Διεθνή

Το θρίλερ της Μόνα Λίζα: Τελικά ποιος κρυβόταν πίσω από την κλοπή του αιώνα;

Το θρίλερ της Μόνα Λίζα: Τελικά ποιος κρυβόταν πίσω από την κλοπή του αιώνα;
Στις 13 Δεκεμβρίου του 1913 η περίφημη "Μόνα Λίζα" του Λεονάρντο ντα Βίντσι επιστρέφει στη Φλωρεντία μετά την κλοπή της πριν από δύο και πλέον χρόνια από το μουσείο του Λούβρου από τον Ιταλό Βιντσέντζο Περούτζια. Είχε προηγηθεί ένα θρίλερ. Θρίλερ το οποίο συνεχίστηκε και δεκαετίες μετά, όταν αποκαλύφτηκε (;) ο πραγματικός "εγκέφαλος" της κλοπής.

Η Μόνα Λίζα ή Τζοκόντα είναι αναμφισβήτητα το δημοφιλέστερο έργο ζωγραφικής. Το φιλοτέχνησε ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι από το 1503 έως το 1507 στη Φλωρεντία, αλλά γρήγορα πέρασε σε γαλλικά χέρια.

Αγοράσθηκε από τον γάλλο ηγεμόνα Φραγκίσκο Α’ για τον πύργο του στο Φοντενεμπλό, φιλοξενήθηκε στο ανάκτορο των Βερσαλιών από τον Λουδοβίκο τον 14ο, κόσμησε την κρεβατοκάμαρα του Μεγάλου Ναπολέοντα και από το 1804 εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου.

Το μεσημέρι της 22ας Αυγούστου 1911 οι Γάλλοι πάγωσαν, όταν πληροφορήθηκαν ότι ο μοναδικός αυτός πίνακας είχε κλαπεί. Τις επόμενες μέρες το θέμα ήταν πρωτοσέλιδο στις μεγαλύτερες εφημερίδες του κόσμου. Το περιστατικό αποκαλύφθηκε στις 11 το πρωί της 22ας Αυγούστου, όταν ο ζωγράφος Λουί Μπερού, που συνήθιζε να ζωγραφίζει αντίγραφα της Τζοκόντα και να τα πουλά στους επισκέπτες του Μουσείου, παρατήρησε με έκπληξη ότι ο πίνακας απουσίαζε από τη θέση του. Το ανέφερε στον αρμόδιο φύλακα, ο οποίος εντελώς βαριεστημένα του απάντησε ότι ίσως να βρισκόταν για συντήρηση. Ήταν Τρίτη και την προηγούμενη ημέρα (21 Αυγούστου) το Λούβρο ήταν κλειστό, λόγω της καθιερωμένης αργίας της Δευτέρας.

Όταν διαπιστώθηκε ότι η Μόνα Λίζα δεν βρισκόταν στο συντηρητήριο σήμανε συναγερμός. Οι πόρτες του Μουσείου σφραγίστηκαν, τα σύνορα της Γαλλίας έκλεισαν και την υπόθεση ανέλαβε η αστυνομία, με επικεφαλής τον επιθεωρητή Λουί Λεπέν. Μία από τις πρώτες ενέργειες της γαλλικής κυβέρνησης ήταν να θέσει σε διαθεσιμότητα τον διευθυντή του Λούβρου Τεοφίλ Ομόλ, ο οποίος πριν από λίγους μήνες κόμπαζε ότι κανείς δεν μπορεί να κλέψει τη Μόνα Λίζα από το Μουσείο του.

Οι πρώτες υποψίες

Σχεδόν αμέσως, ο επιθεωρητής Λεπέν διαπίστωσε την κλοπή, καθώς ανακάλυψε την κορνίζα του πίνακα κάτω από μια σκάλα, πολύ κοντά στο σημείο που εκτίθετο η Τζοκόντα. Τώρα έπρεπε να ανακαλύψει τον δράστη ή τους δράστες του ανοσιουργήματος. Οι έρευνές του στράφηκαν στους κατώτερους υπαλλήλους του Μουσείου με τους πενιχρούς μισθούς, στους εμπόρους τέχνης του Παρισιού και στους νεαρούς καλλιτέχνες της αβάν-γκαρντ, που διάκειτο εχθρικά στην παραδοσιακή τέχνη.

Οι παριζιάνοι από την πλευρά τους πίστευαν ότι πίσω από τη θρασύτατη κλοπή μπορεί να βρισκόταν κάποιος Αμερικανός μεγιστάνας ή ήταν έργο της Γερμανίας, που ήθελε να δυσφημήσει τη μεγάλη της αντίπαλο. Όταν το Λούβρο άνοιξε και πάλι τις πύλες του στις 29 Αυγούστου, χιλιάδες Γάλλοι περνούσαν μπροστά από την άδεια θέση της Τζοκόντα και έκλαιγαν γοερά, λες και είχαν χάσει ένα προσφιλές τους πρόσωπο.

Οι πρώτες συλλήψεις

Στις 7 Σεπτεμβρίου 1911 μία ακόμη έκπληξη περίμενε τους παριζιάνους. Η αστυνομία ανακοίνωσε τη σύλληψη του διακεκριμένου γαλλοπολωνού ποιητή Γκιγιόμ Απολινέρ και του ανερχόμενου ισπανού ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο, ως υπόπτων για την κλοπή. Ο Πικάσο αφέθηκε ελεύθερος την ίδια μέρα, καθώς δεν προέκυψε το παραμικρό στοιχείο εις βάρος του και ο Απολινέρ πέντε μέρες αργότερα.

Ο Τύπος, όμως, είχε φροντίσει να τους χρίσει ενόχους: «Ο Απολινέρ είναι αρχηγός διεθνούς σπείρας που έχει έρθει στη Γαλλία με σκοπό να ξαφρίσει τα μουσεία μας» έγραφε η «Paris Journal» στις 13 Σεπτεμβρίου. Τρομοκρατημένος ο ποιητής πρόλαβε να γράψει στίχους στο κελί του, προτού πέσει σε βαθιά μελαγχολία. Η σύντομη κράτησή του και οι ανυπόστατες εις βάρος του κατηγορίες αμαύρωσαν σοβαρά τη φήμη και την αξιοπιστία του.

Για τα επόμενα δύο χρόνια οι έρευνες περιέπεσαν σε τέλμα, παρότι οι κλέφτες επικυρήχθηκαν με μεγάλα ποσά από το κράτος και ιδιώτες. Η Τζοκόντα είχε κάνει φτερά και πολύς κόσμος πίστευε ότι είχε καταστραφεί.

Η αποκάλυψη για το που κρύβεται η Μόνα Λίζα

Η κατάσταση άλλαξε άρδην στις 29 Νοεμβρίου 1913, όταν ο Ιταλός γκαλερίστας Αλφρέντο Τζέρι έλαβε ένα γράμμα ταχυδρομημένο από το Παρίσι. Ο αποστολέας του, κάποιος Λεονάρντο Βιτσέντσο, του έγραφε ότι έχει στην κατοχή του τη Μόνα Λίζα και ότι σκόπευε να τη χαρίσει στην Ιταλία, αφού λάμβανε μια εύλογη αμοιβή.

Ο Τζέρι έκλεισε ραντεβού στον Βιτσέντζο στις 10 Δεκεμβρίου στην γκαλερί του στη Φλωρεντία. Παρών στη συνάντηση ήταν και ο Τζιοβάνι Πότζι, διευθυντής της διάσημης πινακοθήκης της πόλης «Ουφίτσι», που δεν πολυπίστεψε αυτή την ιστορία.

Την επομένη ο Βιτσέντζο οδήγησε τους δύο άνδρες στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του «Τρίπολι-Ιτάλια». Με αποφασιστικές κινήσεις άνοιξε ένα μπαούλο και από ένα κρυφό πάτο τους φανέρωσε τον διάσημο πίνακα. Οι δύο άνδρες έδειξαν συγκρατημένη έκπληξη, καθώς γνώριζαν ότι κυκλοφορούν δεκάδες πλαστές Τζοκόντες. Για καλό και για κακό είχαν ειδοποιήσει τους Καραμπινιέρους, οι οποίοι συνέλαβαν τον Βιτσέντσο.

Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης αποκαλύφθηκε ότι το πραγματικό όνομα του Λεονάρντο Βιτσέντζο ήταν Βιτσέντζο Περούτζια. Ήταν τριάντα ετών με καταγωγή από το Κόμο και για ένα διάστημα είχε δουλέψει ως ξυλουργός στο Λούβρο. Όταν έγινε γνωστό ότι ο πίνακας ήταν ο αυθεντικός, ένα κύμα συμπάθειας σηκώθηκε υπέρ του Περούτζια. Η κοινή γνώμη θεώρησε την πράξη του πατριωτική, αφού το βασικό του κίνητρο ήταν να φέρει τη Μόνα Λίζα στην κοιτίδα της.

Την ίδια γνώμη φαίνεται να είχαν και οι δικαστές, που τον καταδίκασαν σε ολιγόμηνη φυλάκιση. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας ο Περούτζια αποκάλυψε ότι αφαίρεσε τη Μόνα Λίζα από τη θέση της μεταμφιεσμένος σε συντηρητή του Μουσείου. Την έκρυψε κάτω από τη φόρμα του (ο πίνακας έχει μέγεθος 0,53 x 0,77 μ.) και βγήκε σαν κύριος από το Μουσείο. Το κρησφύγετό του ήταν μόλις ένα χιλιόμετρο από το Λούβρο.

 

Η επιστροφή στη Γαλλία

Η Μόνα Λίζα παρέμεινε για ένα μήνα στην Ιταλία, προτού επιστρέψει στη Γαλλία. Εκτέθηκε στο «Ουφίτσι» και στα μεγαλύτερα μουσεία της Ιταλίας και εκατομμύρια Ιταλών θαύμασαν το αινιγματικό της χαμόγελο.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1913, 60.000 άνθρωποι την κατευόδωσαν στον σιδηροδρομικό σταθμό του Μιλάνου. Ταξίδεψε σε ειδικά φυλασσόμενο βαγόνι της ταχείας Μιλάνου – Παρισίων και από τις 4 Ιανουαρίου 1914 εγκαταστάθηκε και πάλι στο Λούβρο, όπου εκτίθεται έως σήμερα, κάτω από πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας.

Η φωτογραφία από την επιστροφή στο Λούβρο

Ο “εγκέφαλος” της κλοπής λεγόταν Εντουάρντο ντε Βαλφιέρνο

Η ιστορία, όμως, δεν σταματά στον Περούτζια. Δύο δεκαετίες αργότερα έγινε γνωστό πως “εγκέφαλος” της κλοπής ήταν ο Εντουάρντο ντε Βαλφιέρνο, ένας Αργεντινός απατεώνας που παρίστανε τον μαρκήσιο για να μπαινοβγαίνει εύκολα στους κύκλους του διεθνούς τζετ σετ και να σκαρώνει τα άνομα κόλπα του χωρίς την ενοχλητική παρουσία της αστυνομίας.

Ήταν λοιπόν αυτός που ενορχήστρωσε την κλοπή της «Μόνα Λίζα», καθώς είχε προσλάβει πολλούς και διάφορους να κάνουν τη δουλειά, μεταξύ αυτών και τον Βιντσέντσο Περούτζια.

Όταν όμως ο Περούτζια έβγαινε από το Λούβρο με τον πίνακα κρυμμένο κάτω από την καμπαρτίνα του, δεν μπορούσε να ξέρει το κόλπο γκρόσο που είχε στήσει ο λατινοαμερικάνος κακοποιός που όλοι παραδέχονταν πως ήταν άσος στις απάτες. Καιρό πριν, ο Βαλφιέρνο είχε κανονίσει με τον συνεργό του, γνωστό Γάλλο συντηρητή έργων τέχνης και διαβόητο πλαστογράφο, να του φτιάξει έξι αντίγραφα της «Τζοκόντα».

Ο Αργεντίνος απατεώνας τα είχε ξαποστείλει μάλιστα σε διάφορα σημεία των ΗΠΑ, εκεί που είχε ήδη κανονίσει να πουλήσει το «αυθεντικό» έργο σε πρόθυμους συλλέκτες, καθώς ήξερε ότι μετά την κλοπή θα ήταν σαφώς δυσκολότερο να φυγαδεύσει από τη Γαλλία τα πλαστογραφήματα.

Μετά την κλοπή του Περούτζια, ο Βαλφιέρνο έγινε καπνός, μιας και δεν τον ενδιέφερε ποτέ η αληθινή «Τζοκόντα». Γιατί να μπει στον κόπο να πουλήσει εξάλλου την αληθινή όταν μπορούσε κάλλιστα να πλασάρει έξι από δαύτες; Την κλοπή την ήθελε μόνο για να πείσει τους πελάτες του ότι είχε στα χέρια του τη μία και μοναδική, την οποία είχε αρπάξει για λογαριασμό τους!

Ο Περούτζια πιάστηκε όταν προσπάθησε να τον πουλήσει στη Φλωρεντία, μιας και ήταν αδαής από το παράνομο κύκλωμα διακίνησης έργων τέχνης, ενώ ο αργεντίνος «δάσκαλος» έγινε ζάμπλουτος πριν η πραγματική «Τζοκόντα» επιστρέψει στο παρισινό της σπίτι το 1913.

Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP ΤΟΥ PAGENEWS PAGENEWS.gr - App Store PAGENEWS.gr - Google Play

Το σχόλιο σας

Loading Comments