Υπογεννητικότητα στην Ελλάδα: Οι παράγοντες που την επηρεάζουν

Το θέμα της υπογεννητικότητας, μας αφορά όλους, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, με σημαντικότερο πρόβλημα την απορρύθμιση του ασφαλιστικού, καθώς η ισορροπία εργαζομένων και συνταξιούχων έχει αναστραφεί. Προκειμένου να βρεθεί λύση, πρέπει να καταγραφούν οι παράγοντες που επηρεάζουν τα ζευγάρια αρνητικά στο να αποκτήσουν παιδιά ώστε να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα.

Η έρευνα

Πρόσφατα η HOPEgenesis, μη κερδοσκοπική οργάνωση για την υπογεννητικότητα, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και την υποστήριξη του Ομίλου Eurolife FFH, πραγματοποίησε την πρώτη στοχευμένη έρευνα για το μείζον θέμα της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα.

Η δειγματοληψία της έρευνας έγινε την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2019 σε δείγμα 121 ενήλικων ατόμων προερχόμενων από το αρχείο της αστικής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης HOPEgenesis. Στην έρευνα συμμετείχαν ζευγάρια τα οποία έλαβαν μέρος σε προγράμματα επιδότησης για την διαδικασία γεννήσεως τέκνου ή ζευγάρια που ενδιαφέρονται για να ενταχθούν μελλοντικά στα εν λόγω προγράμματα.

Όπως θα δείτε παρακάτω, από την έρευνα προέκυψαν σημαντικά στοιχεία για το πώς σκέφτονται τα ζευγάρια, αλλά και για το ποια κίνητρα θα μπορούσαν να δοθούν ώστε να αισθανθούν ασφαλείς να δημιουργήσουν οικογένεια.

Ποιοι Παράγοντες Ευθύνονται για την Υπογεννητικότητα στην Ελλάδα; Νο1 ο Οικονομικός

Αναλύοντας τις τέσσερις βασικές αιτίες, οι οποίες εντείνουν το πρόβλημα της υπογεννητικότητας στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, δεν θα μπορούσαμε να μην ξεκινήσουμε με τον οικονομικό παράγοντα, ο οποίος αποτελεί θεμελιώδους σημασίας ζήτημα για ένα νέο ζευγάρι, το οποίο αποφασίζει να δημιουργήσει τη δική του οικογένεια.

Πρόκειται για έναν παράγοντα, ο οποίος προβληματίζει τους εν δυνάμει γονείς σε βάθος χρόνου, λόγω της μεγάλης σημασίας που έχει το οικογενειακό εισόδημα κατά τη διάρκεια της ζωής ενός παιδιού. Μάλιστα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως το 86% των ενδιαφερόμενων, θα προχωρούσε άμεσα σε διαδικασία τεκνοποίησης, εφόσον καλύπτονταν οι ιατρικές δαπάνες κύησης και τοκετού. Είναι εμφανές επομένως, πως η οικονομική κρίση -η οποία έχει χτυπήσει την πόρτα της πλειονότητας των νοικοκυριών στη χώρα μας- οδηγεί τους νέους στο να αναβάλλουν ίσως και επ’ αόριστον τη διαδικασία της τεκνοποίησης, λόγω οικονομικών προβλημάτων.

Δυσκολία πρόσβασης σε υποδομές Υγείας

Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει πρωτίστως ακριτικές, ηπειρωτικές και νησιωτικές περιοχές, είναι η δύσκολη πρόσβαση των κατοίκων των περιοχών αυτών σε υπηρεσίες Υγείας. Το πρόβλημα της υπογεννητικότητας, αναμφίβολα εκτείνεται σε ολόκληρη τη χώρα, ωστόσο ο παράγοντας της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, αποτελεί το μείζον ζήτημα των συγκεκριμένων περιοχών και δευτερευόντως των ημιαστικών και αστικών περιοχών.

Εργασιακή αβεβαιότητα

Εξίσου σημαντικό ζήτημα, είναι και η αβεβαιότητα στον εργασιακό χώρο, καθώς πρόκειται για ένα στρώμα της «πυραμίδας» που επηρεάζει αναπόδραστα και συνδέεται άρρηκτα με τα υπόλοιπα. Πρόκειται για ένα ζήτημα που κάνει έντονη την εμφάνισή του, στις αστικές περιοχές, όπου υπάρχουν πολύ υψηλά ποσοστά ανεργίας, αλλά και έντονοι περιορισμοί του εργασιακού περιβάλλοντος στις γυναίκες που θα επιθυμούσαν να τεκνοποιήσουν. Τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όσον αφορά στο συγκεκριμένο ζήτημα, σίγουρα αποτελούν ένα καλό παράδειγμα προς μίμηση, προκειμένου να υποστηριχτεί η μητρότητα παράλληλα με την εργασία, μιας και στον τομέα αυτόν, η χώρα μας υστερεί σημαντικά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Μεταναστευτικά ρεύματα Ελλήνων σε χώρες του εξωτερικού

Στους παράγοντες που οδήγησαν στο μείζον ζήτημα της υπογεννητικότητας, θα ήταν αμέλεια, αν εξαιρούσαμε ως σημαντική αιτία, τη μετανάστευση των Ελλήνων. Κάνοντας μία σύντομη ιστορική αναδρομή στο παρελθόν, θα διαπιστώσει κάποιος πως το έλλειμα της ελληνικής γονιμότητας καλύφθηκε σε μεγάλο βαθμό από τα εισρέοντα μεταναστευτικά κύματα στις αρχές του 1990, τα οποία και μείωσαν το δημογραφικό κενό.

Ωστόσο, η οικονομική κρίση λειτούργησε καταλυτικά, ώστε να αποκαλύψει και να εντείνει τη δυσμενή δημογραφική θέση της χώρας. Η κρίση αυτή οδήγησε τον πληθυσμό της χώρας σε ραγδαία μείωση, καθώς από το 2008 κοντά στις 400.000 άτομα εγκατέλειψαν τη χώρα (το λεγόμενο brain drain), ενώ παράλληλα ο αριθμός των θανάτων ξεπέρασε αυτόν των γεννήσεων κατά περίπου 30.000 (2011) και οι μεταναστευτικές ροές προς τη χώρα περιορίστηκαν, ενώ παράλληλα μέρος του ανθρώπινου δυναμικού μετανάστευσε στο εξωτερικό.