Εξοπλιστικά Προγράμματα: Η Ώρα των Αποφάσεων για την Άμυνα και την Ελληνική Βιομηχανία

Πολιτική βούληση, ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και η ανάγκη θεσμικής κατοχύρωσης της εγχώριας συμμετοχής στα εξοπλιστικά

Καθώς πλησιάζει η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ και η παρουσίαση των νέων οικονομικών μέτρων, η προσοχή στρέφεται παράλληλα και σε ένα κρίσιμο ζήτημα: την άμεση προώθηση των μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων. Υπάρχουν ισχυρές προσδοκίες για σχετικές εξαγγελίες, όπως είχε γίνει στο παρελθόν με την ανακοίνωση της απόκτησης των φρεγατών Belharra και των μαχητικών Rafale.

Με το νέο ΕΜΠΑΕ (Εξοπλιστικό Πρόγραμμα Μακροπρόθεσμου Ανασχεδιασμού Ενόπλων Δυνάμεων) να καθορίζει τις εξοπλιστικές προτεραιότητες για την επόμενη 20ετία και να συνοδεύεται από χρηματοδότηση που φτάνει τα 30 δισ. ευρώ, αλλά και πρόσβαση στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE, οι πιέσεις για γρήγορη υλοποίηση αυξάνονται.

Καθυστερήσεις και πολιτικές αποφάσεις σε αναμονή

Παρά τις διακηρύξεις των τελευταίων ετών, η πραγματική πρόοδος παραμένει περιορισμένη. Όπως σημειώνεται από αρμόδιες πηγές, «πολλά από τα προγράμματα έπρεπε να έχουν ξεκινήσει χθες». Οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ήδη ολοκληρώσει τη λίστα προτεραιοποίησης, κοστολόγησης και αξιολόγησης, ενώ ορισμένα προγράμματα έχουν εγκριθεί από το ΣΑΓΕ (Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων). Η σκυτάλη τώρα περνά στην πολιτική ηγεσία, που καλείται να δώσει το «πράσινο φως» ώστε να φτάσουν τα προγράμματα στο ΚΥΣΕΑ, και στη συνέχεια να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις και η συμβασιοποίησή τους.

Η νέα Γενική Γραμματεία Εθνικής Ασφάλειας: Καταλύτης εξελίξεων

Καίριο ρόλο στις εξελίξεις αναμένεται να διαδραματίσει η Γενική Γραμματεία Εθνικής Ασφάλειας, υπό τον Θάνο Ντόκο, η οποία υπάγεται απευθείας στον Πρωθυπουργό. Σκοπός της είναι:

• Η εποπτεία και ο συντονισμός των εξοπλιστικών προγραμμάτων
• Ο σχεδιασμός της μελλοντικής δομής των Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας
• Η επιτάχυνση των αγορών και των έργων εκσυγχρονισμού των στρατιωτικών συστημάτων

Η παρουσία της Γραμματείας φέρνει τις στρατηγικές αποφάσεις πιο κοντά στο Μέγαρο Μαξίμου, ενισχύοντας την πολιτική εποπτεία και ταχύτητα λήψης αποφάσεων.

Τα κρίσιμα εξοπλιστικά προγράμματα που πρέπει να «τρέξουν»

Η λίστα των προγραμμάτων σε αναμονή είναι μεγάλη και πολυεπίπεδη. Πέρα από την 4η Belharra και την περιορισμένη αναβάθμιση των φρεγατών MEKO, σειρά παίρνουν:

• «Ασπίδα του Αχιλλέα»: Αντιπυραυλικό και αντι-drone σύστημα που θα καλύψει μεγάλο μέρος της επικράτειας.
• Αναβάθμιση υφιστάμενων Υποβρυχίων και έναρξη συμμετοχής στο πρόγραμμα ναυπήγησης 4 νέων υποβρυχίων.
• Εκσυγχρονισμός πυραυλακάτων τύπου ΡΟΥΣΣΕΝ.
• Συμμετοχή στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα της ευρωκορβέτας και των αμερικανικών Constellation-class φρεγατών.
• Απόκτηση MLRS (πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων) για ενίσχυση του Πυροβολικού, κυρίως στον Έβρο.
• Διερεύνηση αγοράς 2 μεταχειρισμένων φρεγατών BERGAMINI από την Ιταλία.
• Πρόγραμμα απόκτησης F-35, που θα συμπληρώσει:
  • Την αναβάθμιση 83 F-16 Block 52+ σε Viper
  • Τον εκσυγχρονισμό 38 F-16 Block 50

Η εγχώρια αμυντική βιομηχανία στο επίκεντρο: Από λόγια, σε πράξεις

Κρίσιμη προϋπόθεση για την επιτυχία του εξοπλιστικού προγράμματος είναι η ενεργή και ουσιαστική συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Σε μια εποχή όπου η Ευρώπη επανεξετάζει την αμυντική της αυτάρκεια, η Ελλάδα καλείται να μιμηθεί παραδείγματα όπως της Τουρκίας και του Ισραήλ, όπου καμία προμήθεια δεν προχωρά χωρίς την εγχώρια συμμετοχή.

Ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ, Τάσος Ροζολής, έχει επισημάνει πως η απουσία ενιαίου φορέα διαχείρισης και οριζόντιου σχεδιασμού οδηγεί σε καθυστερήσεις και χαμένες ευκαιρίες. Με κονδύλια ύψους 25-28 δισ. ευρώ διαθέσιμα από εθνικά και ευρωπαϊκά ταμεία, η ελληνική βιομηχανία μπορεί να αποκομίσει οφέλη άνω των 6-8 δισ. ευρώ την επόμενη 12ετία, μαζί με πολύτιμη τεχνογνωσία.

Ανάγκη θεσμικής κατοχύρωσης του 25% εγχώριας συμμετοχής

Παρά την κυβερνητική εξαγγελία για 25% υποχρεωτική συμμετοχή των ελληνικών εταιρειών στα εξοπλιστικά, η απουσία νομοθετικής ρύθμισης δημιουργεί κενό. Μέχρι στιγμής, η σχετική οδηγία παραμένει υπηρεσιακό σημείωμα και δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. Το αποτέλεσμα; Ο κίνδυνος να μείνει εκτός παιχνιδιού η εγχώρια βιομηχανία — ξανά — όπως συνέβη με τα προγράμματα των Belharra και Rafale.

Η θεσμική θωράκιση της συμμετοχής ελληνικών εταιρειών δεν είναι απλώς εθνική ανάγκη, αλλά και στρατηγική επιλογή που θα καθορίσει την επόμενη μέρα της αμυντικής πολιτικής της χώρας.

Πηγή: Pagenews.gr