Αλλαγή Παιχνιδιού για Φυσικό Αέριο: Το Κλείσιμο TurkStream 2028 και οι Επιπτώσεις για την Ελλάδα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά αποφασιστικά στην πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, κλείνοντας σταδιακά τις στρόφιγγες του αγωγού TurkStream μέχρι το 31 Δεκεμβρίου 2027, σηματοδοτώντας το τέλος της ευρωπαϊκής εξάρτησης από τη Μόσχα. Η νέα ρύθμιση, που εγκρίθηκε από υπουργούς Ενέργειας στις 20 Οκτωβρίου 2025, θεωρεί κάθε ποσότητα καυσίμου μέσω Τουρκίας ως ρωσικής προέλευσης (εκτός αν αποδειχθεί το αντίθετο), και τερματίζει εισαγωγές μέχρι το 2028. Εντάσσεται στο REPowerEU, με στόχο αύξηση LNG από ΗΠΑ/Κατάρ (+40% το 2025) και μείωση τιμών 15% από διαφοροποίηση. Η Ελλάδα, με 40% παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αέριο, επηρεάζεται άμεσα, αλλά η παρέμβαση της Αθήνας (Σταύρος Παπασταύρου) εξασφάλισε εξαιρέσεις για υφιστάμενες συμβάσεις έως 2028. «Η αλλαγή αυτή είναι ρεαλισμός και ενεργειακή ευθύνη – προστατεύει σταθερότητα τιμών», δήλωσε ο Παπασταύρου (Naftemporiki, 20/10). Ωστόσο, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να αυξηθούν 10-20% το 2026-2027 από υψηλότερο κόστος LNG (120 δολάρια/MMBtu vs. 8 δολάρια αγωγού).

Η Ευρωπαϊκή Απόφαση: Τέλος TurkStream και REPowerEU

Η ρύθμιση, εγκριθείσα από 25/27 υπουργούς (εξαίρεση Ουγγαρία, Σλοβακία), απαγορεύει νέα συμβόλαια ρωσικού αερίου από 1/1/2026, σύντομα έως 17/6/2026 και μακροπρόθεσμα έως 31/12/2027. Το TurkStream, με 50 εκατ. m³/ημέρα (ENTSOG, Ιανουάριος 2025), θεωρείται ρωσικό (αντίστροφη απόδειξη), επηρεάζοντας Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία (20% εισαγωγές). Το REPowerEU, 20 δισ. ευρώ (2022-2027), στοχεύει 50 bcm LNG/έτος από ΗΠΑ (30 bcm, 2025). Η Ελλάδα, με 40% αερίου (1,5 bcm ρωσικό, DEPA), επηρεάζεται: +10% τιμές 2026 (IEA, 2025). Η Αθήνα πίεσε για εξαιρέσεις σε υφιστάμενες συμβάσεις (DEPA-Gazprom έως 2027), με Παπασταύρου να λέει: «Διατήρηση σταθερότητας – μη ανατροπές αγοράς».

Επιπτώσεις για Ελλάδα: Αύξηση Τιμών και Μετάβαση σε LNG

Η Ελλάδα, με 40% ηλεκτρικής ενέργειας από αέριο (1,5 bcm ρωσικό, 2024), βλέπει κόστος +15-20% το 2026-2027 από LNG (120 δολάρια/MMBtu vs. 8 αγωγού). Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, 120 ευρώ/MWh (2025), μπορεί να φτάσουν 140-150 ευρώ (Hellenic Energy Exchange). Η ΔΕΗ, με 30% παραγωγής αερίου, επηρεάζεται (κόστος +10%, 2026). Η μετάβαση: LNG 40% εισαγωγών (2025, +14% από 26% 2024), με Revithoussa (36 φορτία, 22,4 TWh, +81%) και Alexandroupolis FSRU (1,03 TWh, 2025). Η Αθήνα, με 88% LNG από ΗΠΑ (2025), εξασφαλίζει 2 bcm/έτος, μειώνοντας εξάρτηση από 40% (2024) σε 0% (2028).

Οι Εταιρείες: DEPA, Metlen, ΔΕΗ – Συμβάσεις και Μετάβαση

Η ΔΕΠΑ Εμπορίας, κύριος εισαγωγέας (2 bcm/έτος από Gazprom, έως 2027), ξεκίνησε διακανονισμό με Gazprom (2025, +10% τιμές). Η Metlen (1 bcm/έτος, έως 2030) και ΔΕΗ (0,5 bcm, έως 2027) προσαρμόζονται σε LNG, με ΔΕΠΑ να διαπραγματεύεται Qatar (+20% όγκος 2026). Η ΡΑΕΚ εγκρίνει 25 εκατ. ετησίως από διακρατική (2019), με εκκαθάριση 2027. Ο Παπασταύρου: «Με εξαιρέσεις, διατηρούμε σταθερότητα – μη ανατροπές». Η Ελλάδα, με Revithoussa (40% LNG, 36 φορτία 2025) και Alexandroupolis FSRU (1,03 TWh), γίνεται κόμβος, εξάγοντας 1 bcm σε Βαλκάνια.

Επικείμενες Επιπτώσεις και Ευκαιρίες

Το κλείσιμο TurkStream 2028, με ρύθμιση για μη ρωσικό καύσιμο, πιέζει τιμές +10-20% 2026-2027, αλλά η Ελλάδα, με 40% LNG (ΗΠΑ 88%), εξασφαλίζει ασφάλεια. Οι DEPA, Metlen, ΔΕΗ προσαρμόζονται, με εξαιρέσεις συμβάσεων έως 2028. Η παρέμβαση Αθήνας εξασφαλίζει σταθερότητα, ενώ η Αμφιτρίτη/Ρεβυθούσα ενισχύουν κόμβο ΝΑ Ευρώπης. Η απεξάρτηση, με REPowerEU, μετατρέπεται σε ευκαιρία – αλλά απαιτεί επενδύσεις 5 δισ. σε LNG/δίκτυα.

Πηγή: Pagenews.gr