Η ανακάλυψη που αλλάζει τα βιβλία αρχαιολογίας
Στην Τελική Παλαιολιθική θέση Mühlheim-Dietesheim της Γερμανίας, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Aarhus εντόπισαν σε ένα πέτρινο εργαλείο ηλικίας ~13.000 ετών ίχνη αζουρίτη – ενός ορυκτού που δίνει το χαρακτηριστικό βαθύ μπλε χρώμα. Πρόκειται για την παλαιότερη τεκμηριωμένη χρήση μπλε χρωστικής στην Ευρώπη και μία από τις αρχαιότερες παγκοσκομίως.
Η Δρ. Izzy Wisher, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύτηκε στις 28 Νοεμβρίου 2025, δήλωσε: «Αυτό αμφισβητεί όσα νομίζαμε ότι γνωρίζαμε για τη χρήση χρωστικών της παλαιολιθικής εποχής».
Γιατί θεωρούσαμε ότι δεν υπήρχε μπλε στην προϊστορία
Μέχρι σήμερα τα σωζόμενα έργα τέχνης της Παλαιολιθικής (Lascaux, Altamira κ.ά.) δείχνουν σχεδόν αποκλειστικά:
- Κόκκινες (ώχρα, αιματίτης)
- Μαύρες (μαγγάνιο, κάρβουνο)
Οι επιστήμονες απέδιδαν την απουσία μπλε είτε σε σπανιότητα κατάλληλων ορυκτών είτε σε «πολιτισμική προτίμηση». Η νέα ανακάλυψη αποδεικνύει ότι το μπλε υπήρχε – απλώς δεν διατηρήθηκε επειδή πιθανότατα χρησιμοποιούνταν σε:
- Βαφή σώματος
- Χρωματισμό υφασμάτων ή δερμάτων
- Τελετουργίες που δεν άφησαν ίχνη σε βράχους
Η πέτρα που ήταν… παλέτα
Το αντικείμενο αρχικά ταξινομήθηκε ως «λάμπα λαδιού». Οι αναλύσεις (SEM-EDX, Raman φασματοσκοπία) έδειξαν ότι επρόκειτο για επιφάνεια ανάμειξης χρωστικής – μια προϊστορική παλέτα όπου αλέθονταν αζουρίτης για να παραχθεί μπλε σκόνη. «Οι άνθρωποι της εποχής είχαν βαθιά γνώση ορυκτών και μπορούσαν να παράγουν πολύ ευρύτερη γκάμα χρωμάτων από ό,τι φαίνεται στα σπήλαια», τονίζει η Wisher.
Τι σημαίνει για την προϊστορική τέχνη
- Το μπλε μπορεί να είχε συμβολική ή κοινωνική σημασία (π.χ. ουρανός, πνεύματα, ελίτ)
- Ανοίγει την πόρτα σε νέες αναλύσεις παλιών ευρημάτων – ίσως κρύβουν και αυτά μπλε ίχνη
- Επιβεβαιώνει ότι η παλαιολιθική παλέτα ήταν πολύ πιο πλούσια και πολύχρωμη από ό,τι νομίζαμε
Η προϊστορία μόλις έγινε λίγο πιο… μπλε.
Πηγή: Pagenews.gr