Τι γυρεύει πραγματικά ο Ερντογάν στη Βενεζουέλα; Από “αδελφό” Μαντούρο μέχρι μήνυμα στις ΗΠΑ

Τηλεφώνημα με πολλαπλά μηνύματα από την Κωνσταντινούπολη

Ανταπόκριση από Κωνσταντινούπολη

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν τηλεφωνεί ποτέ… τυχαία. Η χθεσινή επικοινωνία του Τούρκου προέδρου με τον Νίκολας Μαντούρο, εν μέσω αναζωπύρωσης της έντασης ανάμεσα στη Βενεζουέλα και τις ΗΠΑ, ήταν κάτι πολύ περισσότερο από μια τυπική διπλωματική κίνηση.

Στο τηλεφώνημα, όπως μεταδίδεται, ο Ερντογάν υπογράμμισε τη σημασία της διατήρησης “ανοιχτών διαύλων” με την Ουάσινγκτον και εξέφρασε την ελπίδα ότι οι εντάσεις με τις ΗΠΑ θα αποκλιμακωθούν το συντομότερο δυνατό. Παράλληλα, συζήτησε με τον Μαντούρο την πορεία των διμερών σχέσεων Τουρκίας – Βενεζουέλας, αλλά και μια σειρά περιφερειακών ζητημάτων που αφορούν την ευρύτερη περιοχή της Καραϊβικής.

Με άλλα λόγια, ο Τούρκος πρόεδρος επιχείρησε να εμφανιστεί ως ισορροπιστής: από τη μία στηρίζει τον “αδελφό” Μαντούρο, από την άλλη στέλνει μήνυμα ότι δεν επιθυμεί περαιτέρω κλιμάκωση με τις ΗΠΑ.

“Ειρήνη και ασφάλεια στην Καραϊβική” – η νέα ρητορική Άγκυρας

Από την πλευρά της Βενεζουέλας, το υπουργείο Εξωτερικών έσπευσε να αναδείξει μια άλλη πτυχή του τηλεφωνήματος. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο Ερντογάν εξέφρασε “βαθιά ανησυχία” για τις απειλές που, όπως υποστηρίζει το Καράκας, δέχεται η χώρα, ιδιαίτερα για τη στρατιωτική ανάπτυξη και τις ενέργειες που – όπως λέγεται – στοχεύουν στη διατάραξη της ειρήνης και της ασφάλειας στην Καραϊβική.

Ο Μαντούρο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, “εξήγησε λεπτομερώς” στον Τούρκο πρόεδρο τον “παράνομο, δυσανάλογο και υπερβολικό χαρακτήρα” αυτών των απειλών. Η Άγκυρα, χωρίς να στοχοποιεί ευθέως τις ΗΠΑ, υιοθετεί μια γλώσσα που αφήνει σαφείς αιχμές για τον ρόλο της Ουάσινγκτον στην περιοχή.

Το μήνυμα είναι διπλό: η Τουρκία εμφανίζεται δημόσια ως δύναμη που “παρακολουθεί στενά” και ανησυχεί για την περιφερειακή σταθερότητα, αλλά ταυτόχρονα δεν σπάει τις γέφυρες με την αμερικανική πλευρά, επιμένοντας στην ανάγκη διαλόγου για την επίλυση των διαφορών.

Ο άξονας Άγκυρας – Καράκας: μια “αδελφική” σχέση με ιστορία

Οι στενοί δεσμοί ανάμεσα σε Ερντογάν και Μαντούρο δεν είναι κάτι νέο. Από το 2016 και μετά, ο Τούρκος πρόεδρος έχει επανειλημμένα στηρίξει τον Βενεζουελανό ηγέτη, τόσο πολιτικά όσο και συμβολικά.

Το 2018, ο Ερντογάν βρέθηκε στη Βενεζουέλα, προσφέροντας de facto προεκλογική υποστήριξη στον Μαντούρο ενόψει της επανεκλογής του, παρά τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης και διεθνών παρατηρητών για νοθεία. Ο Μαντούρο, από την πλευρά του, έχει ταξιδέψει πολλές φορές στην Τουρκία και δεν κρύβει την προσωπική του σχέση με τον Τούρκο πρόεδρο, τον οποίο αποκαλεί “αδελφό”.

Οι δύο χώρες έχουν πυκνή διπλωματική επικοινωνία και αναπτυσσόμενες εμπορικές σχέσεις, ενώ η κατάργηση της βίζας για τους πολίτες της Βενεζουέλας που ταξιδεύουν στην Τουρκία κάνει τα ταξίδια ακόμη πιο εύκολα. Δεν είναι τυχαίο ότι, με αφορμή την πρόσφατη κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ – Βενεζουέλας, δεν έλειψαν τα σενάρια ότι, σε περίπτωση ακραίας κλιμάκωσης, ο Μαντούρο θα μπορούσε να ζητήσει πολιτικό καταφύγιο στην Τουρκία.

Το “τουρκικό χαρτί” απέναντι στις ΗΠΑ

Όταν ο Ερντογάν λέει ότι θέλει “ανοιχτούς διαύλους” με τις ΗΠΑ, δεν το κάνει μόνο για χάρη της Βενεζουέλας. Η Άγκυρα εδώ και χρόνια παίζει ένα σύνθετο παιχνίδι με την Ουάσινγκτον, συνδυάζοντας συγκρούσεις συμφερόντων (Συρία, εξοπλιστικά, σχέσεις με Ρωσία) με διαρκείς προσπάθειες επαναπροσέγγισης.

Η στενή σχέση με τον Μαντούρο δίνει στον Τούρκο πρόεδρο ένα επιπλέον διαπραγματευτικό χαρτί: μπορεί να εμφανίζεται ως συνομιλητής ενός “δύσκολου” καθεστώτος, την ώρα που οι ΗΠΑ προσπαθούν να διαχειριστούν τη δική τους, κρίσιμη εξίσωση με το Καράκας.

Η στήριξη του Ερντογάν στη Βενεζουέλα, σε συνδυασμό με τη ρητορική περί “ειρήνης και ασφάλειας στην Καραϊβική”, επιτρέπει στην Τουρκία να προβάλλεται ως παγκόσμιος παίκτης, που δεν περιορίζεται στη Μέση Ανατολή ή τον Καύκασο, αλλά “βλέπει” και προς τη Λατινική Αμερική.

Η Βενεζουέλα ως δίοδος επιρροής και ως καταφύγιο σεναρίων

Η οικονομική και πολιτική κρίση της Βενεζουέλας έχει μετατρέψει τη χώρα σε πεδίο έντονου διεθνούς ανταγωνισμού. Η Τουρκία, αναπτύσσοντας εμπορικές και πολιτικές σχέσεις με το καθεστώς Μαντούρο, επιδιώκει να κατοχυρώσει θέση σε μια αγορά με πλούσιους φυσικούς πόρους και ταυτόχρονα να ενισχύσει το προφίλ της ως χώρα που δεν στοιχίζεται αυτόματα πίσω από τις αμερικανικές επιλογές.

Τα σενάρια περί “καταφυγίου” του Μαντούρο στην Τουρκία, αν και προς το παρόν ανήκουν στη σφαίρα των υποθέσεων, δείχνουν πώς η Άγκυρα έχει ήδη τοποθετηθεί ως στενός εταίρος ενός καθεστώτος που βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο της Δύσης. Για τον Ερντογάν, η εικόνα του ηγέτη που “δεν εγκαταλείπει φίλους” λειτουργεί και για εσωτερική κατανάλωση, ενισχύοντας το αφήγημα μιας ανεξάρτητης, “πολυδιάστατης” τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Πηγή: Pagenews.gr