Ο Μακρόν απέναντι στον εαυτό του: Η γαλλική Δημοκρατία στη δοκιμασία της πολιτικής μοναξιάς

Η πολιτική κρίση στη Γαλλία εξελίσσεται σε υπαρξιακή δοκιμασία για τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Μετά την πέμπτη παραίτηση πρωθυπουργού σε λιγότερο από δύο χρόνια, η Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία παραμένει θεσμικά όρθια, αλλά πολιτικά παραλυμένη. Ο ίδιος ο πρόεδρος, άλλοτε «χρυσό παιδί» της ευρωπαϊκής πολιτικής, φαίνεται να βρίσκεται απομονωμένος — πολιτικά, κοινωνικά και ιδεολογικά.

Ο διορισμός του Σεμπαστιάν Λεκορνού — έμπιστου υπουργού Άμυνας — στην πρωθυπουργία μπορεί να διασφαλίζει συνέχεια, αλλά δεν αντιμετωπίζει την ουσία: την έλλειψη πολιτικής νομιμοποίησης και κοινωνικής συναίνεσης. Ο Μακρόν συνεχίζει να κυβερνά όχι επειδή πείθει, αλλά επειδή το επιτρέπουν οι θεσμοί. Και η διαφορά αυτή είναι πλέον καταλυτική.

Ο θεσμικά ισχυρός, πολιτικά αδύναμος πρόεδρος

Η Γαλλία, σε αντίθεση με άλλα ευρωπαϊκά κοινοβουλευτικά συστήματα, διατηρεί έναν πρόεδρο με ισχυρές εκτελεστικές αρμοδιότητες. Ωστόσο, αυτή η θεσμική υπεροχή χάνει τη σημασία της όταν η κοινωνία αποσύρει την εμπιστοσύνη της.

Ο Μακρόν φαίνεται παγιδευμένος ανάμεσα σε δύο πραγματικότητες:

• Από τη μία, θεσμικά κατοχυρωμένος ως αρχηγός του κράτους,
• Από την άλλη, απαξιωμένος από την κοινή γνώμη, με ποσοστά αποδοκιμασίας που ξεπερνούν το 70%.

Η πολιτική του πρόταση — ένα “κέντρο χωρίς βάσεις” — αποδείχθηκε ανεπαρκής μπροστά στις προκλήσεις της ανισότητας, της ασφάλειας, της μετανάστευσης και των οικονομικών αδιεξόδων.

Πολιτική χωρίς πλειοψηφία: Πώς κυβερνάται η Γαλλία;

Από τις βουλευτικές εκλογές του 2022 και έπειτα, η κυβέρνηση Μακρόν δεν διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Οι αποτυχημένες προσπάθειες για συνεργασίες, αλλά και οι συχνές αλλαγές πρωθυπουργών, μαρτυρούν μια πολιτική κόπωση και έναν προεδρικό εγωισμό που αρνείται να αναγνωρίσει τη νέα πραγματικότητα.

Η απόρριψη εκ μέρους του Μακρόν του ενδεχομένου προώρων εκλογών, αλλά και η άρνηση να ανοίξει σοβαρό διάλογο με την αντιπολίτευση, φανερώνουν έναν πρόεδρο που κυβερνά πλέον με βάση το φόβο των εναλλακτικών — όχι με βάση τη δύναμη των ιδεών του.

Η κοινωνία αντιδρά, οι ελίτ σιωπούν

Η Γαλλία βρίσκεται σε μια περίεργη ισορροπία:

• Μια κοινωνία εξοργισμένη, με αυξανόμενες ανισότητες και αβεβαιότητα.
• Ένα πολιτικό σύστημα αποσπασματικό, χωρίς ικανή εναλλακτική λύση.
• Ένας πρόεδρος μονίμως υπό πίεση, που αναζητά απεγνωσμένα πολιτικό οξυγόνο.

Όπως έγραψε δηκτικά η Taz του Βερολίνου:

«Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από τη Γαλλία — το φάντασμα της φορολόγησης του πλούτου… Αλλά ο κυνηγός των φαντασμάτων στέκεται εκεί, μόνος, χωρίς στήριξη Βουλής και λαού».

Η ειρωνεία είναι ότι ο Μακρόν ξεκίνησε την πολιτική του πορεία ως αντι-σύστημα, και τώρα είναι το σύστημα που αρνείται να αλλάξει. Ένας πρόεδρος που ήρθε να ανανεώσει, και τώρα απλώς συντηρεί — ή επιβάλλει — το status quo.

Μπορεί να υπερβεί τον εαυτό του;

Η πραγματική ερώτηση δεν είναι αν ο Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να παραμείνει πρόεδρος. Η ερώτηση είναι αν μπορεί να γίνει ξανά ηγέτης.

Για να το πετύχει:

• Πρέπει να εγκαταλείψει τη φαντασίωση της κεντρώας πανσπερμίας και να αναγνωρίσει την ανάγκη για πολιτικές με σαφές κοινωνικό πρόσημο.
• Πρέπει να σταματήσει να κυβερνά για τους “λίγους ικανούς” και να ακούσει τους πολλούς απογοητευμένους.
• Πρέπει να υπερβεί την εικόνα του αλαζονικού τεχνοκράτη και να μιλήσει τη γλώσσα της κοινής εμπιστοσύνης.

Το στοίχημα της Δημοκρατίας

Η κρίση που διανύει η Γαλλία δεν είναι απλώς πολιτική — είναι κρίση εμπιστοσύνης. Αν ο Μακρόν δεν μπορέσει να ξαναδώσει νόημα στην προεδρία, η Πέμπτη Δημοκρατία ίσως περάσει στην Ιστορία ως το τελευταίο ημι-προεδρικό καθεστώς της Ευρώπης που κατέρρευσε όχι από πραξικόπημα, αλλά από ανικανότητα προσαρμογής.

Η επιλογή είναι δική του.Ή, μάλλον, είναι ήδη πολύ πέρα από τα χέρια του.

Πηγή: pagenews.gr