Τουρκία: Τέλος στη συμφωνία του 1975 με το Ιράκ για τον αγωγό πετρελαίου

Σύμφωνα με το Reuters, βάσει της απόφασης της τουρκικής προεδρίας, η «Συμφωνία Αγωγού Αργού Πετρελαίου Τουρκίας-Ιράκ» - που είχε υπογραφεί το 1973 και τέθηκε σε ισχύ το 1975 - καθώς και όλα τα επακόλουθα πρωτόκολλα ή μνημόνια, θα παύσουν να ισχύουν από τις 27 Ιουλίου 2026.

Η Τουρκία έχει δηλώσει πως είναι έτοιμη να επαναλειτουργήσει τον αγωγό, ωστόσο οι συνομιλίες «κόλλησαν» τον Μάρτιο λόγω διαφωνιών για πληρωμές και συμβάσεις. Τον Ιούλιο του 2026 αναμένεται να λήξει η συμφωνία αγωγού πετρελαίου του 1975 μεταξύ Τουρκίας και Ιράκ, σύμφωνα με απόφαση που δημοσιεύθηκε σήμερα (21/7) στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Τουρκίας, την ώρα που οι δύο χώρες συνεχίζουν τις διαβουλεύσεις για την επανέναρξη της ροής πετρελαίου μέσω του υπάρχοντος αγωγού.

Σύμφωνα με το Reuters, βάσει της απόφασης της τουρκικής προεδρίας, η «Συμφωνία Αγωγού Αργού Πετρελαίου Τουρκίας-Ιράκ» – που είχε υπογραφεί το 1973 και τέθηκε σε ισχύ το 1975 – καθώς και όλα τα επακόλουθα πρωτόκολλα ή μνημόνια, θα παύσουν να ισχύουν από τις 27 Ιουλίου 2026.

Καμία αιτιολόγηση δεν έχει δοθεί για την απόφαση.

Το Ιράκ και η Τουρκία εργάζονται για την επανεκκίνηση της ροής πετρελαίου μέσω του αγωγού που καταλήγει στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν.

Οι ροές είχαν σταματήσει τον Μάρτιο του 2023, όταν το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (ICC) διέταξε την Άγκυρα να καταβάλει 1,5 δισ. δολάρια στη Βαγδάτη για μη εξουσιοδοτημένες εξαγωγές την περίοδο 2014–2018.

Η Τουρκία έχει δηλώσει πως είναι έτοιμη να επαναλειτουργήσει τον αγωγό, ωστόσο οι συνομιλίες «κόλλησαν» τον Μάρτιο λόγω διαφωνιών για πληρωμές και συμβάσεις.

Η θέση της Άγκυρας

Η υποχρησιμοποίηση του πετρελαιαγωγού μεταξύ Ιράκ και Τουρκίας είναι ατυχής και η Άγκυρα επιθυμεί μια «νέα και δυναμική φάση» στη διαχείρισή του, προς όφελος και των δύο πλευρών αλλά και της ευρύτερης περιοχής, όπως δήλωσε ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος σήμερα Δευτέρα.

Ο αξιωματούχος ανέφερε ότι ο αγωγός έχει τη δυναμική να εξελιχθεί σε έναν «ιδιαίτερα ενεργό και στρατηγικό αγωγό για την περιοχή», προσθέτοντας ότι η Τουρκία έχει επενδύσει σημαντικά στη συντήρησή του, υπογραμμίζοντας επανειλημμένα τη σημασία του για περιφερειακά έργα όπως ο Δρόμος Ανάπτυξης — ο σχεδιαζόμενος εμπορικός διάδρομος που περιλαμβάνει την Τουρκία και το Ιράκ.

«Μια νέα και δυναμική φάση για τον Αγωγό Ιράκ–Τουρκίας θα ωφελήσει τόσο τις δύο χώρες όσο και την περιοχή συνολικά», σημείωσε χαρακτηριστικά.