Το νέο ενεργειακό δόγμα των ΗΠΑ
Η κυβέρνηση Trump ξεδιπλώνει μια νέα στρατηγική που στοχεύει στην παγκόσμια πρωτοκαθεδρία της αμερικανικής ενέργειας. Το δόγμα “Peace and Prosperity” συνδέει την ευημερία με την ενεργειακή αφθονία και όχι με την περιβαλλοντική αυστηρότητα.
Ο Υπουργός Ενέργειας Chris Wright, μιλώντας στο συνέδριο του Ζαππείου, παρουσίασε με στοιχεία τη μετάβαση των ΗΠΑ από μεγαλύτερο εισαγωγέα σε κορυφαίο εξαγωγέα ενέργειας, υπογραμμίζοντας ότι οι χαμηλές τιμές φυσικού αερίου είναι το κλειδί για την οικονομική ανάπτυξη.
“Οι Ευρωπαίοι επένδυσαν τρισεκατομμύρια σε φωτοβολταϊκά και αιολικά, αλλά παράγουν μόλις το 2,6% της παγκόσμιας ενέργειας. Αυτό δεν δουλεύει.”
Σύμφωνα με τον Wright, η ενεργειακή κρίση της Ευρώπης δεν είναι τυχαία αλλά αποτέλεσμα λανθασμένων πολιτικών επιλογών που δίνουν προτεραιότητα στην πράσινη μετάβαση αντί για την ενεργειακή επάρκεια.
“There is no energy transition — only energy addition”
Η φράση του Doug Burgam, υπουργού Εσωτερικών με αρμοδιότητα την ενέργεια, συμπυκνώνει τη νέα φιλοσοφία:Δεν υπάρχει ενεργειακή μετάβαση, υπάρχει μόνο ενεργειακή αύξηση.
Με απλά λόγια, οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν τη ρητορική των περιορισμών και επενδύουν σε 10 κολοσσιαία projects LNG δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο στόχος είναι διπλός:
- Να μειωθεί το ενεργειακό κόστος για νοικοκυριά και βιομηχανία.
- Να ενισχυθεί η παρουσία του αμερικανικού LNG σε Ευρώπη και Ανατολική Ευρώπη, μέσω νέων ενεργειακών διαδρόμων.
Ουκρανία και ενεργειακή ασφάλεια
Στην καρδιά του σχεδίου βρίσκεται η τροφοδοσία της Ουκρανίας. Μετά την αποδυνάμωση των ρωσικών ροών, η Ουάσιγκτον προωθεί ένα δίκτυο μεταφοράς αμερικανικού LNG μέσω Ελλάδας και του Κάθετου Διαδρόμου, με τελικό προορισμό τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης.
Η Ελλάδα, όπως ειπώθηκε ρητά, μετατρέπεται σε κεντρικό διαμετακομιστικό κόμβο. Για να υποστηρίξει τον ρόλο αυτό, απαιτούνται νέες υποδομές, όπως ένα ακόμη FSRU και επενδύσεις σε αγωγούς και αποθήκευση.
Η Ελλάδα στο σταυροδρόμι των εξελίξεων
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπενθύμισε ότι η χώρα είναι πλέον καθαρός εξαγωγέας ενέργειας, με 11 bcm φυσικού αερίου εξαγωγές έναντι 7 bcm εγχώριας κατανάλωσης. Η συμφωνία AKTOR–ΔΕΠΑ με τη Venture Global που θα τεθεί σε ισχύ το 2030, ενισχύει τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ.
Ωστόσο, το αμερικανικό LNG παραμένει ακριβότερο από το ρωσικό, κάτι που θέτει ερωτήματα βιωσιμότητας για τη βραχυπρόθεσμη περίοδο. Παρ’ όλα αυτά, η γεωπολιτική υπεραξία για την Ελλάδα είναι τεράστια:
- Αναβαθμίζεται σε ενεργειακό κόμβο Ανατολικής Μεσογείου.
- Ενισχύει τον ρόλο της στην ευρωπαϊκή ασφάλεια εφοδιασμού.
- Κερδίζει διπλωματικό βάρος απέναντι στην Τουρκία και τον αγωγό TurkStream, ο οποίος πλέον «περνά από κόσκινο» από την Ουάσιγκτον.
Αναλύοντας τη μεγάλη εικόνα
Η νέα αμερικανική ενεργειακή στρατηγική ανατρέπει τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η Ουάσιγκτον προωθεί το δικό της μοντέλο ανάπτυξης — φθηνή, άφθονη και ρεαλιστική ενέργεια, απέναντι στο ευρωπαϊκό “πράσινο” αλλά ακριβό αφήγημα.
Η Ελλάδα, για πρώτη φορά, δεν είναι απλώς θεατής, αλλά βασικός παίκτης στο ενεργειακό σκάκι της ηπείρου. Αν οι επενδύσεις και οι υποδομές προχωρήσουν εγκαίρως, η χώρα μπορεί να γίνει το “Ισραήλ της ΝΑ Ευρώπης”, όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Αμερικανός υπουργός.
Το δόγμα “Peace & Prosperity” δεν είναι μόνο επικοινωνιακό σύνθημα. Είναι μια συνειδητή μετατόπιση προς την ενεργειακή κυριαρχία ως μέσο πολιτικής και οικονομικής ισχύος.Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της μετάβασης – και το αν θα κερδίσει ή θα μείνει θεατής, θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα μετατρέψει τη γεωγραφία της σε πραγματική ενεργειακή δύναμη.