Δημιουργία θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο προωθεί η Τουρκία

Σε εντατικοποίηση των προσπαθειών της για να δημιουργήσει θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο βρίσκεται η Τουρκία, παρακολουθώντας παράλληλα στενά τις αντίστοιχες κινήσεις της Ελλάδας, όπως αναφέρει η Daily Sabah. Στην αγγλόφωνη έκδοσή της η εφημερίδα σημειώνει η κίνηση αυτή έρχεται εν μέσω ανησυχιών της Αγκυρας ότι η πρωτοβουλία της Αθήνας μπορεί να συνδέεται με μακροχρόνιες διαμάχες στο Αιγαίο. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Τουρκία αξιολογεί προσεκτικά εάν τα θαλάσσια πάρκα που αναμένεται να δημιουργήσει η Ελλάδα στο Ιόνιο και το Αιγαίο θα επικαλύπτονται με αμφισβητούμενες θαλάσσιες ζώνες. Ενώ η Αγκυρα υποστηρίζει την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη διαχείριση των θαλασσών, υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να επιτρέπεται οι μονομερείς ενέργειες με το πρόσχημα της οικολογικής διατήρησης να καλύπτουν πολιτικά κίνητρα ή να αλλάζουν το ευαίσθητο status quo στο Αιγαίο, τονίζει η εφημερίδα. «Εξετάζονται προληπτικά μέτρα ενάντια σε πιθανές μονομερείς ενέργειες», ανέφεραν πηγές στο πρακτορείο Anadolu Agency (AA), προσθέτοντας ότι η Τουρκία αξιολογεί ευρύτερες πρωτοβουλίες προστασίας του περιβάλλοντος σε όλες τις θάλασσές της – συμπεριλαμβανομένου του Αιγαίου, της Ανατολικής Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και της Θάλασσας του Μαρμαρά. «Η τρέχουσα δυναμική θεωρείται ως συνέχεια των ελληνικών προσπαθειών να διεθνοποιήσει τα διμερή προβλήματα με την Τουρκία.

Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών είχε ήδη επικρίνει την Ελλάδα το 2023, προειδοποιώντας ότι η Αθήνα εκμεταλλευόταν τα περιβαλλοντικά θέματα για να ασκήσει πολιτική πίεση», υποστηρίζεται στο δημοσίευμα της Daily Sabah. «Παρά την πρόσφατη τάση ομαλοποίησης των διμερών μας σχέσεων, η Ελλάδα καταχράται και πάλι τα περιβαλλοντικά ζητήματα σε μια προσπάθεια να κερδίσει διπλωματικά πόντους», δήλωσε το υπουργείο. Οι κινήσεις της Τουρκίας Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά στη μέχρι σήμερα δραστηριότητα της Τουρκίας για την προστασία των θαλασσών. Σημειώνεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2024, υπέγραψε τη συμφωνία για τη βιοποικιλότητα πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας (BBNJ) κατά τη διάρκεια της 79ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Η διαδικασία επικύρωσης στο εσωτερικό της χώρας βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτή η ιστορική διεθνής συμφωνία στοχεύει στη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας σε περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας. Ταυτόχρονα, η Τουρκία εργάζεται για το πλαίσιο θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού (MSP), το οποίο ανακοινώθηκε επίσημα στις 16 Απριλίου. Ο σχεδιασμός στοχεύει στη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων σε όλες τις τουρκικές θάλασσες με ισορροπημένο και βιώσιμο τρόπο.

Οι αρχές εργάζονται επί του παρόντος για την ενίσχυση του πεδίου εφαρμογής και του τεχνικού περιεχομένου του σχεδιασμού, ενώ έχουν ήδη υποβληθεί οι απαραίτητες αιτήσεις για την καταχώρισή του στον ΟΗΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, η Aγκυρα συμμετέχει επίσης στη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς που διεξάγεται στη Νίκαια της Γαλλίας. Η Τουρκία εκπροσωπείται από την αναπληρώτρια υπουργό Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής Αλλαγής, Φατμά Βαράνκ, η οποία ηγείται μιας αντιπροσωπείας με σκοπό να εκφράσει τη δέσμευση της Άγκυρας για τη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Οι πρωτοβουλίες της Αθήνας Ειδική αναφορά γίνεται και στις ανακοινώσεις του έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη για τα θαλάσσια πάρκα. «Ο έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στην ίδια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Ελλάδας να ανακηρύξει νέα θαλάσσια πάρκα στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος πριν από το τέλος Ιουνίου. Αυτά τα πάρκα, που είχαν αρχικά ανακοινωθεί κατά τη διάρκεια της διάσκεψης «Our Ocean» του 2024 που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, αναμένεται να απαγορεύσουν την αλιεία με τράτες βαθέων υδάτων και να θεσπίσουν αυστηρότερους κανονισμούς για την πρόληψη της υπεραλίευσης». Αν και η ελληνική πρωτοβουλία φαίνεται να έχει περιβαλλοντικά κίνητρα, η Τουρκία θεωρεί ότι αυτή η προσπάθεια ενδέχεται να επεκταθεί στον γεωπολιτικό τομέα, ιδίως δεδομένων των μακροχρόνιων διαφορών μεταξύ των δύο γειτόνων μελών του ΝΑΤΟ σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα, τις ηπειρωτικές υφαλοκρηπίδες, τον εναέριο χώρο και τα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά στο Αιγαίο. Η Τουρκία τονίζει ότι οι διεθνείς περιβαλλοντικές νόρμες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να υπονομεύουν τα δικαιώματα των παράκτιων κρατών ή να διαταράσσουν την ισορροπία δυνάμεων σε αμφισβητούμενες περιοχές. Οποιαδήποτε προσπάθεια δημιουργίας ζωνών προστασίας που ενδέχεται να επηρεάσουν το καθεστώς των αμφισβητούμενων εδαφών θεωρείται απαράδεκτη. Ευρύτερες στρατηγικές ανησυχίες Παράλληλα εξηγεί και τους λόγους για τους οποίους η Αγκυρα δηλώνει επιφυλακτική.

Οπως αναφέρει «η προληπτική στάση της Αγκυρας όσον αφορά τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την επιβολή των θαλάσσιων δικαιωμάτων της και την τήρηση των διεθνών νομικών κανόνων, ενόψει των πρωτοβουλιών της Ελλάδας Οι τουρκικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι προσπάθειες προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος πρέπει να είναι διαφανείς, δίκαιες και συνεργατικές, ιδίως σε ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο, όπου τα θαλάσσια σύνορα παραμένουν αδιευκρίνιστα. Καθώς η Τουρκία προχωρά στην θεσμοθέτηση του θαλάσσιου σχεδιασμού της στο πλαίσιο διεθνών πλαισίων, επιδιώκει να προλάβει προσπάθειες που ενδέχεται να αποσκοπούν στον επαναπροσδιορισμό της θαλάσσιας δικαιοδοσίας μέσω του περιβαλλοντικού διαλόγου. Το ευρύτερο μήνυμα της Άγκυρας είναι σαφές: η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι ζωτικής σημασίας, αλλά όχι σε βάρος της γεωπολιτικής σταθερότητας Ενώ η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν πρόσφατα ξεκινήσει διάλογο για την άμβλυνση των διμερών εντάσεων, το ζήτημα των θαλάσσιων πάρκων υπογραμμίζει πώς ακόμη και κοινά παγκόσμια ζητήματα όπως η προστασία του περιβάλλοντος μπορούν να γίνουν πεδία σιωπηλού ανταγωνισμού σε μια ιστορικά τεταμένη περιοχή. Μετά από μια μακρά περίοδο εντάσεων που σημαδεύτηκε από διαμάχες σχετικά με την παράτυπη μετανάστευση, τη διαμάχη για την Κύπρο, την εξερεύνηση ενεργειακών πόρων και την εδαφική κυριαρχία στο Αιγαίο, η Άγκυρα και η Αθήνα έχουν λάβει μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης για μια εύθραυστη ομαλοποίηση των σχέσεών τους από τα τέλη του 2023». 

Πηγή: pagenews.gr