Η Κύπρος και ο Λίβανος ολοκλήρωσαν τη 19χρονη συμφωνία για την ΑΟΖ, σηματοδοτώντας νέα γεωπολιτική πραγματικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συμφωνία υπερβαίνει το απλό διμερές πλαίσιο, καθώς:
- Η Κύπρος ενισχύει τη θέση της ως σταθερός και αναγνωρισμένος παράγοντας θαλάσσιας και ενεργειακής ασφάλειας.
- Ο Λίβανος αποκτά πρόσβαση σε συνεργασίες που είχαν «παγώσει» για σχεδόν δύο δεκαετίες.
- Η κύρωση έρχεται σε μια περίοδο αυξημένων τουρκικών διεκδικήσεων, υπογραμμίζοντας την προτεραιότητα της Μέσης Γραμμής στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Η απόφαση του προέδρου Τζοζέφ Αούν (2025) να αναθερμάνει τις διαπραγματεύσεις στέλνει μήνυμα επανόδου του Λιβάνου ως σοβαρού παίκτη στην περιοχή, όπου Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα ήδη επεκτείνουν το δίκτυο συνεργασιών τους.
Η συμφωνία λειτουργεί ως πολλαπλό πλήγμα στη στρατηγική της Τουρκίας και ανοίγει νέες προοπτικές για Κυπριακό και ενεργειακές συνεργασίες.
Κύρια οφέλη για την Κύπρο και τη σταθερότητα της περιοχής:
- Περιορισμός της τουρκικής επιρροής, που παραμένει η μόνη δύναμη που δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και απορρίπτει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.
- Διεθνής νομιμοποίηση των θαλάσσιων συντεταγμένων της Κύπρου, καθώς και ο Λίβανος αποδέχεται τη Μέση Γραμμή.
- Αποδυνάμωση τουρκικής επιχειρηματολογίας περί «θαλάσσιου κενού», δημιουργώντας συνεκτικό πλαίσιο περιφερειακής σταθερότητας.
- Στήριξη στο Κυπριακό, ενισχύοντας την εικόνα της Κύπρου ως κυρίαρχου και απαραίτητου κράτους, ενώ μειώνεται η ισχύς της αφήγησης περί «δύο κρατών».
- Νέο πλαίσιο ενεργειακών συνεργασιών, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου–Λιβάνου με τη συνδρομή της Παγκόσμιας Τράπεζας, που ενισχύει το γεωστρατηγικό βάθος της Ανατολικής Μεσογείου.
Ιστορικό πλαίσιο:
- Η αρχική συμφωνία του 2007 δεν επικυρώθηκε λόγω εσωτερικών πολιτικών διαφορών στον Λίβανο.
- Η συμφωνία Κύπρου–Ισραήλ (2010) περιπλέκει την κατάσταση, καθώς η Βηρυτός ισχυρίζεται ότι χάνει θαλάσσια έκταση.
- Η διευθέτηση Λιβάνου–Ισραήλ (2022) μέσω αμερικανικής διαμεσολάβησης ανοίγει τον δρόμο για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
- Μετά την εκλογή του Αούν το 2025, οι συνομιλίες επιταχύνονται και τον Οκτώβριο 2025 εγκρίνεται το αναθεωρημένο κείμενο.
Περιφερειακό και ευρωπαϊκό αποτύπωμα:
- Η Κύπρος αναδεικνύεται σε πυλώνα σταθερότητας μεταξύ Ε.Ε. και Μέσης Ανατολής, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση και τη συνέπεια στο διεθνές δίκαιο.
- Η συνεργασία Λιβάνου–Κύπρου λειτουργεί ως θωράκιση απέναντι σε αποσταθεροποιητικές περιφερειακές δυνάμεις.
- Ενισχύεται η ευρωπαϊκή διάσταση του Κυπριακού, προσδίδοντας στη Λευκωσία μεγαλύτερο βάρος στις διαπραγματεύσεις με ΟΗΕ και Ε.Ε..
Πηγή: pagenews.gr