Κρούσματα σήμερα 3/2: Κρίσιμο το επόμενο 48ωρο – Εξετάζεται απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 6

Κρούσματα σήμερα 3/2: Η μεγάλη αύξηση στα κρούσματα χθες Τρίτη οδηγεί σε σκέψεις για αυστηροποίηση των μέτρων, ενώ αν η κατάσταση χειροτερέψει το ολικό lockdown θα είναι αναπόφευκτο, ειδικά για την Αττική - Τι προτείνουν οι ειδικοί - Τα νέα από το μέτωπο των εμβολίων.

Τα 1261 κρούσματα κορωνοϊού χθες και οι μεταλλάξεις του ιού έχουν αναστατώσει το κυβερνητικό επιτελείο. Με ιδιαίτερη αγωνία αναμένεται και η σημερινή ανακοίνωση του ΕΟΔΥ. Οι τελευταίες πληροφορίες λένε ότι ξανά τα κρούσματα θα κινηθούν σε τετραψήφιο νούμερο, αλλά η εικόνα θα είναι λίγο καλύτερη από χθες.

Το επόμενο 48ωρο είναι κρίσιμο όσον αφορά τις αποφάσεις της κυβέρνησης για το αν θα πάμε σε αυστηρό lockdown στην Αττική ή θα παρθούν κάποια έξτρα μέτρα για να βελτιωθεί η κατάσταση τόσο στα νούμερα, όσο και με τις εισαγωγές στο ΕΣΥ. Να θυμίσουμε ότι ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ 100.3, είπε ότι η απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 18:00 και για την Αττική είναι ένα μέτρο που εξετάζεται.

Ερωτηθείς, εξάλλου, για το αν θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ένα γενικό αυστηρό απαγορευτικό για δύο εβδομάδες, ο κ. Χρυσοχοΐδης προειδοποίησε ότι βρισκόμαστε  σε πολύ κρίσιμο σημείο καμπής, όλα τα δεδομένα θα τεθούν υπόψιν των λοιμωξιολόγων, και ανάλογα θα ληφθούν αποφάσεις.

«Ίσως να χρειαστεί να ληφθούν αυστηρότερα μέτρα σε τοπικό επίπεδο» δήλωσε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδης, τονίζοντας παράλληλα ότι η Αχαΐα, αλλά και άλλες περιοχές της χώρας, είναι σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση.

«Πρέπει να προλάβουμε κάποια πράγματα πριν διολισθήσουμε σε δύσκολες καταστάσεις» τόνισε ο υπουργός. «Έχουμε ρίξει το μεγάλο βάρος στο βραδύ. Οι ελεγκτικές αρχές έχουν κουραστεί. Χθες υπήρξε μια δραστηριότητα να εξαφανιστεί το θέμα των όρθιων έξω από τα μαγαζιά» σημείωσε.

Τι προτείνουν οι ειδικοί

Τη σημαντικότητα της τήρησης των μέτρων τόνισε ο καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου. Ο καθηγητής βλέπει ως λύση για την αποφυγή τρίτου κύματος της πανδημίας την επιβολή lockdown τύπου Μαρτίου.

Ο καθηγητής σημείωσε στον ΑΝΤ1 πως έχει γίνει μια τέτοια πρόταση, διευκρινίζοντας ωστόσο, πως προς το παρόν «δεν το προτείνω ακόμα». Κληθείς να σχολιάσει το σενάριο για την απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 18:00, είπε ότι είναι ημίμετρο και πως «αν θέλουμε να προλάβουνε δραστικά το τρίτο κύμα, πρέπει να πάμε σε lockdown τύπου Μαρτίου για ακριβώς τρεις εβδομάδες, ούτε δύο ούτε τέσσερις». Διευκρινίζοντας, εξήγησε πως αναφέρεται σε περιορισμό πολλών δραστηριοτήτων και τόνισε μιλάμε ή για «ήπια μέτρα για πολύ καιρό ή σκληρότερα για τρεις εβδομάδες».

Επιπλέον, αναφερόμενος στα σχολεία εκτιμά πως είναι λάθος να κλείσουν τελευταία, αν αυξάνονται τα κρούσματα, αφού είναι «ανησυχητικό ότι δρουν ως πολλαπλασιαστής» των κρουσμάτων. Τέλος, υπογράμμισε σχετικά με το θέμα της μετάλλαξης ότι «πρέπει η κυβέρνηση να έχει καλύτερη εικόνα σε όλη τη χώρα», αναφέροντας πως υπάρχουν εργαστήρια στη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη, τα οποία πρέπει να ενεργοποιηθούν για την ανάλυση δειγμάτων.

Μιλώντας στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα MEGA», ο Θάνος Δημόπουλος, πρύτανης ΕΚΠΑ, σημείωσε ότι γίνεται ένας «αγώνας δρόμου» κατά της πανδημίας, με τα εμβόλια και τις μεταλλάξεις να βρίσκονται στο προσκήνιο.

«Δεν υπάρχει κάποια λύση μαγική». Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα και τις μελέτες που έχουν δημοσιευθεί, τα εγκεκριμένα εμβόλια αυτήν την στιγμή στην Ευρώπη προφυλάσσουν από τις μεταλλάξεις και μάλιστα δημιουργούν αντισώματα «υψηλότερων τίτλων» από αυτά που δημιουργεί ο οργανισμός μετά από φυσική νόσηση. 

Τα επιδημιολογικά δεδομένα στη χώρα και η αύξηση που παρατηρείται στα κρούσματα, έχει θορυβήσει κυβέρνηση και ειδικούς, με την σκέψη για σκληρότερα μέτρα και ένα πιο αυστηρό lockdown να είναι στο τραπέζι. «Είναι κάτι που θα αποφασιστεί από την αρμόδια επιτροπή αφού συνυπολογιστούν πολλοί παράγοντες».

Όπως επισήμανε ο κ. Δημόπουλος, αντίδοτο στην καραντίνα αποτελούν οι εμβολιασμοί, η αύξηση των διαγνωστικών τεστ και φυσικά η τήρηση των μέτρων προστασίας όπως οι αποστάσεις και η χρήση μασκών. «Είναι σημαντικό να υπάρχει ευαισθητοποίηση του κόσμου». Σχετικά με τα σχολεία, στόχος όλων είναι να παραμείνουν ανοιχτά, αφού η συμβολή τους στην αύξηση των κρουσμάτων είναι μικρή. «Η προσπάθεια όλων είναι τα σχολεία να μείνουν ανοιχτά, με την έννοια ότι η συμβολή τους στις διακυμάνσεις της πανδημίας δεν είναι σημαντική».

«Είμαστε σε κατάσταση ετοιμότητας»

Η αύξηση αυτή των κρουσμάτων έχει οδηγήσει σε περισσότερες εισαγωγές ασθενών COVID-19 στα νοσοκομεία. Όπως σημείωσε ο Νίκος Παπανδρέου, νοσηλευτής νοσοκομείου «Σωτηρία», τις τελευταίες ημέρες τα περιστατικά κορωνοϊού που έχουν εισαχθεί στο νοσοκομείο είναι περισσότερα σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. «Είμαστε σε μια κατάσταση ετοιμότητας όπως και στην προηγουμένη περίοδο της πανδημίας», επισήμανε ο κ. Παπανδρέου, λέγοντας ότι αναμένεται μεγαλύτερη αύξηση τις επόμενες ημέρες.

Στο τραπέζι της επιτροπής είναι το καθολικό lockdown ανέφερε μεταξύ άλλων στον ΣΚΑΪ ο  καθηγητής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος.

Όπως ο ίδιος δήλωσε, σήμερα οι επιδημιολόγοι θα συζητήσουν τα δεδομένα. «Η επιτροπή θα εξετάσει τα πάντα και θα κάνεις τις εισηγήσεις και από εκεί και πέρα θα αποφασισθεί ποιο είναι το δυνατό να γίνει συνολικά».

Υπογράμμισε πως το θέμα είναι το κόστος απέναντι στο όφελος μια απόφαση που θα την πάρει η πολιτεία ενώ τόνισε πως το υγειονομικά σωστό είναι η απαγόρευση και ο γρήγορος εμβολιασμός. Παράλληλα, ανέφερε πως είναι λογικό εφόσον άνοιξε η κοινωνία να αυξηθούν και τα κρούσματα. «Τώρα το στοίχημα είναι να μην αυξηθούν εκθετικά για να μην έχουμε τα προβλήματα που είχε η Θεσσαλονίκη και είχαμε πριν τα Χριστούγεννα».

Όπως εξήγησε το εκθετικά σημαίνει να μην διπλασιάζονται τα κρούσματα κάθε 3-4 ημέρες όπως είχε γίνει τον Οκτώβριο και ότι αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες «από εμάς, τις μεταλλάξεις και πόσο θα επηρεάσουν και τον εμβολιασμό που όσο πιο γρήγορα γίνει τόσο γρηγορότερα θα ξεπεράσουμε την κρίση». «Δύσκολο  βλέπω να ανοίξει κάποια δραστηριότητα», εκτίμησε ο ίδιος. 

Η εικόνα από τα λύματα

Έπειτα από χρονική περίοδο περίπου ενός μήνα, όπου η συγκέντρωση του SARS-CoV-2 στα αστικά υγρά απόβλητα ανιχνευόταν σε σταθερά χαμηλά επίπεδα, με μικρές αυξομειώσεις μεταξύ των μετρήσεων, οι αναλύσεις μετά τον περιβαλλοντικό εξορθολογισμό των αποτελεσμάτων από τις δύο τελευταίες δειγματοληψίες δείχνουν σημαντική αύξηση στη Θεσσαλονίκη.

«Διαπιστώνεται μία αύξηση του εβδομαδιαίου μέσου κυλιόμενου όρου -σύγκριση μετρήσεων της 27ης Ιανουαρίου, 29ης Ιανουαρίου και 1ης Φεβρουαρίου με τις αντίστοιχες της 20ης, 22ας και 25ης Ιανουαρίου- αλλά το στοιχείο έντονου προβληματισμού εντοπίζεται παρατηρώντας το διάγραμμα σε μεγαλύτερο χρονικό εύρος, από τη στιγμή που ουσιαστικά η επιδημιολογική καμπύλη είχε επιπεδωθεί.

Συγκρίνοντας λοιπόν τη μέση τιμή συνολικά οκτώ μετρήσεων, από τις 11 έως τις 27 Ιανουαρίου,  με την τιμή από τις δύο τελευταίες μετρήσεις της 29ης Ιανουαρίου και 1ης Φεβρουαρίου, η αύξηση που παρατηρείται στο ιικό φορτίο των λυμάτων είναι της τάξης του 50%», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, καθ. Νίκος Παπαϊωάννου.

Όπως εξήγησε, «η επιδημιολογική εικόνα των λυμάτων αντανακλά την περίοδο από το άνοιγμα κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως εκπαιδευτικές δομές και καταστήματα λιανικού εμπορίου», ενώ «προφανώς έχουμε και τις επιπτώσεις από φαινόμενα συνωστισμού στους δρόμους, και συναθροίσεων που έγιναν το προηγούμενο δεκαήμερο». 

«Το κρίσιμο σημείο για να μην επαναληφθεί η πορεία του Νοέμβρη»

Ερωτηθείς αν με βάση την εικόνα που υπάρχει από τις τελευταίες μετρήσεις στα λύματα μπορεί να εκτιμηθεί ενδεχόμενο επανάληψης ενός μοτίβου εκθετικής διασποράς του ιού στην κοινότητα, όπως συνέβη τον περασμένο Οκτώβριο και Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη, ο πρύτανης του ΑΠΘ απάντησε: «Βρισκόμαστε ακριβώς στο κρίσιμο εκείνο σημείο, όπου θα φανεί αν ως υπεύθυνοι πολίτες διδαχθήκαμε κάτι από τα όσα τραγικά βιώσαμε το φθινόπωρο.

Η Πολιτεία με όλα τα επιστημονικά δεδομένα που έχει στη διάθεσή της θα αποφασίσει για τα όποια μέτρα κρίνει αναγκαία. Όμως, τα ανακλαστικά που θα δείξουμε ο καθένας ξεχωριστά και ως κοινωνία, τώρα που η κατάσταση είναι υπό έλεγχο, θα καθορίσουν και το αν θα παραμείνει υπό έλεγχο. Βεβαίως εκτός από τις καιρικές συνθήκες που ευνοούν τους ιούς, τώρα έχουμε να συνυπολογίσουμε και τον απρόβλεπτο παράγοντα των πολύ πιο μεταδοτικών μεταλλάξεων του κορωνοϊού. Γι’ αυτό απαιτείται εγρήγορση από όλους και απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων, δεν υπάρχει περιθώριο για τον παραμικρό εφησυχασμό».

Σε ό, τι αφορά το σημείο εκκίνησης της αυξητικής καταγραφής του ιικού φορτίου ο καθηγητής Χημείας του ΑΠΘ Θοδωρής Καραπάντσιος εξήγησε ότι «παρ’ όλες τις διακυμάνσεις στις μετρήσεις, που παρατηρούσαμε το προηγούμενο διάστημα, από την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου φάνηκε μία τάση η οποία επιβεβαιώθηκε τη Δευτέρα 1 Ιανουαρίου, ημέρες κατά τις οποίες ο αριθμός των ανακοινωμένων κρουσμάτων ήταν ακόμη χαμηλά, δείχνοντας τη δυνατότητα της τεχνικής για έγκαιρο εντοπισμό της διασποράς στην κοινότητα».

«Η ακρίβεια των μετρήσεων στο ημερήσιο δείγμα είναι μεγάλη λόγω του βελτιστοποιημένου πρωτοκόλλου στις διαδικασίες που εφαρμόζονται, καθώς και του μεγάλου αριθμού των επαναλήψεων, από 15 αντιδράσεις μοριακής διερεύνησης για την εκτίμηση του ιιικού φορτίου», διευκρίνισε ο αν. καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας στο Διαγνωστικό Εργαστήριο Κλινικών του Τμήματος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ, Χρυσόστομος Δόβας.

Η εικόνα από την Κρήτη

Άσχημα είναι τα νέα από τις μετρήσεις στα λύματα των πέντε μεγάλων πόλεων της Κρήτης. Η αύξηση των κρουσμάτων στο νησί τις τελευταίες 10 μέρες αποτυπώνεται και στις μετρήσεις του ιικού φορτίου που γίνονται από το Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας Κρήτης της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Εκτός από τον Άγιο Νικόλαο, που τα αποτελέσματα των μετρήσεων χτυπάνε «κόκκινο», αυξημένο σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες είναι το ιικό φορτίο και σε Ηράκλειο, Ρέθυμνο και Χανιά. Αντίθετα πτωτική είναι η τάση στην περιοχή του Παλαίκαστρου (από ό, τι φαίνεται δούλεψε το αυστηρότερο lockdown).

Σύμφωνα με την Άννα Ψαρουλάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής και Επιστημονική Υπεύθυνη ΠΕΔΥ Κρήτης, στο Ηράκλειο και στα Χανιά οι μετρήσεις της προηγούμενης εβδομάδας δείχνουν μία μικρή αύξηση σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες, ενώ μεγαλύτερη είναι η αύξηση που εντοπίζεται στο Ρέθυμνο. Στον Άγιο Νικόλαο, δε, οι μετρήσεις είναι πολύ υψηλές και συνεχίζουν να έχουν αυξητική τάση από τα τέλη του Ιανουαρίου.

Όπως αναφέρει το creta24.gr, σε ό, τι αφορά το Ηράκλειο και τα Χανιά, σίγουρα οι μετρήσεις δεν είναι στα επίπεδα του περασμένου Δεκεμβρίου όμως φαίνεται πως υπάρχει μία ανοδική τάση και δεν είναι τυχαίο, ειδικά στο Ηράκλειο, πως το τελευταίο δεκαήμερο έχουν αυξηθεί σημαντικά τα επιβεβαιωμένα κρούσματα που ανακοινώνει ο ΕΟΔΥ. 

Το ερωτηματικό για το εμβόλιο της AstraZeneca

Ένα από τα μεγάλα ερωτηματικά που έχουν προκύψει σε σχέση με το εμβόλιο της AstraZeneca είναι αν θα το κάνουν οι άνω των 65 ετών. Ακόμα και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων που έδωσε το «OK» για τη χρήση του, ανέφερε στην ανακοίνωσή του ότι οι έρευνες για αυτή την ομάδα του πληθυσμού δεν είναι αρκετές.

Τι θα γίνει στην Ελλάδα με αυτό το εμβόλιο; Από ό, τι φαίνεται η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών θα ακολουθήσει τις αποφάσεις που ελήφθησαν σε Γερμανία, Γαλλία, Σουηδία, Ιταλία, Πολωνία και Βέλγιο. Το συγκεκριμένο εμβόλιο δεν θα χορηγείται σε όσους είναι πάνω από 65 ετών.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες από το protothema.gr, τα μέλη της Επιτροπής, που συνεδριάζουν σήμερα το απόγευμα για την εξέταση όλων των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων που αφορούν στο συγκεκριμένο εμβόλιο, δεν αναμένεται να αποκλίνουν από τις αποφάσεις που έχουν λάβει οι συνάδελφοι τους στις προαναφερθείσες χώρες.

Πρέπει, βέβαια, να σημειωθεί ότι η AstraZeneca και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έχουν επιδοθεί σε μια προσπάθεια να κάμψουν τις αντιστάσεις των ρυθμιστικών Αρχών ως προς την επάρκεια των στοιχείων τους για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου τους στα άτομα 65 ετών και άνω, δυστυχώς τα στοιχεία κρίνονται από πολλούς ρυθμιστικούς φορείς ως ανεπαρκή.

Τι σημαίνει αυτό; Είναι μικρός ο αριθμός των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών που στο πλαίσιο των κλινικών μελετών έλαβαν το συγκεκριμένο εμβόλιο, για να εξαχθούν σαφή συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητά του στην τρίτη ηλικία.

Η ελληνική Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, εξετάζοντας όλα τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, αλλά και το σκεπτικό της απόφασης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) για την έγκριση του εμβολίου, σύμφωνα με τις ίδιες δημοσιογραφικές πληροφορίες, δεν αναμένεται να «ξεφύγει από την πεπατημένη» και θα εισηγηθεί στο υπουργείο Υγείας τη χορήγησή του σε άτομα κάτω των 65 ετών.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι σήμερα το υπουργείο Υγείας ακούει με πολύ σεβασμό τις εισηγήσεις των ειδικών στο θέμα του νέου κορωνοϊού, δεν αναμένεται να πράξει το αντίθετο και στο καίριο αυτό ζήτημα που αφορά στην ανοσοπροστασία των πολιτών από την Covid-19.

Τι θα γίνει με το πρόγραμμα εμβολιασμού;

Αυτό με τη σειρά του δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε μικρές τροποποιήσεις σχετικά με το πρόγραμμα εμβολιασμού των πληθυσμιακών ομάδων. Ίσως, λοιπόν, ο γενικός πληθυσμός 18-59 ετών να μπορέσει να εμβολιαστεί ταχύτερα από τον αρχικό σχεδιασμό (που προέβλεπε τη δυνατότητα προγραμματισμού ραντεβού για τους 18-59 ετών από τα τέλη Ιουνίου και έπειτα). Αυτό θα εξαρτηθεί από την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών.