Σε μια κίνηση που σηματοδοτεί την έναρξη της πιο έντονης προεκλογικής περιόδου στην Ουγγαρία εδώ και δεκαετίες, ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και ο κύριος αντίπαλός του, Πέτερ Μαγιάρ, ξεκίνησαν τις περιοδείες τους το Σάββατο από το Γκιόρ, την έκτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Με τις βουλευτικές εκλογές προγραμματισμένες για την άνοιξη του 2026, οι δύο ηγέτες συγκέντρωσαν χιλιάδες υποστηρικτές σε αντίπαλες εκδηλώσεις, εντείνοντας την πόλωση εν μέσω οικονομικών δυσχερειών, διαμάχης με την ΕΕ και διεθνούς πίεσης. Ο Όρμπαν χαρακτήρισε τις δικές του συγκεντρώσεις «αντιπολεμικές», εστιάζοντας στην κυριαρχία έναντι των Βρυξελλών και μιας αμερικανικής «οικονομικής ασπίδας», ενώ ο Μαγιάρ, πρώην insider του Fidesz που ίδρυσε το κεντροδεξιό Tisza, ανακοίνωσε τον «Δρόμο προς τη Νίκη», κατηγορώντας τον πρωθυπουργό για ύφεση και εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Το Γκιόρ, βιομηχανικό κέντρο στη βορειοδυτική Ουγγαρία με πληθυσμό περίπου 130.000 κατοίκων, επιλέχθηκε σκόπιμα ως αφετηρία: είναι φιλική προς τον Όρμπαν λόγω βιομηχανικών επενδύσεων, αλλά και πεδίο μάχης για την αντιπολίτευση που ψάχνει ψήφους σε μεσαίες πόλεις. Ο δήμαρχος της πόλης πρότεινε διάλογο μεταξύ των δύο, κάτι που αποδέχθηκε ο Μαγιάρ αλλά απέρριψε ο Όρμπαν, χαρακτηρίζοντάς τον «πολιτικό ελεγχόμενο από τις Βρυξέλλες». Οι εκδηλώσεις έλαβαν χώρα σε κοντινά σημεία: ο Όρμπαν μίλησε στο Ολυμπιακό Αθλητικό Πάρκο, ενώ ο Μαγιάρ στην πλατεία Vienna Gate, με χιλιάδες να συγκεντρώνονται παρά τον ψυχρό καιρό. Αυτή η «διπλή πρεμιέρα» έρχεται σε μια περίοδο όπου δημοσκοπήσεις δείχνουν το Tisza να προηγείται του Fidesz κατά 4-15% σε ορισμένα δείγματα, αντικατοπτρίζοντας δυσαρέσκεια από υψηλή πληθωρισμό, διαφθορά και στασιμότητα.
Ο Όρμπαν στην αίθουσα: Οικονομική ασπίδα και κυριαρχία έναντι ΕΕ
Ο Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος κυβερνά από το 2010 με υπερπολλαπλασιαστική πλειοψηφία, άνοιξε την εκστρατεία του με έμφαση σε εθνικιστικά και αντιπολεμικά μηνύματα, συνδέοντας την εξωτερική πολιτική με την εσωτερική οικονομία. Σε ομιλία του στο Ολυμπιακό Πάρκο, που διοργανώθηκε από φιλοκυβερνητικούς ψηφιακούς κύκλους, ο πρωθυπουργός υπερασπίστηκε τις πρόσφατες συμφωνίες στην Ουάσινγκτον με την κυβέρνηση Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς τες «οικονομική ασπίδα» από την εποχή του Τριανόν – της συνθήκης του 1920 που «ακρωτηρίασε» την Ουγγαρία. «Η Ουγγαρία χρειάζεται προστασία, και οι ΗΠΑ μπορούν να την παρέχουν», δήλωσε, δικαιολογώντας την ανάγκη λόγω της «εχθρικής» ΕΕ. Ερωτηθείς αν η ασπίδα καλύπτει την απώλεια κονδυλίων της ΕΕ (περίπου 20 δισ. ευρώ παγωμένα λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου), ο Όρμπαν απάντησε: «Η ΕΕ είναι ασπίδα αν είναι φίλη, αγκάθι αν όχι». Πρόσθεσε ότι η συμφωνία δεν κοστίζει τίποτα τώρα, αλλά «αν χρειαστεί στο μέλλον, θα έχει τίμημα» – πιθανώς στρατιωτική ή ενεργειακή συνεργασία.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός απέφυγε να διευκρινίσει το μορατόριουμ στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας: κυβερνητικοί αξιωματούχοι μιλούν για «επ’ αόριστον», ενώ οι ΗΠΑ για «ένα έτος». Αυτό το θολό τοπίο, που αναδείχθηκε από δημοσιογράφο όπως ο Váczi, εντείνει εικασίες στον ουγγρικό Τύπο. Ο Όρμπαν επανέλαβε θέματα του υπουργού Εξωτερικών Πέτερ Σιζάρτο, όπως ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία και η υπεράσπιση της ουγγρικής κυριαρχίας έναντι Βρυξελλών, κατηγορώντας την ΕΕ για «παγκοσμιοποίηση» και «μεταναστευτική εισβολή». Η εκδήλωση, με χιλιάδες υποστηρικτές να κρατούν ουγγρικές σημαίες, παρουσιάστηκε ως «αντιπολεμική συγκέντρωση», αποφεύγοντας άμεσες αναφορές στον Μαγιάρ, αλλά χαρακτηρίζοντάς τον έμμεσα «πρόδρομο των Βρυξελλών».
Αυτή η στρατηγική αντικατοπτρίζει την αλλαγή τόνος του Όρμπαν: μετά από 15 χρόνια κυριαρχίας, αντιμετωπίζει την πρώτη σοβαρή απειλή, με το Fidesz να χάνει έδαφος λόγω οικονομικής στασιμότητας (ΑΕΠ σταθερό το Q1 2025, πληθωρισμός υψηλός στην ΕΕ) και σκανδάλων διαφθοράς. Ο πρωθυπουργός, σύμμαχος του Τραμπ, βλέπει τις ΗΠΑ ως αντίβαρο στην ΕΕ, αλλά κριτικοί όπως η Zsuzsanna Szelényi από το CEU Democracy Institute προειδοποιούν ότι η εξάρτηση από Ουάσινγκτον μπορεί να αποξενώσει ψηφοφόρους που ζητούν ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Ουγγρικά εξωτερικά: Ο Μαγιάρ υπόσχεται νίκη και ενότητα
Από την πλατεία Vienna Gate, ο Πέτερ Μαγιάρ, 44 ετών δικηγόρος και πρώην Fidesz μέλος, παρουσίασε μια δυναμική εικόνα ετοιμότητας για εξουσία. Με το Tisza (ονομασμένο από τον δεύτερο μεγαλύτερο ποταμό της χώρας) να προηγείται σε δημοσκοπήσεις, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης κατηγόρησε τον Όρμπαν ότι «έσπρωξε την Ουγγαρία σε ύφεση, χρέος και διάσωση από τις ΗΠΑ αντί για ευρωπαϊκή φυγή». «Ο Όρμπαν φοβάται τόσο που δεν τολμά να σηκωθεί για μιάμιση ώρα συζήτησης», δήλωσε, αποδεχόμενος την πρόταση του δημάρχου για debate και κατηγορώντας τον πρωθυπουργό για αποφυγή αντιπαράθεσης.
Ο Μαγιάρ, που εισέβαλε στην πολιτική σκηνή τον Φεβρουάριο 2024 μετά το σκάνδαλο χάριτος στον πρόεδρο Katalin Novák (σύζυγος της πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Judit Varga, πρώην συζύγου του), εστίασε σε ενότητα και πραγματισμό. «Είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε, ξεκινώντας από τα μικρά – δεν υπόσχονται διαστημικό σταθμό», είπε χιουμοριστικά, ανακοινώνοντας ότι το Tisza θα παρουσιάσει 106 υποψήφιους τη Δευτέρα. Στη διαδικασία επιλογής, συνάντησε γιατρούς, καλλιτέχνες, επιστήμονες και εργάτες, τονίζοντας: «Κανείς τους δεν φοβάται, και δεν θα αφήσουμε κανέναν στην άκρη του δρόμου». Το μήνυμά του: ένα κεντροδεξιό, φιλοευρωπαϊκό πρόγραμμα κατά της διαφθοράς, με έμφαση σε οικονομική ανάκαμψη και ενσωμάτωση στην ΕΕ.
Το Tisza, που συγκέντρωσε 30% στις ευρωεκλογές του 2024, βασίζεται σε δυσαρέσκεια από ρεκόρ πληθωρισμού και σκάνδαλα, προσελκύοντας ψηφοφόρους πέρα από παραδοσιακά αριστερά. Ο Μαγιάρ, χαρακτηρισμένος από φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ ως «Ουκρανός Ζελένσκι» ή «πρόδοτης», έχει μετατρέψει τις επιθέσεις σε πλεονέκτημα, συγκεντρώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες σε συλλαλητήρια. «Ο χρόνος μας ήρθε», δήλωσε, καλώντας σε δημοψήφισμα για 12 οικονομικά ζητήματα.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Όρμπαν: Μια « πλημμύρα» ενάντια στο σύστημα
Αυτή η εκκίνηση από το Γκιόρ υπογραμμίζει την πόλωση: το Fidesz ελέγχει τα ΜΜΕ και θεσμούς, αλλά το Tisza εκμεταλλεύεται την κούραση από 15 χρόνια Όρμπαν. Δημοσκοπήσεις όπως της Median δείχνουν προβάδισμα 15% για το Tisza, ενώ αναλυτές όπως ο Sasha Magnani από το CEPA βλέπουν «ρεκόρ εκστρατείας». Ο Όρμπαν, που κέρδισε τέσσερις εκλογές με χειραγώγηση νόμων (πάνω από 30 αλλαγές από το 2011), τώρα δυσκολεύεται να «χτυπήσει» τον Μαγιάρ, παρά την «τσουνάμι ψεμάτων» στα κρατικά ΜΜΕ.
Η εκστρατεία θα κλιμακωθεί το 2025, με τον Μαγιάρ να πιέζει για πρόωρες εκλογές και τον Όρμπαν να βασίζεται σε Τραμπ για στήριξη. «Η Ουγγαρία δοκιμάζει τα όρια του οικονομικού αισιοδοξίας του Όρμπαν», γράφει το Balkan Insight, ενώ η Guardian χαρακτηρίζει τον Μαγιάρ «τον πιο σοβαρό αντίπαλο εδώ και χρόνια». Το αποτέλεσμα θα επηρεάσει όχι μόνο την Ουγγαρία, αλλά και την ΕΕ, καθώς η πτώση του Όρμπαν θα σπάσει το «εργαστήριο» του illiberalism. Οι επόμενες εβδομάδες, με περιοδείες σε Βουδαπέστη και επαρχίες, θα δείξουν αν η «πλημμύρα Tisza» θα πνίξει το Fidesz – ή αν ο πρωθυπουργός θα βρει νέα «ασπίδα».
Πηγή: Pagenews.gr