Οι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί δρόμοι του Κ. Μητσοτάκη

Ο Πρωθυπουργός δεν παύει να υπογραμμίζει την ανάγκη να εξορθολογισθούν οι υπέρμετρες αυξήσεις στην ενέργεια μέσα από μια συντονισμένη ευρωπαϊκή παρέμβαση. Καθώς, όμως, το ενεργειακό σκηνικό αναδιατάσσεται βίαια, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να διαμορφώσει  εναλλακτικές λύσεις ενεργειακού εφοδιασμού, προκειμένου να εξασφαλίσει όχι μόνο την ενεργειακή της αυτονομία αλλά, κυρίως, την ενεργειακή της ασφάλεια.

Πράγματι, η κρίση ανέδειξε τις εγγενείς αδυναμίες της ΕΕ, τόσο ως προς την έλλειψη μιας κοινής ενεργειακής πολιτικής και κοινής «φωνής» όσο και ως προς τη διαχρονική αδυναμία της να προχωρήσει σε μεγάλες επενδύσεις στην έρευνα νέων πηγών ενέργειας.

Ταυτόχρονα, κατέδειξε ότι κατά τον σχεδιασμό των πολιτικών για την ενεργειακή ασφάλεια έχει έρθει η ώρα να μεταβούμε σε ένα πρότυπο just – in – case, που θα καταστήσει την ΕΕ ανθεκτική σε περίπτωση μεγαλύτερων διαταραχών ή και διακοπών του ενεργειακού εφοδιασμού.

Η εμπέδωση ενός τέτοιου προτύπου κατά τη διαμόρφωση ενεργειακών πολιτικών παραπέμπει στο λεγόμενο «τρίγωνο της ενεργειακής πολιτικής», υπό την έννοια ότι κάθε απόφαση που αφορά ενεργειακά θέματα πρέπει να ικανοποιεί ισόρροπα τρεις βασικές συνιστώσες: ενεργειακή ασφάλεια, οικονομική προσιτότητα, προστασία του περιβάλλοντος.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία κλόνισε τα θεμέλια του ενεργειακού συστήματος διευρύνοντας την κρίση και έθεσε ως προτεραιότητα την ενεργειακή ασφάλεια.

Η απάντηση της ΕΕ στο ανωτέρω διακύβευμα ήρθε με το «REPowerEU», το οποίο είναι ένα σχέδιο σταδιακής απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος. Ο στόχος της ενεργειακής αποσύνδεσης ΕΕ-Ρωσίας φαίνεται να βρίσκει απήχηση και στους Ευρωπαίους πολίτες, καθώς σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου το 85% αυτών τάσσονται υπέρ αυτού και το 84% θεωρεί ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία επιταχύνει την ανάγκη για επενδύσεις ανανεώσιμης ενέργειας.

Πιο συγκεκριμένα, το σχέδιο στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες: εξοικονόμηση ενέργειας, διαφοροποίηση προμηθευτών ενέργειας, επιτάχυνση ενεργειακής μετάβασης μέσα από τη γενικευμένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και έξυπνες επενδύσεις.

 Εξοικονόμηση ενέργειας, μέσω αύξησης του στόχου ενεργειακής απόδοσης από 9% σε 13%, αλλαγή συμπεριφορικών προτύπων των Ευρωπαίων πολιτών στο πνεύμα του νέου σχεδίου «Playing my part» που υπολογίζεται ότι θα μειώσει κατά 5% τη ζήτηση για αέριο και πετρέλαιο, εθνικά μέτρα ενθάρρυνσης εξοικονόμησης ενέργειας.

Διαφοροποίηση προμηθευτών ενέργειας, μέσω της νεοσυσταθείσας Ενεργειακής Πλατφόρμας της ΕΕ για κοινές εθελοντικές αγορές αερίου και υδρογόνου διά της συγκέντρωσης της ζήτησης και συντονισμένης προσέγγισης προμηθευτών.

Επιτάχυνση ενεργειακής μετάβασης, μέσω γενικευμένης χρήσης ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, στη βιομηχανία, στις μεταφορές και στα κτίρια.

Έξυπνες επενδύσεις, με έμφαση στις διασυνοριακές συνδέσεις που οδηγούν σε ενιαία ενεργειακή αγορά και κυρίως στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος, η υλοποίηση των οποίων αναμένεται να διασφαλίσει τον αδιάκοπο εφοδιασμό της Ευρώπης.

Ο Πρωθυπουργός ορθά επισημαίνει ότι η ενεργειακή μετάβαση περνάει για την πατρίδα μας μέσα από την ΕΕ. Οι προϋποθέσεις, όμως, οι οποίες πρέπει να συντρέξουν για να συμβεί αυτό, είναι αρκετές και δεν εξαρτώνται πάντοτε από τη δική μας βούληση.