Στην πολιτική υπάρχουν στιγμές που ξέρεις πως όσα πεις θα σου κοστίσουν. Το 2010 ήταν μια τέτοια στιγμή. Και η «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο διαφωνώ σε πολλά αλλά του αναγνωρίζω ότι είχε το θάρρος να γράψει επιτέλους κάποιες αλήθειες, ήρθε τώρα –πολύ αργά, αλλά ήρθε– να επιβεβαιώσει κάτι που τότε φαινόταν αδιανόητο:
το ρωσικό “δάνειο σωτηρίας” δεν υπήρξε ποτέ. Ήταν μύθος. Και η Ελλάδα σώθηκε μόνο χάρη στη σκληρή πραγματικότητα, όχι χάρη σε παραμύθια των 25 δισ. ευρώ.
Το πολιτικό κλίμα: μια Ελλάδα στα πρόθυρα έκρηξης
Τότε η χώρα έβραζε. Γραφεία καίγονταν, πολιτικοί στοχοποιούνταν, «προδότες» και «γερμανοτσολιάδες» ήταν καθημερινές κατηγορίες. Η κοινωνία πίστευε –και ίσως χρειαζόταν να πιστέψει– ότι κάπου, κάπως, κάποιος θα μας έδινε λεφτά χωρίς αντίτιμο.
Η αρχή της οικονομικής κατάρρευσης γέννησε ανάγκη για σωτήρες. Και έτσι ξεφύτρωσε η ιστορία:
«Ο Πούτιν θέλει να μας δώσει 25 δισ. αλλά ο Παπανδρέου δεν τα παίρνει.»
Αν ειπωθεί αρκετές φορές ένα ψέμα, γίνεται αλήθεια στο μυαλό όσων θέλουν να τη γλιτώσουν εύκολα.
Παραπολιτικό παρασκήνιο: τα τηλεφωνήματα, η αγωνία και η “πρεσβεία”
Θα σας πω πώς έγιναν τα πράγματα – όπως δεν τα έλεγε κανείς τότε.
Ως μέλος της Ομάδας Φιλίας Ελλάδας–Ρωσίας, είχα άμεσες επαφές.
- Όχι θεωρίες,
- όχι αναρτήσεις,
- όχι «άκουσα από έναν».
Πήρα τηλέφωνο, έκλεισα ραντεβού, πήγα στην Πρεσβεία.
Στο γραφείο του Ρώσου αξιωματούχου –δεν λέω όνομα, δεν χρειάζεται– υπήρχε μια σιωπή που τα έλεγε όλα πριν καν μιλήσουμε.
Τον ρώτησα ευθέως:
— «Υπάρχει πρόθεση δανείου; Υπάρχει κάποιο ποσό; Έστω σκέψη;»
Η απάντηση ήταν σχεδόν ειρωνικά ψυχρή:
— «Όχι. Δεν υπάρχει τίποτα από αυτά.»
Και τότε κατάλαβα: αυτό που πωλείται ως εθνική ευκαιρία ήταν απλώς εθνική αυταπάτη.
«Η Ελλάδα σώθηκε χάρη στη λογική, όχι στους μύθους.»
Με τον Μάκη Βορίδη είχαμε το βάρος της εισήγησης στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΛΑ.Ο.Σ. Ήξερα πως η ψήφος υπέρ του Μνημονίου θα ήταν πολιτική αυτοκτονία.
Αλλά ήξερα και κάτι άλλο: η ανεξέλεγκτη χρεωκοπία θα ήταν εθνική αυτοκτονία.
Και ναι, το είπαμε. Το υποστηρίξαμε. Το ψηφίσαμε. Και μετά; Ύβρεις, στοχοποιήσεις, σπίτια περικυκλωμένα, φίλοι που απομακρύνθηκαν, οικογένειες που φοβήθηκαν.
Όμως η αλήθεια δεν αλλάζει: η Ελλάδα σώθηκε από το Μνημόνιο, όχι από τους φαντασιακούς “προστάτες” της.
Τι γράφει τελικά η «Ιθάκη» – και γιατί έχει σημασία σήμερα
Στο βιβλίο του, ο κ. Τσίπρας παραδέχεται –με τον τρόπο του– ότι όταν συνομίλησε με τον Πούτιν, αυτό που εγώ είχα ήδη μάθει στο γραφείο της Πρεσβείας το 2010 επιβεβαιώθηκε: Η Ρωσία δεν θα μας έδινε ούτε τα “λίγα” για τα οποία κάποιοι τότε ορκίζονταν.
Η χώρα έχασε χρόνια: διαδηλώσεων, συγκρούσεων, διχασμού, εθνικής διάλυσης. Χρόνια που στοίχισαν ανάπτυξη, ευκαιρίες, ζωές. Και τώρα, πέντε χρόνια καθυστέρηση μετά, ο κ. Τσίπρας αναγνωρίζει έμμεσα ότι: η σωτηρία της χώρας δεν ήταν στο Κρεμλίνο – ήταν στις δύσκολες αποφάσεις.
«25 δισ. δεν υπήρχαν – υπήρχε μόνο ανάγκη για αλήθεια.»
Είναι ίσως η πιο ωμή, η πιο χρήσιμη παραδοχή. Γιατί δεν κλονίζει μόνο το αφήγημα του 2010, αλλά και όλες τις νέες εκδοχές του:
- ότι «κάποιος άλλος θα μας βοηθήσει»,
- ότι «η λύση είναι εκτός Ευρώπης»,
- ότι «υπάρχουν εύκολες επιλογές».
Η ιστορία αποδεικνύει ξανά και ξανά ότι: η χώρα προχωρά όταν κοιτάει την αλήθεια κατάματα.
Τι σημαίνει αυτό πολιτικά σήμερα;
- Όχι «δικαίωση».Η ιστορία δεν είναι ποδοσφαιρικός αγώνας.Σημαίνει κάτι βαθύτερο:Ότι η χώρα για να σταθεί όρθια χρειάζεται πολιτικούς που λένε αλήθειες όταν όλοι θέλουν ψέματα.
Η «Ιθάκη» είναι χρήσιμο βιβλίο γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο: ξεγυμνώνει τα παραμύθια που μας πότισαν επί χρόνια.
«Η Ρωσία δεν πλήρωνε τον λογαριασμό μας – τον πληρώσαμε εμείς.»
Και αυτό είναι το τελικό, καθαρό συμπέρασμα.Πάντα ο λογαριασμός έρχεται σε εμάς.
- Όχι σε γεωπολιτικούς φίλους που έχουν δικές τους προτεραιότητες.
- Όχι σε φανταστικούς προστάτες.
- Όχι σε αφηγήματα που χαϊδεύουν αυτιά.
Τον πληρώσαμε εμείς.Με θυσίες, με πόνο, με χρόνια χαμένα αλλά τελικά με τη χώρα όρθια.
Η πραγματική Ιθάκη
Δεν έχει σημασία ποιος δικαιώθηκε.Σημασία έχει τι μάθαμε.
Η Ελλάδα γυρίζει στην Ιθάκη της μόνο όταν αφήνει πίσω τους μύθους και επιλέγει τη λογική, τη σταθερότητα, την ευθύνη. Και αν κάτι αξίζει από αυτό το βιβλίο, είναι ότι –έστω αργά– φωτίζει αυτή την αλήθεια.
Μάθημα, όχι θριαμβολογία
Δεν έχει σημασία ποιος δικαιώθηκε.Σημασία έχει ότι η Ελλάδα μπορεί πια να κοιτάει πίσω και να καταλαβαίνει πώς επιβίωσε.
- Με θυσίες.
- Με δύσκολες αποφάσεις.
- Με επιλογές που λίγοι τόλμησαν να πάρουν.
- Όχι με 25 δισ. που «δεν υπήρχαν».
- Όχι με σωτήρες που δεν ήρθαν.
- Όχι με φαντασιώσεις που μας καθυστέρησαν.
Και αυτό είναι το πραγματικό ταξίδι προς την «Ιθάκη».Όχι του κ. Τσίπρα.Της Ελλάδας.
Πηγή: pagenews.gr