Η Αττική διψάει. Και η κυβέρνηση ετοιμάζεται να απαντήσει.
Μέσα στον Οκτώβριο αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις για το νέο σχέδιο ύδρευσης της πρωτεύουσας, ένα ολιστικό πλάνο με τριφασική προσέγγιση, που φιλοδοξεί να αποτελέσει την τελική γραμμή άμυνας της χώρας απέναντι στην εντεινόμενη κλιματική κρίση και τη λειψυδρία.
Η τελευταία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου – παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του αντιπροέδρου Κωστή Χατζηδάκη, του υπουργού ΠΕΝ Σταύρου Παπασταύρου και της διοίκησης της ΕΥΔΑΠ – κατέληξε σε ένα σχέδιο σωτηρίας. Στόχος: να εξασφαλιστεί η επάρκεια νερού στην Αττική για την επόμενη δεκαετία.
Η πραγματικότητα των αριθμών: Ύδωρ εν κινδύνω
Τα τελευταία στοιχεία για τα αποθέματα στους τέσσερις βασικούς ταμιευτήρες της Αττικής είναι αποκαλυπτικά:
- Οκτώβριος 2025: 401 εκατ. κ.μ.
- Οκτώβριος 2024: 634 εκατ. κ.μ.
- Οκτώβριος 2023: 930 εκατ. κ.μ.
- Οκτώβριος 2022: 1,1 δισ. κ.μ.
Ο Μόρνος, η βασική δεξαμενή της πρωτεύουσας, έχει χάσει πάνω από το 70% των αποθεμάτων του μέσα σε τρία χρόνια.«Με τα σημερινά δεδομένα, η Αττική έχει νερό για έναν χρόνο ακόμη — κι αυτό αν δεν πέσει ούτε σταγόνα βροχής», προειδοποίησε πρόσφατα ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου.
Τρεις φάσεις – Ένα σχέδιο: Η υδάτινη στρατηγική σωτηρίας
Το κυβερνητικό σχέδιο διαρθρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες, με διαφορετικό χρονικό ορίζοντα και στρατηγική εμβέλεια.
Φάση 1: Άμεση ενίσχυση αποθεμάτων – «Αγοράζοντας χρόνο»
Η πρώτη φάση επικεντρώνεται σε έργα γρήγορης απόδοσης:
- Επαναλειτουργία γεωτρήσεων Μαυροσουβάλας: ~32 εκατ. κ.μ. ετησίως
- Γεωτρήσεις Ανατολικής Υλίκης & Ούγγρων: +50 εκατ. κ.μ.
- Βοιωτικός Κηφισός (υπόγεια ύδατα): ~45 εκατ. κ.μ. με 17 γεωτρήσεις και 3 αντλιοστάσια
Συνολικά, η φάση αυτή μπορεί να προσθέσει 150 εκατ. κυβικά μέτρα νερού τον χρόνο, προσφέροντας κρίσιμη προσωρινή ασφάλεια στο σύστημα υδροδότησης.
Φάση 2: Μεσοπρόθεσμα έργα – Η αναγκαία μετάβαση
Η δεύτερη φάση αφορά δομικές παρεμβάσεις και τεχνολογικές λύσεις με ορίζοντα 3–5 ετών:
- Ανάπτυξη μονάδων αφαλάτωσης: Παραγωγή 150.000–200.000 κ.μ. ημερησίως
- Πιλοτικές πλωτές μονάδες ή μεταφορά νερού δια θαλάσσης
- Αξιοποίηση Κωπαΐδας: Συμπληρωματική τροφοδοσία από υδάτινα αποθέματα με γεωργική συνέργεια
Η Θίσβη Βοιωτίας προκρίνεται ως στρατηγικό σημείο για αφαλάτωση, λόγω εγγύτητας με τον αγωγό Μόρνου, μειώνοντας τις ανάγκες νέων υποδομών.
Φάση 3: Στρατηγική θωράκιση – Το «μεγάλο έργο» των Κρεμαστών
Η πλέον φιλόδοξη παρέμβαση είναι το έργο σύνδεσης της λίμνης Κρεμαστών με τον Εύηνο – μια επένδυση στρατηγικής σημασίας που θα αλλάξει τα δεδομένα:
- Κατασκευή 2 σηράγγων μεταφοράς (12 χλμ. από Κρικελοπόταμο + 7 χλμ. από Καρπενησιώτη)
- Αξιοποίηση τεράστιων ανεκμετάλλευτων αποθεμάτων της Δυτικής Ελλάδας
- Κόστος: 500 εκατ. ευρώ – Προμελέτη ολοκληρωμένη
Εφόσον εγκριθεί, η πρώτη φάση του έργου θα μπορούσε να υλοποιηθεί μέσα σε 3–4 χρόνια, θωρακίζοντας την πρωτεύουσα απέναντι στις ακραίες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Κόστος, επενδύσεις και θεσμικά ερωτήματα
Το συνολικό κόστος του τριπλού σχεδίου εκτιμάται στα 700 εκατ. ευρώ. Όμως το ερώτημα παραμένει:
Ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό;
Το ΥΠΕΝ και η ΕΥΔΑΠ εξετάζουν:
- Χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά ταμεία
- Συμπράξεις με ιδιωτικά κεφάλαια (ΣΔΙΤ)
- Ενεργοποίηση των ίδιων των παρόχων μέσω νέων εργαλείων
Θεσμική αναδιοργάνωση: Ο «πάγος» στον ενιαίο φορέα
Παράλληλα, παγώνει προσωρινά η δημιουργία ενιαίου φορέα διαχείρισης υδάτων, λόγω θεσμικών δυσκολιών και πιθανών αντιδράσεων των ΟΤΑ. Όπως εξηγεί ο CEO της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης:«Ρυθμιστικά είναι ευκολότερο να εποπτεύεις 2 ή 5 εταιρείες, παρά 700 μικρές. Αλλά η θεσμική ενοποίηση είναι δύσκολη, χρονοβόρα και πολιτικά ευαίσθητη».
Η κυβέρνηση φαίνεται να προτιμά, προς το παρόν, στοχευμένες παρεμβάσεις με άμεσο αποτέλεσμα αντί μιας χρονοβόρας αναδιοργάνωσης.
Η πρόκληση του νερού στον 21ο αιώνα
Η Ελλάδα βρίσκεται ενώπιον μιας υπαρξιακής πρόκλησης: να διαχειριστεί έναν φυσικό πόρο που δεν είναι πλέον δεδομένος. Η Αττική, ως μητροπολιτικό κέντρο με πάνω από 4 εκατ. κατοίκους, δεν μπορεί να βασίζεται σε ένα υδροδοτικό μοντέλο του 20ού αιώνα.
Το κυβερνητικό σχέδιο, εφόσον υλοποιηθεί όπως περιγράφεται, μπορεί να προσφέρει ασφάλεια, εφεδρεία και ανθεκτικότητα σε ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα της χώρας.
Όμως η επιτυχία θα κριθεί από την ταχύτητα υλοποίησης, τη χρηματοδότηση και την κοινωνική συναίνεση.
Πηγή: pagenews.gr