Η Κίνα δανείζει σε γιουάν και «χτίζει» έναν πολυπολικό νομισματικό κόσμο

Το γιουάν επεκτείνεται διεθνώς

Η Κίνα επιταχύνει τη στρατηγική της για διεθνοποίηση του ρενμίνμπι (RMB), μετατρέποντάς το σε βασικό εργαλείο εξωτερικού δανεισμού και εμπορίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κρατικής Διοίκησης Ξένου Συναλλάγματος (SAFE), τα εξωτερικά δάνεια, οι καταθέσεις και οι επενδύσεις σε κινεζικά ομόλογα έχουν τετραπλασιαστεί μέσα σε πέντε χρόνια, φτάνοντας τα 3,4 τρισ. γιουάν —περίπου 480 δισ. δολάρια.

Η επέκταση αυτή δεν είναι απλώς οικονομική. Όπως επισημαίνουν οι Financial Times, αποτελεί μέρος ενός σχεδίου γεωπολιτικής ανεξαρτησίας, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από το δολάριο και την ενίσχυση του ρόλου της Κίνας στο διεθνές χρηματοπιστωτικό δίκτυο.

Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ στοχεύει σε ένα πολυπολικό νομισματικό σύστημα, όπου η Κίνα θα μπορεί να εμπορεύεται και να δανείζει χωρίς τον κίνδυνο αμερικανικών κυρώσεων ή περιορισμών.

Η απο-δολαριοποίηση σε εξέλιξη

Από το 2020, οι κινεζικές τράπεζες έχουν υπερδιπλασιάσει τα εξωτερικά τους χαρτοφυλάκια, με το μερίδιο δανείων σε γιουάν να φτάνει τα 484 δισ. δολάρια στο τέλος Ιουνίου. Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) καταγράφει αύξηση 373 δισ. δολαρίων στα δάνεια σε RMB προς αναπτυσσόμενες οικονομίες μόνο την τελευταία τετραετία.

Η τάση αυτή κορυφώθηκε το 2022, όταν οι δανειολήπτες άρχισαν να μετατρέπουν τα δολαριακά τους χρέη σε γιουάν. Χώρες όπως η Κένυα, η Αγκόλα και η Αιθιοπία έχουν ήδη αναχρηματοδοτήσει παλαιά δάνεια σε κινεζικό νόμισμα, ενώ Ινδονησία, Σλοβενία και Καζακστάν προχωρούν στην έκδοση ομολόγων σε RMB.

Η απο-δολαριοποίηση δεν είναι πλέον σύνθημα· είναι οικονομική πραγματικότητα.

Το εμπόριο οδηγός της νομισματικής στροφής

Η SWIFT καταγράφει εκρηκτική αύξηση των συναλλαγών σε ρενμίνμπι. Το μερίδιο του κινεζικού νομίσματος στο παγκόσμιο trade finance έφτασε το 7,6%, από μόλις 2% πριν τρία χρόνια, καταλαμβάνοντας πλέον τη δεύτερη θέση μετά το δολάριο.

Το Πεκίνο έχει δημιουργήσει παγκόσμιο δίκτυο τραπεζών εκκαθάρισης σε RMB και έχει συνάψει swap lines με δεκάδες εμπορικούς εταίρους, επιτρέποντας διασυνοριακές πληρωμές εκτός δολαρίου. Πλέον, περίπου το 30% του κινεζικού εμπορίου πραγματοποιείται σε ρενμίνμπι, ποσοστό έξι φορές υψηλότερο από αυτό του 2014.

CIPS: Η κινεζική απάντηση στο SWIFT

Στο επίκεντρο της στρατηγικής βρίσκεται το CIPS (Cross-border Interbank Payment System), το κινεζικό σύστημα διατραπεζικών πληρωμών, που λειτουργεί ως εναλλακτική στο SWIFT.

Ο όγκος συναλλαγών του έχει ξεπεράσει τα 40 τρισ. γιουάν ανά τρίμηνο από τις αρχές του 2024, καθώς όλο και περισσότερες ξένες τράπεζες το χρησιμοποιούν για πληρωμές σε RMB. Όπως εξηγεί ο καθηγητής Bert Hofman του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης, «η μείωση του μεριδίου του RMB στο SWIFT δείχνει ότι οι συναλλαγές μεταναστεύουν στα κινεζικά κανάλια».

Το Χονγκ Κονγκ σε ρόλο διεθνούς πύλης

Το Χονγκ Κονγκ αποτελεί τον χρηματοοικονομικό κόμβο του νέου νομισματικού συστήματος. Το Πεκίνο άνοιξε την εγχώρια αγορά repos σε ξένους επενδυτές, επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιούν κινεζικά ομόλογα ως ενέχυρα για δανεισμό σε RMB.

Παράλληλα, η πρωτοβουλία “Bond Connect” επεκτάθηκε, δίνοντας σε περισσότερους επενδυτές πρόσβαση στην αγορά ομολόγων του Χονγκ Κονγκ. Όπως εξηγεί ο Paul Smith της Citi, αυτό «συνδέει τους εκδότες offshore ομολόγων σε γιουάν με μια βαθιά δεξαμενή ρευστότητας στο κινεζικό νόμισμα».

Ο στρατηγικός στόχος του Πεκίνου

Η Κίνα δεν επιδιώκει να αντικαταστήσει το δολάριο, αλλά να μειώσει τη μονοκρατορία του. Θέλει ένα πιο ισορροπημένο παγκόσμιο νομισματικό περιβάλλον, όπου πολλαπλά νομίσματα θα συνυπάρχουν, μειώνοντας την εξάρτηση των οικονομιών από τις αποφάσεις της Ουάσιγκτον.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το ρενμίνμπι αντιστοιχεί ακόμη μόλις στο 2,1% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων. Ωστόσο, η συνεχώς αυξανόμενη χρήση του στο εμπόριο, τις επενδύσεις και τις διμερείς χρηματοδοτήσεις φέρνει το Πεκίνο πιο κοντά σε έναν πολυπολικό νομισματικό κόσμο.

Από την κυριαρχία του δολαρίου στην πολυνομισματική εποχή

Η νέα κινεζική νομισματική επέκταση αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση για το δολάριο μετά τη δεκαετία του 1970. Το Πεκίνο δεν χρειάζεται το γιουάν να γίνει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα· του αρκεί να γίνει ένα από τα βασικά.

Με τα δάνεια, τις υποδομές πληρωμών και το εμπόριο να κινούνται ολοένα περισσότερο σε κινεζική τροχιά, το όραμα του Σι για έναν πολυπολικό οικονομικό κόσμο δεν μοιάζει πια μακρινό. Είναι μια σιωπηλή αλλά σταθερή επανάσταση στο διεθνές νομισματικό σύστημα — και έχει ήδη ξεκινήσει.

Πηγή: Pagenews.gr