«Μερτς, ο μοναχικός καγκελάριος». Ετσι τον χαρακτήρισε πρόσφατα η εφημερίδα Bild, μετά την απόφαση που έλαβε μόνος του – χωρίς διαβούλευση με τους συγκυβερνώντες Χριστιανοκοινωνιστές και Σοσιαλδημοκράτες – για την αναστολή των αδειών εξαγωγών όπλων στο Ισραήλ εξαιτίας της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα.
Την απόφαση αυτή έλαβε χωρίς να ειδοποιήσει για τις προθέσεις του το αδελφό κόμμα των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών.
Ο Φρίντριχ Μερτς κέρδισε τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, με δεύτερο κόμμα την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία και βαριά ήττα για την τρικομματική συγκυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων.
Στις 6 Μαΐου είχε αποτύχει να εκλεγεί καγκελάριος στη γερμανική βουλή, σύμφωνα με την προβλεπόμενη συνταγματική διαδικασία – μια πρώτη βαριά ήττα στο γόητρο και το κύρος του. Τα κατάφερε με τη δεύτερη, με απώλειες βέβαια από το κυβερνητικό μέτωπο: από τους Σοσιαλδημοκράτες και πιθανότατα κάποια μέλη της Χριστιανικής Ενωσης.
Τα μέτρα στο εσωτερικό
Επειτα ελήφθησαν τα πρώτα μέτρα: άρση του συνταγματικού κανόνα του χρεόφρενου με στόχο την ανάληψη νέων χρεών για την ενίσχυση της γερμανικής άμυνας και ένα τεράστιο επενδυτικό πακέτο 500 δισ. για την αναβάθμιση των γερμανικών υποδομών.
Στα εσωτερικά ζητήματα το μεγάλο στοίχημα Μερτς ήταν η αυστηροποίηση σε όλα τα επίπεδα της μεταναστευτικής πολιτικής: με συνοριακούς ελέγχους κατά μήκος των γερμανικών συνόρων και ταχείες απελάσεις. Με σφοδρές αντιδράσεις όμως από τις γειτονικές χώρες και μια δικαστική απόφαση που κρίνει παράνομες τις γερμανικές επιστροφές μεταναστών στα σύνορα. Με σφοδρές αντιδράσεις όμως από τις γειτονικές χώρες και μια δικαστική απόφαση που κρίνει παράνομες τις γερμανικές επιστροφές μεταναστών στα σύνορα. Αλλά και με πίεση, σύμφωνα με πηγές του Βερολίνου, προς την Αθήνα για τη δευτερογενή μετανάσταση.
Το μεγαλύτερο ατόπημα που του καταλογίζεται πάντως ήδη στη Γερμανία έχει θεσμικό χαρακτήρα. Πρόκειται για τη μη εκλογή της υποψήφιας ανώτατης δικαστή Φράουκε Μπρόσιους-Γκέρσντορφ, η οποία τελικά αποφάσισε να παραιτηθεί, μετά από εσωτερικές παρεμβάσεις και πιέσεις από τους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών.