Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει ριζική αλλαγή στους κανόνες ένταξης, επιτρέποντας σε υποψήφιες χώρες όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία και τα Δυτικά Βαλκάνια να ενταχθούν με περιορισμένα δικαιώματα ψήφου, χωρίς βέτο, σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Politico στις 20 Οκτωβρίου 2025. Η πρόταση, σε αρχικό στάδιο και χρειάζεται έγκριση όλων των μελών, στοχεύει να ξεμπλοκάρει τη διεύρυνση, παρακάμπτοντας βέτα όπως του Βίκτορ Ορμπάν (Ουγγαρία), που εμποδίζει την Ουκρανία. Η ιδέα: Νέα μέλη παίρνουν οφέλη (χρηματοδότηση, αγορά), αλλά χωρίς βέτο έως την αναθεώρηση συνθηκών ΕΕ για qualified majority voting (QMV) σε περισσότερους τομείς. Η πρόταση Costa, υποστηριζόμενη από Αυστρία/Σουηδία, συζητιέται σε Λονδίνο (23/10, Βαλκάνια-ΕΕ) και Βρυξέλλες (9/10, προϋπολογισμός 2028-2034).
Η Πρόταση: Περιορισμένα Δικαιώματα για Γρήγορη Ένταξη
Ο πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου António Costa προτείνει να ανοίγουν clusters διαπραγματεύσεων με qualified majority (55% κρατών, 65% πληθυσμού) αντί unanimity, εξαιρώντας βέτα Ορμπάν. Νέα μέλη (Ουκρανία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο) παίρνουν πρόσβαση αγοράς/χρηματοδότηση, αλλά χωρίς βέτο έως μεταρρύθμιση (QMV σε εξωτερική πολιτική, φορολογία). «Η διεύρυνση δεν πρέπει να εμποδίζεται από μεμονωμένα κράτη», δήλωσε ο Anton Hofreiter (Γερμανία, Bundestag). Η Επιτροπή, με Marta Kos, βλέπει «δημιουργικές λύσεις» για screening (Ουκρανία/Μολδαβία ολοκληρωμένο Σεπτέμβριος 2025). Η Ιταλία (Meloni) και Γαλλία (Macron) διστάζουν, αλλά η πίεση από Zelenskyy («Ενταχθούμε με ή χωρίς Ορμπάν») εντείνει συζητήσεις.
Το Βέτο Ορμπάν: Κεντρικό Εμπόδιο στη Διεύρυνση
Ο Ορμπάν, από Ιούλιο 2024, βλέτει με βέτο την Ουκρανία λόγω «ανταγωνισμού αγορών» και «ασφαλείας». Σε 10+ συναντήσεις ΕΕ, μπλόκαρε clusters, με Ουκρανία να έχει ολοκληρώσει screening (9/2025). Η πρόταση Costa, από Σεπτέμβριο, επιτρέπει προώθηση clusters με πλειοψηφία, αλλά χρειάζεται έγκριση 27 μελών. Η Ουγγαρία, με 9,5 εκατ. πληθυσμό, απειλεί «έξοδο» αν αλλάξει unanimity, σύμφωνα με Politico. Η ΕΕ, με 27 μέλη, βλέπει διεύρυνση ως «γεωπολιτική επένδυση» κατά Ρωσίας (Πούτιν), με Ουκρανία να πιέζει για ένταξη έως 2030.
Διαπραγματεύσεις: Clusters με Πλειοψηφία και Μεταρρυθμίσεις
Η πρόταση: Clusters (ομάδες θεμάτων) ανοίγουν με qualified majority, χωρίς βέτο, για υποψήφιες (Ουκρανία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο). Πλήρη δικαιώματα μετά αναθεώρηση συνθηκών (QMV σε 90% πολιτικών). «Διαφοροποιημένη ένταξη» επιτρέπει οφέλη (χρηματοδότηση 50 δισ. ευρώ 2021-2027) χωρίς πλήρη ψήφο. Η Επιτροπή, με Kos, βλέπει «τυχερή στιγμή» μετά Moldova εκλογές (φιλοευρωπαϊκή Maia Sandu, 2025). Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κόσοβο, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία και Αλβανία συναντούν ηγέτες ΕΕ στο Λονδίνο (23/10, Berlin Process), πιέζοντας για προόδους. Ο Jakov Milatović (Μαυροβούνιο) είπε: «Η αναμονή δεν είναι επιλογή – χρειαζόμαστε λύσεις τώρα».
Πίεση από Κίεβο: «Ενταχθούμε με ή Χωρίς Ορμπάν»
Ο Volodymyr Zelenskyy δήλωσε: «Η Ουκρανία θα ενταχθεί με ή χωρίς Ορμπάν – είναι επιλογή του λαού» (Σεπτέμβριος 2025). Το Κίεβο, με screening ολοκληρωμένο (22/9/2025), πιέζει για clusters, εκθέτοντας Ορμπάν σε ρωσική προπαγάνδα. Ο Taras Katska, υφυπουργός, είπε: «Η αναμονή εκθέτει την ΕΕ – χρειαζόμαστε λύση τώρα». Η Μολδαβία, με φιλοευρωπαϊκή Sandu, εκμεταλλεύεται την πρόταση για γρήγορη πρόοδο. Η ΕΕ, με 27 μέλη, βλέπει διεύρυνση σε 30 έως 2030 ως «επένδυση κατά Πούτιν», αλλά βέτα από Ουγγαρία, Γαλλία, Ολλανδία εμποδίζουν.
Διαμάχες: Αντίσταση και Απογοήτευση Υποψηφίων
Η πρόταση συναντά αντίσταση: Η Γαλλία (Macron) και Ολλανδία διστάζουν για «διαφοροποιημένη ένταξη», φοβούμενες προηγούμενα σε veto. Ο Friedrich Merz (Γερμανία) είπε: «Δεν αναμένω ένταξη Ουκρανίας έως 2034». Οι υποψήφιες απογοητεύονται: Η Κροατία εντάχθηκε 2013, ενώ Μαυροβούνιο (2012) περιμένει. Ο Milatović πρόσθεσε: «Η ΕΕ χάνει ελκυστικότητα – χρειαζόμαστε προόδους». Το Berlin Process (Λονδίνο, 23/10) θα πιέσει για screening και clusters, με ΕΕ να προτείνει «πακέτο διεύρυνσης» (9/10, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο).
Συμπέρασμα: Κρίσιμη Καμπή για Διεύρυνση ΕΕ
Η πρόταση Costa για ένταξη χωρίς βέτο, σε αρχικό στάδιο, στοχεύει να ξεμπλοκάρει διεύρυνση, κάμπτοντας Ορμπάν με qualified majority clusters. Με πίεση από Zelenskyy και υποψήφιες, η ΕΕ δοκιμάζεται: Διαμάχες Γαλλίας/Ολλανδίας και Brexit εμπειρία εμποδίζουν, αλλά η γεωπολιτική απειλή Ρωσίας ωθεί για λύσεις. Στο Λονδίνο (23/10), η απόφαση θα καθορίσει αν η ΕΕ φτάσει 30 μέλη έως 2030 – ή μείνει βαλτωμένη.
Πηγή: Pagenews.gr