Ευρωπαίοι και άλλοι δυτικοί ηγέτες υιοθέτησαν κοινό ανακοινωθέν για το αμερικανικό σχέδιο 28 σημείων με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, στο περιθώριο της συνόδου των G20 στη Νότια Αφρική.
Στο κείμενο, οι ηγέτες τονίζουν ότι «τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας» και εκφράζουν ανησυχία για τους προτεινόμενους περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, υπογραμμίζοντας πως τέτοιοι όροι θα μπορούσαν να αφήσουν την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση.
Οι συμμετέχοντες καλωσορίζουν τις προσπάθειες των ΗΠΑ για ειρήνη και αναγνωρίζουν ότι η αρχική εκδοχή του σχεδίου περιλαμβάνει κρίσιμα στοιχεία για μια δίκαιη και διαρκή λύση. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι το σχέδιο αποτελεί «βάση που απαιτεί περαιτέρω δουλειά» και δηλώνουν έτοιμοι να εμπλακούν ώστε μια μελλοντική συμφωνία να είναι βιώσιμη.
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις προβλέψεις που αφορούν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, με τους ηγέτες να τονίζουν ότι η εφαρμογή τους θα απαιτήσει τη συναίνεση των μελών τους.
Στο κλείσιμο του ανακοινωθέντος, οι υπογράφοντες επισημαίνουν τη συνεχιζόμενη στήριξή τους προς την Ουκρανία και τη δέσμευσή τους για στενό συντονισμό με την Ουκρανία και τις ΗΠΑ, καθώς συνεχίζονται οι διεργασίες γύρω από το σχέδιο των 28 σημείων και την προοπτική ειρήνευσης.
Το κοινό κείμενο υπογράφουν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Ντικ Σχοφ, ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μίχολ Μάρτιν, ο πρωθυπουργός της Νορβηγίας Γιόνας Γκαρ Στέρε, ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ και η πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σανάε Τακαΐτσι.
Το μήνυμα της κυβέρνησης Τραμπ στους Ευρωπαίους
Η κυβέρνηση Τραμπ διαμήνυσε σε Ουκρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι υπάρχει ελάχιστο περιθώριο διαπραγμάτευσης επί του σχεδίου, την ώρα που εντείνει τις πιέσεις προς τον Ζελένσκι να υπογράψει τη συμφωνία μέχρι την προσεχή Πέμπτη.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ Ντάνιελ Ντρίσκολ δήλωσε στους Ευρωπαίους πρέσβεις και δυτικούς αξιωματούχους σε μια ιδιαίτερα τεταμένη συνάντηση στο Κίεβο αργά την Παρασκευή πως είναι «αισιόδοξος ότι τώρα είναι η ώρα για ειρήνη» – αλλά προειδοποίησε ότι η Ουάσινγκτον δεν θα επιδείξει ιδιαίτερη ευελιξία, όπως αναφέρουν οι Financial Times.
«Δεν διαπραγματευόμαστε λεπτομέρειες», τόνισε, σύμφωνα με ανώτερο Ευρωπαίο αξιωματούχο που συμμετείχε στη συνάντηση στην κατοικία της επιτετραμμένης των ΗΠΑ στο Κίεβο, Τζούλι Ντέιβις. Κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτήρισε, μάλιστα, το ύφος στη συνάντηση «αηδιαστικό».
Η είδηση για όσα συζητήθηκαν στο Κίεβο, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ την Παρασκευή ότι ο Ζελένσκι «θα πρέπει να αποδεχθεί» το σχέδιο «και να του αρέσει», οδήγησε σε εσπευσμένες νυχτερινές συνομιλίες μεταξύ Ευρωπαίων ηγετών που βρίσκονται στη σύνοδο G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ για το πώς θα παρέμβουν. «Ήρθε η ώρα όσοι ψιθυρίζουν στον Τραμπ να αρχίσουν να φωνάζουν», δήλωσε ένας αξιωματούχος με γνώση των συζητήσεων.
Το δραματικό διάγγελμα του Ζελένσκι
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα νωρίτερα την Παρασκευή, ο Ζελένσκι προειδοποίησε ότι η χώρα του κινδυνεύει να βρεθεί μπροστά στο δίλημμα είτε να χάσει την αμερικανική υποστήριξη ή είτε να χάσει την αξιοπρέπειά της από μια σκληρή ειρήνη με τη Ρωσία. Οι δηλώσεις του ήρθαν μία μέρα μετά την παρουσίαση του σχεδίου των 28 σημείων από τον Ντρίσκολ, το οποίο υπερβαίνει πολλές «κόκκινες γραμμές» του Κιέβου και χαρακτηρίστηκε από Ευρωπαίους συμμάχους ως «συνθηκολόγηση».
«Τώρα η Ουκρανία ίσως βρεθεί μπροστά σε μια πολύ δύσκολη επιλογή – είτε απώλεια αξιοπρέπειας είτε με τον κίνδυνο να χάσει έναν βασικό εταίρο», τόνισε ο Ζελένσκι. Η χώρα αντιμετωπίζει «μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία μας», όπως είπε.
Ο Τραμπ, απαντώντας στις δηλώσεις Ζελένσκι από το Οβάλ Γραφείο την Παρασκευή, τόνισε ότι το αμερικανικό σχέδιο θα «πρέπει να αρέσει» στον Ουκρανό πρόεδρο. «Κάποια στιγμή, θα πρέπει να δεχτεί κάτι», πρόσθεσε, ενώ νωρίτερα, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε επιβεβαιώσει το τελεσίγραφό προς το Κίεβο, προκειμένου να απαντήσει στην πρότασή του έως την Πέμπτη, 27 Νοεμβρίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υπενθύμισε επίσης την αντιπαράθεσή του με τον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, όταν ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς τον κατηγόρησε για αχαριστία. «Θυμάστε, όχι πολύ καιρό πριν, εδώ στο Οβάλ Γραφείο, του είπα “δεν έχεις χαρτί”. Πίστευα ότι έπρεπε να είχε κάνει συμφωνία πριν από έναν ή δύο χρόνια», σημείωσε ο Τραμπ.
Πηγή: pagenews.gr