Ο Τραμπ “παίζει σκάκι” με την πυρηνική Ρωσία – Η Μόσχα εκτός ελέγχου

Η διεθνής σκηνή παρακολουθεί με ένταση τις τελευταίες εξελίξεις στις αμερικανορωσικές σχέσεις, καθώς η αποτυχία της σύνοδος κορυφής στη Βουδαπέστη αποκαλύπτει τις βαθιές διαφορές στην αντίληψη της στρατηγικής και των όρων ειρήνης. Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, απέδειξε ότι μπορεί να χειριστεί τη Ρωσία με ψυχραιμία και στρατηγική, εκθέτοντας τη Μόσχα σε μια διπλωματική κρίση που δεν είχε προβλεφθεί από το Κρεμλίνο.

Η σύνοδος κορυφής, που είχε συμφωνηθεί μεταξύ Τραμπ και Πούτιν στις 16 Οκτωβρίου, ακυρώθηκε μετά την παρέμβαση του Ρώσου ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος ενημέρωσε τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο για τις ρωσικές απαιτήσεις. Ωστόσο, η προσπάθεια της Ρωσίας να μεταθέσει την ευθύνη στον Τραμπ και να παρουσιάσει μια κοινή στρατηγική αποδείχθηκε αναποτελεσματική.

Η αντίδραση του Τραμπ ήταν άμεση: την 22α Οκτωβρίου επέβαλε σκληρές κυρώσεις σε ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες και ανακοίνωσε την ακύρωση της συνόδου. Αυτό το στρατηγικό “σκάκι” ανάγκασε τη Μόσχα να επανεξετάσει τις κινήσεις της, καθώς οι αμερικανικές αποφάσεις περιόρισαν τις επιλογές πίεσης που είχε σχεδιάσει το Κρεμλίνο.

Στο πλαίσιο της πυρηνικής κλιμάκωσης, οι Ρώσοι προχώρησαν σε δοκιμές νέων όπλων, συμπεριλαμβανομένων των Burevestnik και Poseidon, ενώ η Ουάσιγκτον απάντησε με δικές της δοκιμές πυρηνικών συστημάτων. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει ότι ο Τραμπ δεν περιορίζεται σε παραδοσιακά μέτρα διπλωματίας, αλλά εκμεταλλεύεται την απειλή πυρηνικής ισχύος ως εργαλείο διαπραγμάτευσης.

Η ανάλυση των κινήσεων της Μόσχας δείχνει ότι η Ρωσία συνεχίζει να προσπαθεί να μετατρέψει κάθε διπλωματική αποτυχία σε προπαγανδιστική νίκη, όπως συνέβη και με το περιστατικό του μεσαιωνικού πύργου στην Ιταλία, όπου η εκπρόσωπος Μαρία Ζαχάροβα συνδέθηκε με πολιτικές κατηγορίες, προκαλώντας διεθνή οργή. Παρόμοια στρατηγική εφαρμόστηκε και απέναντι στον Τραμπ, προσπαθώντας να τον παρουσιάσουν ως αναποφάσιστο. Ωστόσο, η προκλητική και έξυπνη αντίδραση των ΗΠΑ ανέτρεψε αυτή την τακτική.

Η αποτυχία της Ρωσίας να εξασφαλίσει μια εκεχειρία με ευνοϊκούς όρους για τον πόλεμο στην Ουκρανία δείχνει ότι η διπλωματία του Κρεμλίνου, επικεντρωμένη σε εσωτερική κατανάλωση και προβολή ισχύος, δεν είναι επαρκής για την επίτευξη στρατηγικών αποτελεσμάτων. Ο Τραμπ, αντίθετα, μετατρέπει την κρίση σε πλεονέκτημα, ενισχύοντας τη θέση των ΗΠΑ στον γεωπολιτικό χάρτη και στέλνοντας σαφή μήνυμα στη Μόσχα: η πυρηνική κλιμάκωση δεν είναι μονοπώλιο της Ρωσίας.

Συνολικά, η τρέχουσα κατάσταση καταδεικνύει δύο βασικά στοιχεία: πρώτον, η Ρωσία παραμένει αδύναμη στη διαπραγμάτευση όταν αντιμετωπίζει αποφασισμένη αντίσταση και δεύτερον, οι ΗΠΑ, υπό την καθοδήγηση του Τραμπ, χρησιμοποιούν διπλωματικά και στρατηγικά εργαλεία σε υψηλό επίπεδο, μετατρέποντας κάθε πρόκληση σε ευκαιρία.

Αν και η Μόσχα συνεχίζει να προσπαθεί να επαναφέρει τον πόλεμο και τη διπλωματία στα δικά της μέτρα, η πραγματικότητα δείχνει ότι η Ρωσία έχει χάσει το στοιχείο του αιφνιδιασμού και πλέον βρίσκεται σε ασταθή θέση απέναντι στην αμερικανική στρατηγική επιτήρηση. Το μέλλον της ουκρανικής κρίσης και της σχέσης ΗΠΑ-Ρωσίας θα καθοριστεί από την ικανότητα κάθε πλευράς να μετατρέπει την ισχύ σε βιώσιμα διπλωματικά αποτελέσματα.

Πηγή: Alexander Baunov, Carnegie Moscow Center