«Άγιος», σταρ, άνθρωπος

Ο Πάπας Φραγκίσκος ως επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας είναι εκ της θέσης του «άγιος» και… σταρ. Ακόμη ηχούν στα αυτιά μου οι αναλύσεις για τον «Πάπα των φτωχών», μετά την εκλογή του το 2013, αλλά και οι δεσμεύσεις του για… φτωχή Εκκλησία. Ακόμη έρχονται στη μνήμη μου εικόνες από τις εκδηλώσεις λατρείας με τις οποίες έγινε δεκτός στις επισκέψεις του εντός και εκτός της Ιταλίας. Σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Είναι προφανές πως οι άνθρωποι έχουν ανάγκη κάπου να πιστεύουν. Άλλοι αναζητούν απαντήσεις στη γνώση, σε άλλους αρκεί η πίστη. Ορισμένοι προσπαθούν να τα συνδυάσουν και τα δύο. Για τους περισσότερους ανθρώπους σημασία έχει η απάντηση και η σταθερότητα που αυτή προσφέρει. Υπάρχουν, όμως, και αρκετοί οι οποίοι προτιμούν την αναζήτηση και τη δημιουργικότητα του ερωτήματος. Όπως σε όλα τα θέματα, η χρυσή τομή μπορεί να είναι η προτιμότερη λύση. Τουλάχιστον με τα δεδομένα της κάθε εποχής.

Σε κάθε περίπτωση, ο Πάπας φαίνεται πως μπορεί να τα συνδυάζει και τα δύο. Ως «άγιος» και σταρ έχει και τα ερωτήματα, έχει και τις απαντήσεις. Και τη γνώση και την πίστη. Πάνω από όλα, όμως, είναι άνθρωπος. Έχει νεύρα και όρια. Προφανώς μικρότερα της πίστης του. Τον είδαμε πρόσφατα να αντιδρά ως άνθρωπος. Ευλογούσε τους πιστούς στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, μια ανυπόμονη ασιάτισσα άρχισε να σταυροκοπιέται όταν τον είδε να πλησιάζει προς το μέρος της, αλλά (αχ αυτό το αλλά) ακριβώς πριν τη σειρά της ο Πάπας γύρισε πλάτη και άρχισε να απομακρύνεται. Η κυρία δεν άντεξε να μην… πιει νερό ενώ είχε φθάσει τόσο κοντά στην πηγή και τον άρπαξε με αποτέλεσμα προς στιγμήν ο Πάπας να χάσει την ισορροπία του. Σίγουρα όμως έχασε την αυτοκυριαρχία του, καθώς μάλωσε την πιστή ρωτώντας τη τι κάνει και χτυπώντας το χέρι της!

Οφείλει να το κάνει αυτό ένας ποιμένας όταν ένα πρόβατο προσπαθεί να ξεφύγει από το κοπάδι. Οφείλει να το κάνει αυτό και ένας Ποιμένας όταν ένας πιστός παραφέρεται; Η δική μου απάντηση είναι «ναι». Είπαμε, ο Πάπας είναι «άγιος», είναι σταρ, αλλά είναι και άνθρωπος. Δεν έχει νόημα η προσπάθεια κάποιων να του ασκήσουν κριτική για αυτό. Ο ίδιος ο Χριστός έζησε και θυσιάστηκε ως άνθρωπος για να δώσει το Παράδειγμά του μέσα από τα ανθρώπινα όρια και δεδομένα. Αν κάποιοι θέλουν να κάνουν κριτική στην Εκκλησία υπάρχουν σοβαρότερα θέματα. Γιατί τα χρόνια περνούν, αλλά τα πράγματα δε φαίνεται να αλλάζουν. Το Βατικανό παραμένει ένα μυστικοπαθές και πλούσιο «κράτος», ενώ η φτώχεια, οι συγκρούσεις και οι νέες προκλήσεις του 21ου αιώνα συνεχίζουν να δημιουργούν της Γης τους κολασμένους!

Οι συνεχιζόμενες επί της θητείας του καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από λειτουργούς της θρησκείας της οποίας είναι ο απόλυτος ηγέτης σκιάζουν την εξουσία του και βάζουν ερωτηματικά στις προοπτικές της. Αυτά απειλούν τον Πάπα και τον ρόλο της Εκκλησίας και όχι οι καλοδεχούμενες ανθρώπινες στιγμές του.

Η θρησκεία ακολουθεί τον άνθρωπο από τα πρώτα του βήματα. Από τις πρώτες κοινωνίες του. Και μαζί της οι εκπρόσωποί της. Οι σύγχρονες Εκκλησίες οφείλουν να ορίσουν οι ίδιες τον ρόλο τους στη νέα εποχή. Μπορεί κάποιοι να αμφισβητούν τα δόγματα, αλλά ελάχιστοι πιστεύω ότι δεν αντιλαμβάνονται τη σημασία τους στον κόσμο. Μόνο οι ηλίθιοι θα απέρριπταν χωρίς σοβαρή εναλλακτική έναν κοινωνικό θεσμό που έχει αντέξει για χιλιετίες. Αυτό, όμως, δεν εξαιρεί τους «υπηρέτες» του θεσμού από τις υποχρεώσεις τους. Ίσως έχει έρθει η ώρα οι Εκκλησίες να διαχωρίσουν τη θέση και τον ρόλο τους από τη θρησκεία. Να αποδεχθούν τη θρησκεία και την πίστη του κάθε ανθρώπου ως υπέρτατο αγαθό και αντί να ανταγωνίζονται να συνεργαστούν για να αλλάξουν τη ζωή του προς το καλύτερο «εδώ». Αφήνοντας το «μετά» εκεί που ανήκει: στον Δημιουργό, στον οποίο πιστεύει (ή όχι) η κάθε Εκκλησία και ο κάθε άνθρωπος.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι Εκκλησίες θα πρέπει να πολεμήσουν τα «δόγματα» (και τα καθεστώτα ίσως) που θέλουν τους πιστούς (και τους πολίτες γενικότερα) υπηρέτες τους. Τις αιρέσεις που προσπαθούν να μπλοκάρουν τα μυαλά των ανθρώπων. Θα πρέπει να πολεμήσουν τα δόγματα που θέλουν τον έναν άνθρωπο αντίπαλο και ανταγωνιστή του διπλανού του, απλά και μόνο γιατί ο άλλος πιστεύει σε κάτι διαφορετικό. Προσοχή: όταν μιλώ για πόλεμο δεν εννοώ ούτε σταυροφορίες, ούτε τζιχάντ, ούτε τίποτα άλλο σχετικό. Θα πρέπει να λειτουργήσουν ως πραγματικές πνευματικές πρωτοπορίες για την απελευθέρωση του ανθρώπου. Με τη δύναμη του λόγου και των κηρυγμάτων τους. Και να αποδεχθούν το γεγονός πως οι ίδιες θα… κριθούν από τους ανθρώπους, και όχι η καθεμία από τον Θεό της. Το πεδίο δράσης των σύγχρονων Εκκλησιών είναι τεράστιο. Χρειάζονται μόνο ιεράρχες, «άγιοι» άνθρωποι, γιατί όχι και… σταρ, που θα τραβήξουν το κάρο μπροστά. Για καλύτερες ανθρώπινες κοινωνίες ΕΔΩ! Στη Γη μας. Άλλα τα ανθρώπινα και άλλα τα Θεία…