Τριμερής στην Ιερουσαλήμ: Αθήνα–Λευκωσία–Τελ Αβίβ σφίγγουν μέτωπο και εκνευρίζουν την Άγκυρα

Με φόντο μια εύθραυστη Ανατολική Μεσόγειο και εν μέσω νέων ισορροπιών ισχύος, η 10η τριμερής Σύνοδος Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ λειτούργησε λιγότερο ως τυπική διπλωματική συνάντηση και περισσότερο ως πολιτικό σήμα. Ένα σήμα που, όπως ήταν αναμενόμενο, διαβάστηκε στην Άγκυρα ως πρόκληση.

Παρότι δεν υπήρξε επίσημη ατζέντα, το περιεχόμενο της συνάντησης ήταν σαφές: εμπέδωση του τριμερούς σχήματος ως σταθερού πυλώνα πολιτικής, ενεργειακής και αμυντικής συνεργασίας. Και ακριβώς αυτή η πολυεπίπεδη διάσταση είναι που ανεβάζει τους τόνους με την Τουρκία.

Προσεκτικοί Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης, αιχμηρός Νετανιάχου

Σε αντίθεση με προηγούμενες Συνόδους, Αθήνα και Λευκωσία κινήθηκαν χαμηλόφωνα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Νίκος Χριστοδουλίδης επέλεξαν μετρημένες διατυπώσεις, δίνοντας έμφαση στη σταθερότητα, το διεθνές δίκαιο και τη σημασία της συνεργασίας σε μια περιοχή πολλαπλών κρίσεων.

Αντίθετα, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου άφησε σαφή υπονοούμενα που ερμηνεύτηκαν ευθέως ως μήνυμα προς την Τουρκία. Η αναφορά του σε όσους «ονειρεύονται παλινόρθωση αυτοκρατοριών» λειτούργησε ως λεκτική προειδοποίηση, πυροδοτώντας νέο κύκλο αντιδράσεων από την Άγκυρα.

Στο παρασκήνιο, διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι η ισραηλινή πλευρά επιδιώκει να «δέσει» θεσμικά την τριμερή, γνωρίζοντας ότι η αντιπαράθεση Νετανιάχου–Ερντογάν προσδίδει επιπλέον βάρος στο σχήμα.

Το Μαξίμου «μετρά» αντιδράσεις

Στην Αθήνα, το Μέγαρο Μαξίμου δεν κρύβει ότι η τουρκική αντίδραση αποτελεί δείκτη επιτυχίας της Συνόδου. Κυβερνητικά στελέχη αναγνωρίζουν ότι η εικόνα ενός ενεργού γεωπολιτικού άξονα ενισχύει το προφίλ αποφασιστικότητας του πρωθυπουργού, σε μια περίοδο που στο εσωτερικό μέτωπο υπάρχουν τριβές – ιδίως γύρω από το νομοσχέδιο του υπουργείου Άμυνας και τις αντιδράσεις στους κόλπους των υπαξιωματικών.

Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και δημοσιεύματα παραδοσιακά μετριοπαθή ερμηνεύουν πλέον την τριμερή ως έμμεσο μήνυμα αποτροπής προς την Τουρκία, υποβαθμίζοντας τα περιθώρια της Άγκυρας να κινείται χωρίς αντίβαρα στην περιοχή.

Από τη διπλωματία… στο πεδίο

Η τουρκική απάντηση δεν έμεινε μόνο στα λόγια. Παραβιάσεις του FIR Αθηνών, υπερπτήσεις και πρόσφατη αερομαχία με οπλισμένα μαχητικά, η πρώτη μετά από σχεδόν τρία χρόνια, συνθέτουν ένα σκηνικό κλιμάκωσης.

Στρατιωτικές πηγές εκτιμούν ότι η Άγκυρα αντιδρά κυρίως στον αμυντικό πυλώνα της τριμερούς, ιδιαίτερα στη συνεργασία Ελλάδας–Ισραήλ σε συστήματα αεράμυνας για τα νησιά του Αιγαίου. Παρότι η Αθήνα διαψεύδει σενάρια περί τριμερούς δύναμης ταχείας επέμβασης 2.500 ανδρών, η καχυποψία στην Άγκυρα παραμένει έντονη.

Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ επιχείρησε να κρατήσει διπλό τόνο: από τη μία υποβάθμισε τη συνεργασία ως «μη απειλητική», από την άλλη κατηγόρησε ευθέως την Ελλάδα για στρατιωτικοποίηση νησιών και για πιέσεις προς τις ΗΠΑ σχετικά με τα F-35.

IMEC, 3+1 και ο παράγοντας Τραμπ

Ιδιαίτερη ενόχληση στην Άγκυρα προκαλεί και η στήριξη των τριών χωρών στον Διάδρομο Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης (IMEC), ένα project που η Τουρκία θεωρεί γεωοικονομικό αποκλεισμό.

Παράλληλα, η επαναφορά του σχήματος 3+1 (Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ–ΗΠΑ) δείχνει πρόθεση να διατηρηθεί ενεργή η Ουάσιγκτον στην Ανατολική Μεσόγειο. Η επικείμενη συνάντηση Νετανιάχου με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Μαρ-α-Λάγκο προσθέτει αμερικανικό βάθος στην εξίσωση, κάτι που η Άγκυρα παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία.

Η τριμερής της Ιερουσαλήμ δεν αναζητά σύγκρουση, αλλά σίγουρα δεν περνά απαρατήρητη. Σε μια περιοχή όπου η ισορροπία ισχύος επαναχαράσσεται, το μήνυμα ήταν καθαρό: η Ανατολική Μεσόγειος αποκτά νέους άξονες σταθερότητας – και η Τουρκία καλείται να τους λάβει σοβαρά υπόψη.

Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν θα υπάρξουν αντιδράσεις, αλλά μέχρι πού είναι διατεθειμένες να φτάσουν.

Πηγή: pagenews.gr