Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή όσον αφορά την Πράσινη Συμφωνία της. Οι υψηλές τιμές ενέργειας και το γεωπολιτικό περιβάλλον θέτουν νέα δεδομένα, υπογραμμίζοντας ότι η ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να είναι απλώς ηθικό στοίχημα ή τεχνολογικό πείραμα – πρέπει να ενισχύει στρατηγικά τη θέση της Ευρώπης στον κόσμο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτείνει πέντε απλούς αλλά αποφασιστικούς κανόνες:
1. Αποτελεσματική αξιοποίηση πόρων: Η απανθρακοποίηση δεν μπορεί να αγνοεί τις οικονομικές πραγματικότητες. Η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει τόσο σε τεχνολογίες ανταγωνιστικές όσο και σε αυτές που χρειάζονται χρόνο, χωρίς να επιβαρύνει υπερβολικά τις οικονομίες.
2. Ουδετερότητα τεχνολογιών: Η χρηματοδότηση πρέπει να βασίζεται στην αποτελεσματικότητα, όχι σε ηθικές προτιμήσεις. Υδρογόνο, πυρηνική ενέργεια, φυσικό αέριο – όλα έχουν θέση στο παιχνίδι της μετάβασης.
3. Εσωτερική αγορά: Η ασυνέπεια στις τιμές ενέργειας ανά κράτος-μέλος υπονομεύει την ενοποίηση. Ο Μητσοτάκης τονίζει ότι η ενοποίηση είναι πολιτικό έργο, όχι αυτόματο αποτέλεσμα της αγοράς.
4. Διακυβέρνηση αγοράς: Οι αγορές ενέργειας είναι περίπλοκες και αλληλοεξαρτώμενες. Χρειάζεται διαφάνεια, έλεγχος και νέοι κανόνες, ώστε να αποτραπεί η χειραγώγηση τιμών και να προστατευτεί η κοινωνία.
5. Η πράσινη μετάβαση δεν είναι αυτοσκοπός: Η απασχόληση, η βιομηχανική παραγωγή και η κοινωνική συνοχή πρέπει να συνυπάρχουν με την απανθρακοποίηση. Δεν μπορούμε να θυσιάσουμε τα πάντα για καθαρή ενέργεια.
Ο Πρωθυπουργός προειδοποιεί: «Αν αγνοήσουμε αυτούς τους κανόνες, η Ευρώπη μπορεί να κερδίσει τον αγώνα για την κλιματική ουδετερότητα αλλά να χάσει τον πραγματικό στόχο – την ισχυρή, στρατηγικά ανεξάρτητη και ανταγωνιστική οικονομία».
Με το 2025 να σηματοδοτεί νέα καμπή, ο Μητσοτάκης επιχειρεί να τοποθετήσει την Ευρώπη στην κορυφή της πράσινης τεχνολογίας, όχι μόνο ως στόχο περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, αλλά και ως εργαλείο γεωπολιτικής ισχύος και οικονομικής ανθεκτικότητας.