Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπαίνει σήμερα, Δευτέρα, σε μία από τις πιο φορτισμένες γεωπολιτικά συνεδριάσεις της χρονιάς. Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων σε σύνθεση υπουργών Άμυνας, που πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες, μετατρέπεται σε διπλή δοκιμασία:
- Ενότητα ή ρήγμα στη βοήθεια προς την Ουκρανία, καθώς όλα εξαρτώνται από τις επαφές της τελευταίας στιγμής στις ΗΠΑ.
- Το πρόγραμμα SAFE, ο νέος χρηματοδοτικός “υπερμοχλός” της ΕΕ για αμυντικές επενδύσεις, που αναμένεται να διαμορφώσει την ευρωπαϊκή στρατηγική ισχύος για την επόμενη δεκαετία.
Η Ελλάδα θα έχει παρουσία μέσω του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια, ο οποίος μεταβαίνει στο κέντρο ευρωπαϊκών εξελίξεων την ώρα που η Ευρώπη προσπαθεί να καθορίσει τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειάς της.
Ουκρανία: Το μεγάλο αγκάθι – και το τεστ αξιοπιστίας της ΕΕ
Στο τραπέζι των συζητήσεων η κατάσταση στο ουκρανικό μέτωπο παραμένει εκρηκτική. Οι καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση από πλευράς ΗΠΑ δημιουργούν αλυσιδωτές ανησυχίες για την αντοχή της ουκρανικής άμυνας, ενώ ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πιέζονται έντονα ώστε να καλύψουν το κενό.
Στη Βρυξέλλες βρίσκονται σήμερα:
- ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ντένις Σμίχαλ,
- και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε,
σε ένα μήνυμα ότι το θέμα της Ουκρανίας δεν είναι μόνο ευρωπαϊκό αλλά και συμμαχικό.
Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι το μεγάλο ζητούμενο είναι να υπάρξει δέσμευση σταθερής και πολυετούς βοήθειας, ανεξάρτητα από το πολιτικό κλίμα στις ΗΠΑ. Σε αντίθετη περίπτωση, η ΕΕ κινδυνεύει να παρουσιαστεί αδύναμη, διχασμένη και χωρίς στρατηγικό βάθος.
SAFE: Το νέο “υπερόπλο” της Ευρώπης για άμυνα και στρατηγική αυτονομία
Στο γεύμα εργασίας, όμως, θα συζητηθεί το πρόγραμμα SAFE, που από πολλούς θεωρείται η πραγματική “ανατροπή” στη σημερινή σύνοδο.
Το SAFE – ένα χρηματοδοτικό πακέτο 150 δισ. ευρώ – φιλοδοξεί να καλύψει:
- κοινές προμήθειες αμυντικών συστημάτων,
- επενδύσεις σε κρίσιμες ευρωπαϊκές υποδομές,
- ενίσχυση βιομηχανικής παραγωγής σε πυρομαχικά, αισθητήρες, drones, ναυπηγική,
- και συνολική αναβάθμιση της ευρωπαϊκής ετοιμότητας.
Με λίγα λόγια, το SAFE είναι η απόπειρα της Ευρώπης να δημιουργήσει μια ενιαία, αυτάρκη και ανταγωνιστική αμυντική αγορά, ικανή να λειτουργεί πριν και όχι μετά από κρίσεις.
Η συζήτηση αναμένεται να είναι έντονη, καθώς υπάρχουν ακόμη ανοιχτά μέτωπα:
- ποια κράτη θα έχουν πρόσβαση,
- ποιοι θα χρηματοδοτηθούν πρώτοι,
- και πώς θα διασφαλιστεί ότι τα κονδύλια δεν θα γίνουν πεδίο κρατικών ανταγωνισμών.
Η ελληνική διάσταση – Τι επιδιώκει η Αθήνα
Ο Νίκος Δένδιας προσέρχεται στη συνεδρίαση με στόχο να διασφαλίσει:
- συμμετοχή της Ελλάδας στα πρώτα κύματα χρηματοδότησης,
- προώθηση προγραμμάτων που αφορούν ναυτιλία, υποδομές, τεχνολογία και πυρομαχικά,
- και στενότερη συνεργασία με χώρες που βλέπουν την Ανατολική Μεσόγειο ως κρίσιμο χώρο άμυνας.
Η Αθήνα θεωρεί ότι το SAFE μπορεί να εξελιχθεί σε τεράστιο καταλύτη για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, ειδικά μετά την πίεση για ταχεία παραγωγή νέων συστημάτων.
Το δίλημμα της Ευρώπης – Αβεβαιότητα ή στρατηγική αυτονομία;
Η σύνοδος της Δευτέρας δεν είναι απλώς μια ακόμη συζήτηση. Είναι ένα τεστ ιστορικού χαρακτήρα.
Η Ευρώπη καλείται να αποδείξει:
- ότι μπορεί να οργανώσει μόνη της την άμυνά της,
- ότι έχει σχέδιο για τη μεταγενέστερη εποχή της αμερικανικής μεταβλητότητας,
- και ότι μπορεί να παράγει ισχύ αντί να κυνηγά εξελίξεις.
Η Ουκρανία παραμένει το πιεστικό παρόν. Το SAFE δείχνει το πώς η Ευρώπη θέλει να ορίσει το μέλλον της.
Αν οι 27 δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν σε κοινή στρατηγική σήμερα, το ρήγμα θα είναι βαθύ. Αν όμως καταφέρουν συνεννόηση, θα μιλάμε για ένα από τα σημαντικότερα βήματα στην ευρωπαϊκή ενοποίηση από την εποχή της κρίσης χρέους.
Πηγή: pagenews.gr