Η Ευρώπη πληρώνει τον πόλεμο: 3 δισ. ευρώ ετησίως σε τόκους για τα δάνεια της Ουκρανίας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισέρχεται σε νέα φάση οικονομικής και γεωπολιτικής εμπλοκής στον πόλεμο της Ουκρανίας, αναλαμβάνοντας ένα σημαντικό και μακροχρόνιο δημοσιονομικό βάρος. Οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι θα κληθούν να καταβάλλουν περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως σε τόκους, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί πακέτο στήριξης ύψους 90 δισ. ευρώ, μέσω κοινού δανεισμού από τις αγορές, σε μορφή de facto ευρωομολόγου.

Σύμφωνα με ανώτερους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι τόκοι θα αρχίσουν να καταβάλλονται από το 2027, με κόστος περίπου 1 δισ. ευρώ το πρώτο έτος, το οποίο θα αυξηθεί σταθερά στα 3 δισ. ευρώ ετησίως από το 2028 και μετά. Το κόστος θα καλύπτεται μέσω του επταετούς κοινοτικού προϋπολογισμού, ο οποίος χρηματοδοτείται κυρίως από τις συνεισφορές των κρατών-μελών.

Γεωπολιτικό μήνυμα και στρατηγική αυτονομία

Παρά το υψηλό οικονομικό τίμημα, στις Βρυξέλλες η απόφαση θεωρείται στρατηγικής σημασίας. Η ΕΕ επιχειρεί να δείξει ότι διαθέτει πολιτική βούληση, χρηματοδοτικά εργαλεία και στρατηγική αυτονομία, στέλνοντας σαφές μήνυμα τόσο στη Ρωσία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι δεν θα επιτρέψει την οικονομική κατάρρευση της Ουκρανίας ούτε μια υπαγορευμένη ειρήνη σε βάρος του Κιέβου.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να αντλήσουν τα κεφάλαια με εγγύηση τον κοινοτικό προϋπολογισμό, ώστε να διασφαλιστεί ότι το ουκρανικό «ταμείο πολέμου» δεν θα εξαντληθεί ήδη από τον Απρίλιο. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει δημοσιονομικό κενό 71,7 δισ. ευρώ για το επόμενο έτος, καθώς εισέρχεται στο πέμπτο έτος του πολέμου.

Εξαιρέσεις και ενισχυμένη συνεργασία

Η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία δεν θα συμμετάσχουν στην κατανομή του χρέους, ωστόσο δεσμεύθηκαν να μην εμποδίσουν τη χρηματοδότηση. Η λύση που επιλέχθηκε είναι η λεγόμενη «ενισχυμένη συνεργασία», η οποία θα επιτρέψει σε 24 χώρες να προχωρήσουν στην έκδοση κοινού χρέους, παρακάμπτοντας τις εσωτερικές αντιστάσεις.

Δάνεια με όρους και έλεγχο

Το νέο σχήμα δανεισμού θα ενσωματώσει βασικά χαρακτηριστικά του ευρύτερου χρηματοδοτικού πακέτου των 210 δισ. ευρώ για την Ουκρανία:

• εκταμιεύσεις σε δόσεις,
• δικλίδες κατά της διαφθοράς,
• σαφή διαχωρισμό κονδυλίων για στρατιωτικές ανάγκες και για κάλυψη δημοσιονομικών ελλειμμάτων.

Για το επόμενο έτος προβλέπεται η εκταμίευση 45 δισ. ευρώ, με τα υπόλοιπα κεφάλαια να ακολουθούν το 2027.

Ποιος θα πληρώσει τελικά;

Τυπικά, η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο εφόσον η Ρωσία τερματίσει τον πόλεμο και καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις — ένα σενάριο που θεωρείται πολιτικά και πρακτικά απίθανο. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ είτε θα ανακυκλώνει το χρέος επ’ αόριστον, είτε θα κληθεί στο μέλλον να αποφασίσει τη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Η επιλογή αυτή παραμένει αμφιλεγόμενη, καθώς το Βέλγιο αντιτίθεται σθεναρά, λόγω του ότι τα περισσότερα ρωσικά κεφάλαια φυλάσσονται στο Euroclear στις Βρυξέλλες. Η βελγική στάση ήταν, τελικά, εκείνη που οδήγησε στην επιλογή του κοινού χρέους ως πολιτικά πιο εφικτής λύσης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μετατρέπει τη γεωπολιτική στήριξη σε μακροχρόνια οικονομική δέσμευση. Το τίμημα είναι βαρύ και διαρκές, αλλά για τις Βρυξέλλες πρόκειται για επένδυση ισχύος και αξιοπιστίας. Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι αν οι Ευρωπαίοι πολίτες είναι έτοιμοι να σηκώσουν αυτό το βάρος χωρίς σαφές τέλος στον ορίζοντα.

Πηγή: pagenews.gr