Την ώρα που ο πρωτογενής τομέας στην Ελλάδα παλεύει για την ίδια του την επιβίωση, τους τελευταίους μήνες βλέπουμε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο μια πραγματικότητα που για τους ανθρώπους της υπαίθρου είναι η δική τους σκληρή πραγματικότητα εδώ και χρόνια.
Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι – εκείνοι που θα έπρεπε να αποτελούν το θεμέλιο της ελληνικής οικονομίας και της διατροφικής ασφάλειας – δεν διεκδικούν πια καλύτερες τιμές ή δικαιότερη αγορά. Διεκδικούν τα απολύτως αυτονόητα: να πληρωθούν όσα τους αναλογούν και τους οφείλονται.
Κι όμως, παρά τα προφανή προβλήματα, η κυβέρνηση επιμένει να καλύπτεται πίσω από έναν «δημοσιονομικό καθωσπρεπισμό». Δεν αναλαμβάνει ευθύνες για καθυστερήσεις, αστοχίες και παραλείψεις, αλλά αγωνιά να πετάξει την “μπάλα στην εξέδρα” μιλώντας για … ανέξοδους συνδικαλιστές. Μόνο που εκείνοι που υψώνουν φωνή δεν κάνουν συνδικαλισμό και πολιτική… προσπαθούν να συντηρήσουν τις οικογένειες και τα ζώα τους.
Επιδοτήσεις με το “δελτίο”
Κι όμως το τέλος Νοεμβρίου πέρασε, οι επιδοτήσεις ήρθαν … στάγδην και οι παραγωγοί έμειναν με άδειες τσέπες και πολλά χρέη. Δεν είναι μονόδρομος οι ανεξόφλητες ενισχύσεις, δεν είναι μια τεχνική καθυστέρηση, είναι μια ηχηρή πολιτική επιλογή. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική ευρωπαϊκή εξαίρεση καθώς δεν κατάφερε να καταβάλει έγκαιρα το 70% της βασικής ενίσχυσης – τη στιγμή που όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. τακτοποίησαν τις πληρωμές τους. Δε μιλάμε για ατυχία, μιλάμε για αποτυχία!
Σε αυτό προστίθενται και άλλα κομμάτια του προβλήματος: ένας ΕΛΓΑ που αρνείται να εκσυγχρονιστεί, ένας ΟΠΕΚΕΠΕ που πλέον συμβολίζει τη γραφειοκρατία και την καθυστέρηση, και μια Πολιτεία που αποφεύγει να δώσει ουσιαστικές λύσεις.
Με τις τιμές σε ζωοτροφές, ενέργεια, λιπάσματα και καύσιμα να έχουν εκτοξευθεί, οι επιδοτήσεις – όταν και αν καταβληθούν – δεν επαρκούν ούτε για την κάλυψη του κόστους παραγωγής – πόσο μάλλον για να εξασφαλίσουν βιωσιμότητα.
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τα χωράφια μένουν ακαλλιέργητα, οι στάνες κλείνουν και οι νέοι στρέφονται αλλού. Ούτε αυτό είναι τυχαίο. Η αγορά πληρώνει τον παραγωγό κάτω από το κόστος και το κράτος καθυστερεί τις πληρωμές του και κάπως έτσι το μήνυμα είναι σαφές: «Προχωρήστε μόνοι σας … κι αν μπορείτε».
Ένα μοντέλο – αδιέξοδο
Η πραγματικότητα δεν είναι περίπλοκη, αλλά ένα πολιτικό σύστημα που αντιμετωπίζει τους ανθρώπους της γης ως «ωφελούμενους επιδομάτων» βολεύεται στη στασιμότητα. Η εξάρτηση από επιδοτήσεις δημιουργεί παραγωγούς που ζουν με την αγωνία της επόμενης πληρωμής. Τείνουμε όμως να ξεχάσουμε την κανονικότητα: ο παραγωγός πρέπει να ζει από το προϊόν του, όχι από την επιδότηση.
Η ενίσχυση οφείλει να λειτουργεί ως στήριξη και κίνητρο: για ποιότητα, για καινοτομία, για παραγωγή. Όχι ως μόνιμο «μπάλωμα» μιας αγοράς που λειτουργεί σε βάρος του παραγωγού και προς όφελος των μεσαζόντων.
Ο νέος σχεδιασμός είναι αναγκαίος γιατί αν οι πραγματικές ανάγκες αγνοηθούν ξανά, ο πρωτογενής τομέας θα συνεχίσει να βυθίζεται στον μαρασμό και την απαξίωση.
Ο πρωτογενής τομέας ξεκάθαρα δεν είναι «δημοσιονομικό βάρος». Είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας, ζωτικό κομμάτι της υπαίθρου και της οικονομικής αυτοτέλειας της χώρας. Οι άνθρωποι της γης δεν ζητούν προνόμια. Απαιτούν – και μαζί τους απαιτούμε όλοι μας – δικαιοσύνη και σεβασμό. Για ένα παραγωγικό μοντέλο που – επιτέλους – πρέπει να απεγκλωβιστεί από το “χθες”, για την αξιοπρέπεια των αγροτοκτηνοτρόφων, για την εξασφάλιση του δικαιώματός τους να ζουν από τον κόπο τους. Αυτό δεν είναι ανέξοδος συνδικαλισμός, αυτό είναι Δικαιοσύνη και υγιής παραγωγικότητα. Κι αν “κάποιοι” δεν το βλέπουν, είτε δεν έχουν μπει ποτέ σε ένα χωράφι, είτε εσκεμμένα εργάζονται για τη διάλυση του πρωτογενούς τομέα.
*Η Ελένη Βατσινά είναι Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ν.Ηρακλείου
Πηγή: pagenews.gr