Το 2025 ήταν γεμάτο εκπλήξεις για την παγκόσμια οικονομία: ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε πράξη τις προεκλογικές του υποσχέσεις και επέβαλε μαζικούς δασμούς, αλλά το πλήγμα –προς έκπληξη πολλών– ήταν μικρότερο από ό,τι φοβόντουσαν οι αναλυτές. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ανάπτυξη λίγο πάνω από 3% για το 2026, ενώ οι χρηματιστηριακές αγορές προσεγγίζουν ιστορικά υψηλά επίπεδα. Η ανθεκτικότητα αυτή, σύμφωνα με το Chatham House, οφείλεται σε αρκετούς παράγοντες: πολλές χώρες απέφυγαν τα αντίμετρα και συνέχισαν τις εμπορικές σχέσεις με βάση τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, η άνθηση των επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη στις ΗΠΑ, η χαλάρωση του φρένου χρέους στη Γερμανία και η αποδυνάμωση του δολαρίου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.
Το μεγάλο ερώτημα για το 2026: Θα αντέξουν οι αντισταθμιστικές δυνάμεις;
Το Chatham House θέτει το κρίσιμο δίλημμα: Θα συνεχίσουν αυτές οι δυνάμεις να αντισταθμίζουν τις αρνητικές συνέπειες της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ τόσο στην αμερικανική όσο και στην παγκόσμια οικονομία; Η απάντηση, σύμφωνα με το think tank, μπορεί να είναι αρνητική. Οι δασμοί δημιουργούν «φούσκα» που κινδυνεύει να σκάσει, οδηγώντας σε απότομη διόρθωση της αγοράς ή ακόμα και σε κατάρρευση. Η αύξηση των δασμών μπορεί να προκαλέσει πληθωρισμό, μείωση της ανταγωνιστικότητας και διαταραχή στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, κάτι που μέχρι τώρα έχει «μαλακώσει» η παγκόσμια ζήτηση και οι αντισταθμιστικές πολιτικές.
Η Κίνα: Αδύναμη ανάπτυξη και πιθανή «έκρηξη» μέτρων
Ένα δεύτερο κρίσιμο ερώτημα αφορά την Κίνα. Η οικονομία της παραμένει σχετικά αδύναμη λόγω ασθενούς εγχώριας ζήτησης, πτώσης τιμών κατοικιών, υπερβολικού εγχώριου ανταγωνισμού και αυξανόμενης προστασίας από το εξωτερικό κατά των επιδοτούμενων κινεζικών εξαγωγών. Το Chatham House εκτιμά ότι σύντομα οι κινεζικές αρχές μπορεί να αναγκαστούν να εφαρμόσουν τα δημοσιονομικά και νομισματικά μέτρα που χρειάζονται για να τονώσουν την εγχώρια κατανάλωση – μια κίνηση που θα μπορούσε να αλλάξει δραστικά την παγκόσμια οικονομική εικόνα.
Οι αποφάσεις που θα κρίνουν το 2026
Το Chatham House τονίζει ότι τρεις εξελίξεις θα είναι καθοριστικές:
- Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τις εξουσίες του προέδρου στη δασμολογική πολιτική
- Το αποτέλεσμα των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου 2026
- Η αυξανόμενη αποφασιστικότητα χωρών (εκτός ΗΠΑ και Κίνας) να συνεργαστούν για την ενίσχυση ενός ανοιχτού συστήματος συναλλαγών και επενδύσεων
Χρονιά «φούσκας» ή κατάρρευσης;
Οι δασμοί Τραμπ δεν έχουν ακόμα φέρει την καταστροφή που φοβόντουσαν πολλοί, αλλά η φούσκα μεγαλώνει. Το Chatham House προειδοποιεί: αν οι αντισταθμιστικές δυνάμεις εξασθενήσουν, η παγκόσμια οικονομία μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρές αναταράξεις το 2026. Η Κίνα, οι ΗΠΑ και οι ενδιάμεσες εκλογές θα κρίνουν αν η ανάπτυξη θα συνεχιστεί ή αν θα έρθει η μεγάλη διόρθωση.
Πηγή: Pagenews.gr