Σερβία – Τουρκία στα «μαχαίρια»: Ο Βούτσιτς εξοπλίζει την Κύπρο με σερβικούς πυραύλους

Μια νέα σπίθα έντασης ανάβει στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η Σερβία προχωρά στην παράδοση πυραυλικών συστημάτων Tamnava στην Κύπρο, προκαλώντας οργισμένες αντιδράσεις από την Τουρκία.

Η συγκεκριμένη συμφωνία, που αποκαλύφθηκε πρόσφατα από πηγές της Εθνικής Φρουράς, θεωρείται από στρατιωτικούς αναλυτές ως μια σαφής στρατηγική κίνηση του Βελιγραδίου — όχι μόνο για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Λευκωσίας, αλλά και ως μήνυμα πολιτικής στήριξης προς μια χώρα που παραμένει σταθερός σύμμαχος της Σερβίας σε διεθνή φόρα.

Η αναβίωση μιας παλιάς αντιπαλότητας

Οι σχέσεις μεταξύ Σερβίας και Τουρκίας υπήρξαν πάντα εύθραυστες. Οι δύο χώρες έχουν αντίθετες θέσεις σε καίρια ζητήματα, με κορυφαίο παράδειγμα το Κόσοβο. Η Τουρκία αναγνωρίζει από το 2008 το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος και το στηρίζει στρατιωτικά και οικονομικά, ενώ η Σερβία εξακολουθεί να το θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της εθνικής της επικράτειας.

Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήρθε όταν η Άγκυρα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να προμηθεύσει το Κόσοβο με drones αυτοκτονίας (kamikaze drones), προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Βελιγραδίου.Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, σε δηλώσεις του στις 8 Οκτωβρίου, κατηγόρησε ευθέως την Τουρκία για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων.

«Η Άγκυρα συνεχίζει να εξοπλίζει τις αρχές της Πρίστινας. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η Τουρκία δεν θέλει σταθερότητα στα Βαλκάνια και ονειρεύεται την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σέρβος πρόεδρος.

Οι πύραυλοι Tamnava και η στρατηγική της Λευκωσίας

Η παράδοση των Tamnava Multiple Rocket Launchers (MRL) στην Κύπρο ενισχύει σημαντικά τις δυνατότητες πυρός της Εθνικής Φρουράς, καθώς τα συστήματα αυτά είναι ικανά να πλήξουν στόχους σε ακτίνα έως και 70 χιλιομέτρων.

Η κίνηση αυτή, πέρα από την επιχειρησιακή της αξία, φέρει βαθιά γεωπολιτική σημασία. Η Κύπρος και η Σερβία έχουν εδώ και δεκαετίες παραδοσιακά θερμές σχέσεις:

• Η Κύπρος δεν αναγνωρίζει το Κόσοβο,
• ενώ η Σερβία δεν αναγνωρίζει το ψευδοκράτος της “Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου” (ΤΔΒΚ).

Αυτή η αμοιβαία μη αναγνώριση έχει μετατραπεί σε άξονα συνεργασίας, με τις δύο χώρες να υποστηρίζουν αμοιβαία τα εθνικά τους συμφέροντα απέναντι στην Άγκυρα.

Η τουρκική αντίδραση και ο κίνδυνος κλιμάκωσης

Στην Άγκυρα, η σερβική προμήθεια όπλων στην Κύπρο αντιμετωπίζεται ως προκλητική και επικίνδυνη εξέλιξη. Τα τουρκικά ΜΜΕ μιλούν για «διπρόσωπη πολιτική του Βελιγραδίου», επισημαίνοντας πως η Σερβία καταγγέλλει την Τουρκία για εξοπλισμούς στο Κόσοβο, ενώ η ίδια «εξοπλίζει μια χώρα που βρίσκεται σε διαρκή αντιπαράθεση με την Τουρκία».

Ο στρατιωτικός λογαριασμός Clash Report σχολίασε αιχμηρά:«Το Βελιγράδι κατηγορεί την Τουρκία για αποσταθεροποίηση λόγω drones FPV που μπορεί να αγοράσει ο καθένας, ενώ η ίδια η Σερβία εξοπλίζει την Κύπρο με πυραύλους 70 χλμ. βεληνεκούς, αυξάνοντας την ένταση στις τουρκικές ακτές.»

Η Άγκυρα θεωρεί πλέον πως το νέο αυτό εξοπλιστικό πρόγραμμα της Λευκωσίας – με σερβική υπογραφή – ανατρέπει τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου ήδη η παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στα κατεχόμενα αποτελεί διαρκή πηγή έντασης. Η νέα γεωπολιτική σκακιέρα

Αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόθεση αυτή δεν αφορά μόνο τη Σερβία και την Τουρκία, αλλά εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλέγμα αντιπαραθέσεων που εκτείνεται από τα Βαλκάνια έως τη Μέση Ανατολή. Η Κύπρος ενισχύει τη θέση της ως κόμβος ασφάλειας και επιρροής στη Μεσόγειο, ενώ η Σερβία φαίνεται να αξιοποιεί τις αμυντικές συνεργασίες της για να ενισχύσει τη διπλωματική της ισχύ απέναντι στην Άγκυρα και το ΝΑΤΟϊκό τόξο.

Μια εύφλεκτη ισορροπία

Η σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ Άγκυρας και Βελιγραδίου δείχνει πως η σταθερότητα στην περιοχή παραμένει εύθραυστη. Οι σερβικοί πύραυλοι στην Κύπρο είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια εμπορική συναλλαγή: είναι ένα γεωπολιτικό μήνυμα ισχύος, μια δήλωση συμμαχιών και ταυτόχρονα μια προειδοποίηση για το τι μπορεί να ακολουθήσει αν οι γραμμές της ισορροπίας συνεχίσουν να δοκιμάζονται.