Σε εφαρμογή θα τεθεί νέο σχέδιο από το ΥΠΕΝ για τα οικόπεδα που έχασαν το δικαίωμα δόμησης

«Θύελλα» αντιδράσεων έχει σηκώσει η δημοσίευση του νέου Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) για τη οριοθέτηση των οικισμών της χώρας που οδηγεί σε συρρίκνωση των ορίων τους, με αποτέλεσμα χιλιάδες ακίνητα να χάνουν το δικαίωμα δόμησης. Κι αυτό διότι με τις νέες προϋποθέσεις που θέτει το ΠΔ για την οριοθέτηση των οικισμών προ του 2023 και κάτω των 2.000 κατοίκων (ΦΕΚ Δ 194/15.04.2025) μικρά οικόπεδα (300 ή 400 τ.μ.) που βρίσκονταν μέσα σε αυτούς και είναι δομήσιμα κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός των ορίων τους και να μετατραπούν σε αγροτεμάχια σύμφωνα με το in.gr και τη Μάχα Τράτσα

Έρχονται περιοχές ελέγχου χρήσεων γης

Γι’ αυτό το υπουργείο επεξεργάζεται νέα ρύθμιση προκειμένου να «διασώσει» κάποιες περιουσίες, σε συμφωνία με τη «γραμμή του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία θα δίνεται η δυνατότητα καθορισμού από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια τα οποία αυτή τη στιγμή εκπονούνται ανά την Ελλάδα, ειδικών περιοχών ελέγχου χρήσεων γης (Π.Ε.Χ.) σε κάθε μια περιοχή και έπειτα από ειδικό σχεδιασμό, επαρκή τεκμηρίωση, επιστημονική μεθοδολογία και διαβούλευση με τους δήμους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ως Π.Ε.Χ. θα νοούνται οι μη πολεοδομημένες και προς πολεοδόμηση περιοχές οι οποίες βρίσκονται εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, πέριξ των οικιστικών περιοχών. Γι’ αυτές θα καθοριστούν ειδικοί περιορισμοί στις χρήσεις γης και στους όρους δόμησης. Εντός των Π.Ε.Χ. το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο θα καθορίζει τις νέες Περί-Οικιστικές Ζώνες (Π.Ο.Ζ.).

Πώς προέκυψε το πρόβλημα;

Η οριοθέτηση οικισμού, σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, πρέπει να γίνεται βάσει γενικού πολεοδομικού σχεδιασμού και να εγκρίνεται με Προεδρικό Διάταγμα. Έτσι, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο με αποφάσεις του ακύρωσε επεκτάσεις οικισμών που είχαν καθοριστεί αυθαίρετα με αποφάσεις νομαρχών ή άλλων οργάνων ήδη από τη δεκαετία του 1980 και ζητούσε επαρκή τεκμηρίωση για κάθε νέα πολεοδόμηση. Με την 56/2017 απόφασή του ακυρώθηκαν τα όρια οικισμών στο Δήμο Ρεθύμνου, με την 1268/ 2019 τα όρια οικισμών του Πηλίου. Έτσι, οι συγκεκριμένοι οικισμοί βρίσκονται σε πολεοδομική «καραντίνα» και δεν μπορεί να εκδοθεί καμία οικοδομική άδεια.

Ακολούθησε η απόφαση 164/2022 που ακύρωσε τις επεκτάσεις των οικισμών στην Πάρο με το σκεπτικό ότι δεν μπορούν να βασίζονται στις οικιστικές πιέσεις ή στη ζήτηση για παραθεριστική κατοικία, αλλά πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη φέρουσα ικανότητα του νησιού. Με βάση την παγιωμένη νομολογία του ΣτΕ, τίθενται σε αμφισβήτηση οικισμοί ανά τη χώρα που είχαν θεσμοθετηθεί με μη αποδεκτό τρόπο.