Η Μαδρίτη βυθίζεται σε στεγαστική κρίση, με διεθνείς επενδυτές όπως Blackstone, Cerberus και Hines να αποσύρουν χιλιάδες διαμερίσματα από την αγορά ενοικίων για πώληση σε ιδιώτες, μειώνοντας την προσφορά κατά 17% σε «στressed» περιοχές (Catalonia 2025). Οι τιμές ενοικίων εκτοξεύτηκαν 50% από το 2014 (BBVA Research), φτάνοντας 13,5 ευρώ/τ.μ. μέσο όρο, με Μαδρίτη και Βαρκελώνη σε 1.400-1.500 ευρώ/μήνα για 80 τ.μ. (Idealista). Αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται «ιδιωτικοποίηση κατοικίας», θυμίζει απειλητικά την Ελλάδα, όπου Airbnb και short-term rentals απορροφούν 1 εκατ. κρεβάτια (INSETE 2025), πιέζοντας ενοίκια +20% ετησίως και εκτοπίζοντας κατοίκους από κέντρα. Σύμφωνα με μελέτη ΑΠΟΕ (2025), η αγορά ακινήτων μετατρέπεται σε «οικονομικό όπλο», με 4 εκατ. άδεια σπίτια σε Ισπανία (Sindicato de Inquilinas) και 1 εκατ. σε Ελλάδα, εντείνοντας κοινωνικές εντάσεις και διαμαρτυρίες.
Η Κρίση στη Μαδρίτη: Από Airbnb σε Μαζικές Πωλήσεις
Η Μαδρίτη, με 6,8 εκατ. κατοίκους, βλέπει ενοίκια +91% σε 10 χρόνια (Idealista), με 400.000 άδεια τουριστικά rentals (Sindicato de Inquilinas). Μεγάλοι επενδυτές, που αγόρασαν μαζικά μετά κρίση 2008 (Blackstone 1.860 διαμερίσματα για 146 εκατ. δολάρια το 2013), τώρα τα μετατρέπουν σε πωλήσεις λόγω κανονισμών (2023 Housing Law, rent caps σε «stressed» ζώνες). Στην Καταλονία, οι μισθώσεις μειώθηκαν 17% (Idealista), με ιδιοκτήτες να στρέφονται σε short-term ή πώληση. Διαμαρτυρίες 150.000 σε Μαδρίτη (5/4/2025) φώναξαν «Η κατοικία είναι δικαίωμα, όχι business». Η Ίμπιθα (Barcelona) αποφάσισε κατάργηση 10.000 Airbnb licenses έως 2028, με Μάλαγα/Βαλένθια να ακολουθούν. Ο πρωθυπουργός Pedro Sánchez πρότεινε 100% φόρο ξένων αγοραστών, αλλά η κρίση βαθαίνει: Μόνο 1,1% social housing (OECD χαμηλότερο), με 80 εξώσεις/ημέρα (Valeria Racu, Sindicato de Inquilinas).
Παρόμοια Σενάρια στην Αθήνα: Airbnb και Short-Term Rentals
Στην Αθήνα, η κρίση θυμίζει Μαδρίτη: Short-term rentals πούλησαν 1 εκατ. κρεβάτια (INSETE, Απρίλιος 2025), υπερβαίνοντας ξενοδοχεία (894.854 κρεβάτια). Το 2025, Airbnb +10-12% μηνιαίως, με 200.000 listings (175.000 μη αποκλειστικά). Η κυβέρνηση πάγωσε νέες άδειες σε Κέντρο Αθήνας (1ος-3ος Δήμος, 1/1/2025-31/12/2025), επεκτείνοντας σε 7 γειτονιές (Πλάκα, Μοναστηράκι) και πιθανώς Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Σαντορίνη, Πάρο, Χανιά (ERT, Σεπτέμβριος 2025). Οι μισθώσεις μειώθηκαν 17% σε ρυθμιζόμενες ζώνες (Idealista), με ιδιοκτήτες να στρέφονται σε πωλήσεις. Οι τιμές ενοικίων +20% ετησίως (ΑΠΟΕ 2025), με 50.000 άδεια σπίτια (1/4). Διαμαρτυρίες σε Αθήνα/Θεσσαλονίκη (2025) φώναξαν «Κατοικία δικαίωμα, όχι Airbnb», με 500.000 συμβόλαια να λήγουν 2025 (Sindicato).
Ευρωπαϊκή Διάσταση: Κοινά Προβλήματα και Λύσεις
Η κρίση είναι πανευρωπαϊκή: Βαρκελώνη κατάργησε 10.000 licenses έως 2028, Μάλαγα σταμάτησε νέες σε 43 γειτονιές, Μαδρίτη περιορίζει σε «κοινές» περιοχές. Η ΕΕ, με REPowerEU, προωθεί social housing (στόχος 15% έως 2030), αλλά Ισπανία έχει 2% (OECD). Στην Ελλάδα, 1,1% Airbnb listings (0,4% συνολικά), αλλά 25% άδεια σπίτια (AUEB 2025). Κοινά αίτια: Airbnb +25% (2019-2023), επενδυτές 15.000 ξένοι από Golden Visa (2013-2024). Λύσεις: Φόρος Airbnb 5% (Ισπανία), incentives long-term (3 χρόνια απαλλαγή φόρου, Ελλάδα 2025). Σύμφωνα με BBVA Research, η «ιδιωτικοποίηση» κατοικίας απειλεί συνοχή, με 80 εξώσεις/ημέρα Ισπανία και 40.000 Ελλάδα (2024).
Παραδείγματα: Μαδρίτη vs. Αθήνα – Αντίκτυπος σε Κατοίκους
- Μαδρίτη: Ενοίκιο 80 τ.μ. +91% σε 10 χρόνια (1.100-1.500 ευρώ), 4 εκατ. άδεια σπίτια, 400.000 Airbnb (Sindicato). Οικογένειες όπως οι Blanca (Vallecas) πληρώνουν διπλάσια, με 150.000 διαμαρτυρίες (4/2025).
- Αθήνα: +20% ενοίκια, 200.000 listings Airbnb (50.000 άδεια), 1 εκατ. κρεβάτια (INSETE). Περιοχές όπως Κουκάκι/Πλάκα +30% (Idealista), με 500.000 συμβόλαια λήγουν 2025. Διαμαρτυρίες 10.000 (2025), με πάγωμα licenses σε 1-3 Δήμους.
Κατοικία ως Δικαίωμα, Όχι Επένδυση
Η Μαδρίτη, με 17% πτώση ενοικίων από Airbnb και 50% αύξηση τιμών, προειδοποιεί Αθήνα: Short-term rentals και επενδυτές μετατρέπουν κατοικία σε asset, εκτοπίζοντας κατοίκους. Με 1 εκατ. Airbnb κρεβάτια και 50.000 άδεια σπίτια, η Ελλάδα χρειάζεται 15% social housing (EU στόχος), φόρους και incentives long-term. Η κρίση δεν είναι οικονομική – είναι κοινωνική: Πόλεις για όλους, ή για λίγους;
Πηγή: Pagenews.gr