EU Funds Alert: Η Ελλάδα Χάνει Δισεκατομμύρια Από Μη Ανακυκλώσιμα Ταμεία

Δισεκατομμύρια σε αναμονή – Η Ελλάδα αφήνει τα κεφάλαια να χαθούν

Τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα έχουν ως στόχο τη στήριξη της συνοχής μεταξύ των κρατών-μελών και την ενίσχυση της οικονομίας σε περιόδους κρίσης. Ωστόσο, σύμφωνα με την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ), η Ελλάδα δεν αξιοποιεί πλήρως τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Τα δάνεια και οι εγγυήσεις, που θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν και να χρηματοδοτήσουν νέα έργα, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αδρανή. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα ίδια κεφάλαια δεν επανεπενδύονται, περιορίζοντας την αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Το πρόβλημα της επαναχρησιμοποίησης

Το ΕΕΣ εντοπίζει ότι η επαναχρησιμοποίηση των επιστρεφόμενων κεφαλαίων (reflows) κατά την περίοδο επιλεξιμότητας συχνά «σκοντάφτει» σε γραφειοκρατικά και στρατηγικά εμπόδια. Μεταξύ αυτών:

• Η πίεση των κρατών-μελών να εξαντλήσουν πρώτα όλους τους πόρους.
• Ο μακροπρόθεσμος χαρακτήρας ορισμένων επενδύσεων.
• Η εστίαση στην προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών.

Μετά τη λήξη της περιόδου επιλεξιμότητας, τα κεφάλαια που επιστρέφουν συχνά μετατρέπονται σε επιχορηγήσεις, αποδυναμώνοντας τη δυνατότητα ανακυκλώσιμης χρήσης.

Τα ελληνικά παραδείγματα: TEΠIX II & ΕΛΤΕπ

Στην Ελλάδα, οι ελεγκτές εξέτασαν τα κύρια χρηματοδοτικά μέσα:

• TEΠIX II (Ταμείο δανείων και εγγυοδοσίας): Παρά την επιτυχία του προϊόντος, μέχρι το τέλος της περιόδου επιλεξιμότητας είχε χρησιμοποιηθεί μόνο το 89,7% της αρχικής χορήγησης. Αυτό σήμαινε ότι δεν υπήρχε ούτε χρόνος ούτε κίνητρο για επαναχρησιμοποίηση.
• ΕΛΤΕπ (Ταμείο εγγυοδοσίας): Σχεδόν μια δεκαετία μετά τη λήξη της περιόδου επιλεξιμότητας το 2015, τα κεφάλαια ύψους περίπου 300 εκατ. ευρώ παραμένουν κατατεθειμένα σε λογαριασμό του Δημοσίου, χωρίς να έχουν επαναχρησιμοποιηθεί για νέα δάνεια ή επενδύσεις. Ο τόκος που αποφέρει καταλήγει στον εθνικό προϋπολογισμό αντί να ενισχύει νέα έργα.

Η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων για τη χρήση αυτών των κεφαλαίων καταδεικνύει σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή της πολιτικής συνοχής της ΕΕ, με σημαντικές χαμένες ευκαιρίες για την ελληνική οικονομία.

Ποσοστά και αριθμοί που σοκάρουν

Κατά τις περιόδους χρηματοδότησης της ΕΕ:

• 2007-2013: 16,9 δισ. ευρώ σε χρηματοδοτικά μέσα.
• 2014-2020: 31 δισ. ευρώ.
• 2021-2027: 19,4 δισ. ευρώ.

Μόνο το 5% του προϋπολογισμού συνοχής διατέθηκε μέσω χρηματοδοτικών μέσων, με την Ελλάδα να μην έχει ακόμα αξιοποιήσει πλήρως ούτε τα TEΠIX II ούτε το EQUIFUND.

Η έκκληση του ΕΕΣ για το μέλλον

Η έκθεση επισημαίνει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανακύκλωση κεφαλαίων, ώστε να αυξηθεί η αποδοτικότητα των ευρωπαϊκών κονδυλίων και να στηριχθούν περισσότερα έργα και επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με τους ελεγκτές, η Ελλάδα πρέπει άμεσα να αποφασίσει για τη χρήση των κληροδοτημένων κεφαλαίων από τα προγράμματα TEΠIX II και ΕΛΤΕπ, ώστε να μην χάνονται δισεκατομμύρια ευρώ και να ενισχυθεί η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Η αδράνεια στη διαχείριση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων δείχνει ότι η Ελλάδα αφήνει σημαντικά κεφάλαια να μένουν παγωμένα, χάνοντας επενδυτικές ευκαιρίες και περιορίζοντας τη δυνατότητα οικονομικής ανάπτυξης. Το μήνυμα του ΕΕΣ είναι σαφές: ήρθε η ώρα για αποφασιστικές κινήσεις και πλήρη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων.

Πηγή: pagenews.gr