Poor Things και τα 5 μηνύματα που πρέπει να σε προβληματίσουν

Το Poor Things του Γιώργου Λάνθιμου γοητεύει τις κινηματογραφικές αίθουσες παγκοσμίως. Οι εικόνες, η επιμελημένη αφήγηση, η αισθητική και, αναμφίβολα, η ερμηνεία της Emma Stone έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην απήχηση της ταινίας. Η κατάκτηση σημαντικών βραβείων κύρους έχει τροφοδοτήσει ακόμη περισσότερες συζητήσεις και περιέργεια. Ωστόσο, πέρα από την αναγνώριση, αξίζει να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στα σημαντικά μηνύματα που ενσωματώνει η ταινία.

Το Poor Things αφηγείται μια συναρπαστική ιστορία που ξεφεύγει από τον κανόνα. Την ιστορία της Bella Baxter, την οποία ενσαρκώνει η Emma Stone. Αφού πνίγεται, η Bella επανέρχεται στη ζωή από τον εκκεντρικό Dr. Godwin Baxter, τον οποίο υποδύεται ο Willem Dafoe. Η πλοκή εμβαθύνει στο μυστήριο που κρύβεται πίσω από την ανάσταση της Bella και εξερευνά τις πολυπλοκότητες της νέας ζωής της.

Η ταινία παίζει με τη θολή γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου.Μεταφέρει τους θεατές σε έναν κόσμο γεμάτο σκοτεινό χιούμορ και απροσδόκητες ανατροπές. Αποτελεί μια σατιρική ματιά στις κοινωνικές προσδοκίες. Εμβαθύνει στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες μέσα από τις περιπέτειες της ηρωίδας. Προκλήσεις που βιώνουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, ανεξάρτητα με το μέρος που βρίσκονται.

Εν μέσω του θορύβου, το Poor Things μας καλεί να εξερευνήσουμε τα βαθύτερα θέματα που παρουσιάζει. Να επεκτείνουμε τη συζήτηση πέρα από την οθόνη παρουσιάζοντας 5 μηνύματα που αφορούν τη γυναίκα.

View this post on Instagram

A post shared by Poor Things (@poorthingsfilm)

1. Η γυναίκα ως ιδιοκτησία

Από την πολύ αρχή, η ταινία παρουσιάζει τη γυναίκα ως ιδιοκτησία. Η ίδια η πράξη της ανάστασης της Bella, ενώ εμφανίζεται ως μια καλοπροαίρετη πράξη, στην πραγματικότητα, είναι πολυεπίπεδη. Κρύβει υπονοούμενα ελέγχου και χειραγώγησης. Η Bella παρουσιάζεται ως δημιούργημα, μια ιδιοκτησία που δεν της επιτρέπουν να γνωρίσει τον πραγματικό κόσμο.

Καθώς εκτυλίσσεται η ταινία, η άποψη πως οι γυναίκες θεωρούνται ιδιοκτησία των ανδρών, γίνεται όλο και πιο αισθητή. Με τους ήρωες να προσπαθούν να επιβληθούν και να τη χειριστούν, παρουσιάζεται η πορεία μιας γυναίκας στην πραγματική ζωή. Μια χειραγώγηση που συνήθως δικαιολογείται με το πρόσχημα της προστασίας.

2. Αυτονομία γυναικών

Η Bella Baxter είναι ένα τολμηρό σύμβολο της γυναικείας ανεξαρτησίας. Ο χαρακτήρας της αντιστέκεται στις κοινωνικές προσδοκίες, αναδεικνύοντας τη δύναμη και την αποφασιστικότητα των γυναικών.Η ανθεκτικότητά της αμφισβητεί τα καθιερωμένα πρότυπα, προτρέποντας τους θεατές να επανεξετάσουν τις προκατασκευασμένες ιδέες.

Ο χειρισμός της ζωής κάθε γυναίκας είναι απόφαση της κάθε γυναίκας ξεχωριστά. Κανείς και τίποτα δε θα πρέπει να επεμβαίνει στην ανεξαρτησία αυτή. Ο αυτοπροσδιορισμός είναι το ισχυρό ταξίδι των ατόμων που διεκδικούν τον έλεγχο της ζωής τους, κι αυτό αναδεικνύεται μέσω της ταινίας. Δε θα μπορούσαμε να μην εστιάσουμε στη σκηνή που παρουσιάζει έντονα την ανάγκη για αυτονομία κάθε γυναίκας. Η πολυσυζητημένη σκηνή με τον χορό της Bella στη Λισαβόνα εκφράζει την επιθυμία της να είναι ο εαυτός της. Να διασκεδάσει και να χορέψει μόνη της, ενώ ο σύντροφός της να προσπαθεί να την περιορίσει και να την κατευθύνει.

View this post on Instagram

A post shared by Poor Things (@poorthingsfilm)

3. Γυναικεία σεξουαλικότητα

Η ταινία εκθέτει με ειλικρίνεια τη σκληρή κριτική που συχνά αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε σχέση με τη σεξουαλικότητά τους, σε αντίθεση με τους άνδρες. Κατά τη διάρκεια της ταινίας, η Bella ανακαλύπτει το σώμα της, την ανάγκη να πειραματιστεί αλλά και να διασκεδάσει. Η ανάγκη αυτή γίνεται σύμβολο προκλητικότητας απέναντι στις κοινωνικές αντιλήψεις που υπαγορεύουν τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες πρέπει να εκφράζουν τις επιθυμίες τους. Η ταινία αναδεικνύει ένα καθεστώς διπλών προτύπων, όπου οι άνδρες λαμβάνουν επιβράβευση για τη σεξουαλική τους ανδρεία, αλλά οι γυναίκες κρίνονται και χαρακτηρίζονται αρνητικά.

Συγχρόνως, θίγει το παράδοξο όπου οι άνδρες ενθαρρύνουν τη σεξουαλική εξερεύνηση μιας γυναίκας, αλλά μόνο μέσα στα όρια και τους όρους της σχέσης τους. Επιθυμούν η γυναίκα να είναι σύμβολο σεξουαλικότητας αλλά μόνο για εκείνους. Όταν οι γυναίκες τολμούν να ξεφύγουν από αυτά τα όρια, η στάση της κοινωνίας αλλάζει και οι σχέσεις συχνά υφίστανται μεταμόρφωση. Διαπιστώνουμε ότι η υποκρισία είναι βαθιά ριζωμένη στις αντιλήψεις για την αυτονομία της γυναικείας σεξουαλικότητας.

View this post on Instagram

A post shared by Poor Things (@poorthingsfilm)

4. Η σεξεργασία

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις αναφορικά με την σεξεργασία. Απόψεις και στερεότυπα που χαρακτηρίζουν τόσο τα άτομα που το κάνουν επάγγελμα όσο και τα άτομα που το επιλέγουν για απόλαυση. Η ταινία παρουσιάζει τον τρόπο που επιλέγει κάθε γυναίκα να διαχειριστεί το σώμα της αλλά και την κριτική που δέχεται γι’ αυτό. Η κριτική που συνήθως προέρχεται από τα ίδια τα άτομα που επιλέγουν τον συγκεκριμένο τρόπο για ερωτική επαφή. Οι “πελάτες” της Bella ήταν από όλα τα κοινωνικά υπόβαθρα, οικογενειάρχες μέχρι και άτομα της εκκλησίας. Το Poor Things μεταφέρει με ρεαλιστικότητα τις συνθήκες αλλά και την πραγματικότητα γύρω από τη σεξεργασία.

View this post on Instagram

A post shared by Poor Things (@poorthingsfilm)

5. Μητρότητα και γυναίκα

Πόσες φορές έχουμε ακούσει από τον περίγυρο μας ότι ο προορισμός κάθε γυναίκας είναι η οικογένεια και η μητρότητα; Σίγουρα μπορεί η επιλογή αυτή να είναι μέρος της ζωής κάποιων γυναικών, όμως δεν είναι ούτε μονόδρομος αλλά ούτε και μοναδική ιδιότητα. Η ταινία αμφισβητεί την επιμονή της κοινωνίας ότι η αξία της γυναίκας έγκειται στη μητρότητα. Προτρέπει τους θεατές να επανεξετάσουν και να διευρύνουν τις απόψεις τους για τη γυναικεία ταυτότητα. Αναδεικνύει τις ποικίλες φιλοδοξίες και επιλογές των γυναικών πέρα από τους παραδοσιακούς ρόλους.

poorthingsΤο Poor Things δεν είναι απλώς ένα παραμύθι από το παρελθόν. Οι διακριτικοί υπαινιγμοί του για τη δύναμη και την ανεξαρτησία των γυναικών είναι πολύ κοντά στο σήμερα. Ο χαρακτήρας της Emma Stone, η Bella, αμφισβητεί τις κοινωνικές προκαταλήψεις, κάνοντάς μας να σκεφτούμε πώς οι γυναίκες διαχειριζόμαστε τις προσδοκίες των άλλων για εμάς. Η ταινία μιλάει αθόρυβα για τους αγώνες που αντιμετωπίζουμε, προκαλώντας προβληματισμό για το πού βρισκόμαστε σε θέματα όπως η αυτονομία, η σεξουαλικότητα, η μητρότητα. Είναι κάτι περισσότερο από ένα έργο εποχής. Είναι μια υπενθύμιση ότι το ταξίδι για τα δικαιώματα των γυναικών συνεχίζεται, καθιστώντας το Poor Things όχι μόνο μια ιστορία για το τότε, ούτε μια ιστορία φανταστική, αλλά και μια αφορμή για συζήτηση για το τώρα.

Αρθρογράφος: Κατερίνα Φαΐλι

Επιμέλεια Άρθρου: Σοφία Διαλιάτση