με δυτικά συστήματα.

Ο Μόντι είχε θέσει στόχο εμπορίου 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων και επενδύσεων 50 δισεκατομμυρίων έως το 2025, στόχους που ξεπεράστηκαν με τα 68,7 δισεκατομμύρια το 2024-25. Κοινή δήλωση των ηγετών επαναβεβαίωσε την πρόθεση για κοινή ανάπτυξη οπλικών συστημάτων, ενισχύοντας την αμυντική αυτονομία της Ινδίας. Αυτή η “πολυδιάστατη” σχέση δυσχεραίνει την αμερικανική πίεση: Η Ρωσία δεν απειλεί το Δελχί, ενώ η Ινδία βλέπει στη Μόσχα εγγυήτρια σταθερότητας έναντι της κινεζικής επεκτατικότητας.

Πρόσφατα γεγονότα εντείνουν την ένταση. Οι ασκήσεις Zapad 2025, από 12-16 Σεπτεμβρίου στη Ρωσία και Λευκορωσία, είδαν ινδική συμμετοχή με 65 στρατιώτες από το Σύνταγμα Kumaon, μαζί με Ιράν και άλλες χώρες. Οι ασκήσεις περιλάμβαναν προσομοιώσεις τακτικών πυρηνικών χτυπημάτων, προκαλώντας ανησυχίες στο ΝΑΤΟ για πίεση στην ανατολική πτέρυγα. Η Ινδία χαρακτήρισε τη συμμετοχή ως ενίσχυση “μακροχρόνιων δεσμών”, ενώ η Ουάσινγκτον βλέπει σε αυτό απόδειξη “ευθυγράμμισης” με τη Μόσχα.

Το Γεωπολιτικό Πλαίσιο: Ινδία ως Αντίβαρο στην Κίνα

Η αμερικανική στρατηγική βλέπει την Ινδία ως αντίβαρο στην Κίνα, εκμεταλλευόμενη εντάσεις όπως η σύγκρουση στην κοιλάδα Galwan το 2020. Η Ουάσινγκτον προωθεί την ινδική “Neighbourhood First” ως εναλλακτική στη Belt and Road Initiative (BRI), ενώ ενσωματώνει ενεργειακές προμήθειες από ΗΠΑ και ΗΑΕ –μέρος επέκτασης των Συμφωνιών του Αβραάμ. Ωστόσο, οι προβλέψεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (IEA) δείχνουν την Ινδία να καλύπτει το 25% της παγκόσμιας αύξησης ζήτησης ενέργειας έως το 2040, γινόμενη τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής έως το 2030. Χωρίς επαρκή εγχώρια αποθέματα, το Δελχί χρειάζεται πολλαπλές πηγές, καθιστώντας την πλήρη στροφή προς τις ΗΠΑ μη βιώσιμη.

Η νέα 20ετής συμφωνία Ρωσίας-Ιράν (Ιανουάριος 2024), που διευρύνει συνεργασία σε άμυνα και ενέργεια, συμπληρώνει την 25ετή Ιράν-Κίνας, δημιουργώντας “άξονα” που ανησυχεί την Ουάσινγκτον. Η συμμετοχή Ιράν στις Zapad ενισχύει αυτό το δίκτυο, ενώ η Ινδία, παίζοντας σε “δύο ταμπλό”, αποφεύγει την πλήρη ευθυγράμμιση.

Οι Προκλήσεις για την Ινδία: Ισορροπία ή Αναγκαστική Επιλογή;

Οι δασμοί απειλούν να κοστίσουν στην Ινδία δισεκατομμύρια σε εξαγωγές, πλήττοντας εργατοβασικούς κλάδους και εντείνοντας τον πληθωρισμό. Το Δελχί εξετάζει αντίμετρα, όπως ενίσχυση εμπορίου με Ρωσία και Κίνα, ενώ διαπραγματεύεται εξαιρέσεις για φαρμακευτικά και ηλεκτρονικά. Ωστόσο, η πίεση του Τραμπ θέτει το ερώτημα: Θα θυσιάσει η Ινδία τα ρωσικά οφέλη για αμερικανικές συμμαχίες; Αναλυτές εκτιμούν ότι η πλήρης διακοπή ρωσικών εισαγωγών θα απαιτούσε 42% αντικατάσταση, με υψηλότερο κόστος και κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια.

Η απάντηση έρχεται από τον Μόντι, που υπερασπίζεται την “πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική”. Η Ινδία έχει ήδη αυξήσει εισαγωγές από ΗΠΑ κατά 70% το πρώτο εξάμηνο 2025, φτάνοντας τα 6,6 δισεκατομμύρια δολάρια, δείχνοντας πρόθεση συνεργασίας. Παράλληλα, η συνεργασία με Ρωσία ενισχύεται, όπως φάνηκε στις Zapad, όπου Ινδοί στρατιώτες εκπαιδεύτηκαν σε τακτικές αεράμυνας και αντι-τρομοκρατίας.

Το Μελλοντικό Τοπίο: Ανταγωνισμός και Μετατοπίσεις

Η “νέα ενεργειακή σκακιέρα” στην Ασία διαμορφώνεται ως πεδίο ανταγωνισμού: Ρωσία και σύμμαχοι επενδύουν σε μακροπρόθεμες συμφωνίες, ενώ οι ΗΠΑ πιέζουν με δασμούς και προσφορές. Για την Ουάσινγκτον, η επιτυχία εξαρτάται από την εφαρμογή του COMPACT, που περιλαμβάνει κοινή παραγωγή drones και AI-based όπλων. Η Ινδία, με φιλόδοξους στόχους ως περιφερειακή δύναμη, πιθανότατα θα συνεχίσει την ισορροπία, εκμεταλλευόμενη και τις δύο πλευρές για ενεργειακή και αμυντική αυτονομία.

Συνοψίζοντας, η τακτική Τραμπ –δασμοί συν συμφωνίες– φέρνει την Ινδία σε δίλημμα: Συνεργασία με Ρωσία σημαίνει οικονομική πίεση από Δύση, ενώ στροφή προς ΗΠΑ ρισκάρει ενεργειακή εξάρτηση. Σε εποχή έντονων γεωπολιτικών μετατοπίσεων, το Δελχί καλείται να διαλέξει δρόμο, αλλά η ιστορία δείχνει προτίμηση στην ανεξαρτησία. Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν οι αμερικανικές “δελεάσεις” θα υπερβούν τους ιστορικούς δεσμούς.

Πηγή: Pagenews.gr