Ο γρίφος των ανακαινίσεων: 7 στα 10 κτίρια στην Αττική είναι ηλικίας από 35 ετών και πάνω

Τεράστιες είναι οι ανάγκες χρηματοδότησης προκειμένου να προχωρήσει η λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση του γηρασμένου κτιριακού αποθέματος της χώρας, που όχι μόνο είναι ενεργοβόρο και δεν θωρακίζει τους κατοίκους έναντι της κλιματικής αλλαγής, αλλά επιπλέον τίθεται και ζήτημα ασφάλειας σε μια χώρα σεισμογενή, όπως είναι η Ελλάδα.

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή κτιρίων της ΕΛΣΤΑΤ (2021), το 64% των κτιρίων πανελλαδικά και το 69% στην Αττική, έχει κατασκευαστεί την περίοδο από το 1946 μέχρι το 1990, με την πλειονότητα να εντοπίζεται στην περίοδο από τις αρχές του 1950 μέχρι και το τέλος του 1970.

Πρόκειται για ακίνητα μέσης ηλικίας άνω των 35 ετών, τα οποία μάλιστα βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο της ζήτησης, ακριβώς επειδή είναι κάπως πιο προσιτά σε σχέση με τα πιο σύγχρονα, πλην όμως απαιτούνται και δεκάδες χιλιάδες ευρώ ανά διαμέρισμα, προκειμένου να εκσυγχρονιστεί.

Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε η QED για λογαριασμό της Alpha Bank πριν από μερικές ημέρες, προκύπτει ότι το 20% των ιδιοκτητών σχεδιάζει να προχωρήσει σε ανακαίνιση της κύριας κατοικίας του εντός του επόμενου έτους, ενώ το 28,7% ανέφερε ότι σκέφτεται να συνάψει δάνειο για να χρηματοδοτήσει την ανακαίνιση της κύριας κατοικίας του.

Αντίστοιχα, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της Focus Bari για τον Σύλλογο Μεσιτών Αθηνών-Αττικής, που πραγματοποιήθηκε προ διμήνου, προέκυψε ότι κατά την διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, το 56% των ερωτηθέντων ιδιοκτητών ακινήτων, δεν έχει προχωρήσει σε κάποια ανακαίνιση. Αντίστοιχα, από όσους έχουν πραγματοποιήσει ανακαινίσεις, το μέσο ποσό που δαπάνησαν δεν ξεπέρασε τις 10.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, το 72% δαπάνησε έως 10.000 ευρώ και μάλιστα το 31% κυμάνθηκε από 2.000 έως 5.000 ευρώ, δηλαδή προχώρησε σε πολύ συγκεκριμένες και ήπιες παρεμβάσεις, π.χ. κουφωμάτων, ή μπάνιου. Λίγο παραπάνω και συγκεκριμένα 11.093 ευρώ δαπάνησαν όσοι έχουν έσοδα από ακίνητα, ενώ οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες μόλις 9.185 ευρώ κατά μέσο όρο.

Στο πλαίσιο αυτό, η ανανέωση της ισχύος της ρύθμισης για την παροχή έκπτωσης φόρου έως 3.200 ευρώ/ετησίως και 16.000 ευρώ συνολικά για τα επόμενα πέντε χρόνια, για όσους προχωρήσουν σε αισθητικές, λειτουργικές, ή ενεργειακές δαπάνες ανακαίνισης στα ακίνητά τους, ενδεχομένως να αποφέρει καρπούς και να ωθήσει περισσότερους στην πραγματοποίηση εργασιών. Ασφαλώς, η διάταξη αυτή ίσχυσε και το 2024, αλλά και τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς πάντως ιδιαίτερη ανταπόκριση, εξαιτίας κυρίως της μεγάλης αύξησης του κόστους των απαιτούμενων δαπανών, κυρίως σε ό,τι αφορά τις αμοιβές των εργατοτεχνιτών.

Ένα ακόμα “εμπόδιο” είναι ασφαλώς η υποχρεωτική εξόφληση των δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, ή μέσω αποδείξεων παροχής υπηρεσιών. Το στοιχείο αυτό ωθεί τις τιμές που χρεώνουν οι επαγγελματίες προς τα πάνω, ενώ μερίδα αυτών προτιμά άλλες εργασίες, που δεν έχουν αυτή την υποχρέωση. Προβληματική κρίνεται και η διάταξη που ορίζει ότι οι ενδιαφερόμενοι δεν θα πρέπει να έχουν συμμετάσχει σε άλλο πρόγραμμα, όπως το “Ανακαινίζω” ή το “Εξοικονομώ”, παρότι είναι δικαιολογημένη.

Η ρύθμιση της έκπτωσης φόρου μπορεί όμως να συνδυαστεί με την ισχύουσα διάταξη απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος μισθωμάτων, όσοι ανακαινίσουν με αυτό τον τρόπο ακίνητα έως 120 τετραγωνικά και τα νοικιάσουν μακροχρόνια για τουλάχιστον τρία χρόνια. Έτσι, οι ιδιοκτήτες αυτοί θα εξασφαλίσουν και μείωση φόρου λόγω των δαπανών ανακαίνισης, αλλά και φοροαπαλλαγή για τα ενοίκια που θα εισπράξουν τα επόμενα τρία χρόνια.

Επισημαίνεται ότι οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν εντάσσονται σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, θα μειώνουν ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ. Το ποσό των δαπανών για αγορά αγαθών που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του φόρου δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει το 1/3 του ποσού των δαπανών για τη λήψη υπηρεσιών που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του φόρου.

Πηγή: capital