Σπύρος Πρωτοψάλτης στο pagenews.gr:Η υγεία ανθρώπων,ζώων και περιβάλλοντος ως ένα ενιαίο σύστημα (One Health)

Η υγεία των ανθρώπων, των ζώων και των οικοσυστημάτων δεν είναι τρεις ξεχωριστοί κόσμοι. Είναι ένα ενιαίο, αδιαίρετο σύστημα. Αυτή είναι η ουσία της προσέγγισης One Health, που βρίσκεται πλέον στο κέντρο της ευρωπαϊκής και διεθνούς συζήτησης και που φιλοξενήσαμε πριν λίγες ημέρες στην Αθήνα, μέσα από ένα τριήμερο workshop για την υλοποίηση του One Health Joint Plan of Action στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες της ευρύτερης περιοχής μας.

Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, βλέπω καθημερινά πόσο βαθιά αλληλεξαρτώνται οι κρίσεις που αντιμετωπίζουμε: ζωονόσοι όπως η ευλογιά των αιγοπροβάτων, η μικροβιακή αντοχή στα αντιμικροβιακά, η ασφάλεια των τροφίμων, η κλιματική κρίση και η απώλεια βιοποικιλότητας. Κανένα από αυτά τα ζητήματα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί «κατά μόνας», μέσα σε διοικητικά ή επιστημονικά στεγανά. Χρειάζονται συντονισμένη πολιτική, ισχυροί θεσμοί και πραγματική συνεργασία μεταξύ κτηνιάτρων, ιατρών, επιδημιολόγων, περιβαλλοντολόγων και όλων των εμπλεκομένων φορέων.

Οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας. Παρακολουθούν τις ζωονόσους, σχεδιάζουν και εφαρμόζουν μέτρα βιοασφάλειας στις εκτροφές, ελέγχουν τις μετακινήσεις ζώων, επιθεωρούν σφαγεία και εγκαταστάσεις τροφίμων, εποπτεύουν τη χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων και συλλέγουν δεδομένα για την υγεία των ζώων και την ασφάλεια των τροφίμων. Από τη δουλειά τους εξαρτάται αν θα εντοπίσουμε εγκαίρως μια επιζωοτία, αν θα αποτρέψουμε τη διάδοσή της, αν θα προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία και την αγροτική οικονομία.

Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα. Ενισχύουμε την επιτήρηση «από τη στάνη μέχρι το καλάθι του καταναλωτή», επενδύουμε σε σύγχρονα εργαστήρια και ψηφιακά εργαλεία, βελτιώνουμε τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και αναβαθμίζουμε την ετοιμότητα των υπηρεσιών μας απέναντι σε υγειονομικές απειλές στην αγροδιατροφική αλυσίδα. Παράλληλα, προχωράμε στη διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής One Health για τη μικροβιακή αντοχή, με στόχο να μειωθεί η άσκοπη χρήση αντιμικροβιακών στα ζώα και να διασφαλίσουμε τρόφιμα υψηλής ποιότητας.

Το τριήμερο workshop που φιλοξενήσαμε στην Αθήνα, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έδωσε μια μοναδική ευκαιρία να συνδέσουμε αυτά τα βήματα με την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία. Ανταλλάξαμε καλές πρακτικές, είδαμε πώς μπορούν να συνεργαστούν πιο στενά οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες με τις δημόσιες αρχές υγείας και το περιβάλλον, και εξετάσαμε πώς η προσέγγιση One Health μπορεί να γίνει καθημερινό εργαλείο χάραξης πολιτικής, και όχι μια γενική διακήρυξη προθέσεων.

Δεν υποτιμούμε τις δυσκολίες: κατακερματισμένες αρμοδιότητες, ελλείψεις προσωπικού, εμπόδια στην ανταλλαγή δεδομένων, χαμηλή ακόμη εξοικείωση της κοινωνίας με την έννοια του One Health. Όμως το μήνυμα είναι σαφές: μόνο αν αντιμετωπίσουμε ενιαία την υγεία ανθρώπων, ζώων και περιβάλλοντος θα μπορέσουμε να χτίσουμε ανθεκτικά αγροδιατροφικά συστήματα, να προστατεύσουμε τους παραγωγούς μας και να διασφαλίσουμε ασφαλή, ποιοτικά τρόφιμα για όλους.

Ο Σπύρος Πρωτοψάλτης είναι Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Πηγή: pagenews.gr