John Galliano: Η ιδιοφυΐα, η πτώση και το ερώτημα της συγχώρεσης

Μπορεί μια συγγνώμη να είναι αρκετή για να επανεντάξει κάποιον στον κόσμο που τον αποκήρυξε; Μπορεί η ιδιοφυΐα να συνυπάρχει με την αυτοκαταστροφή χωρίς να συνθλίβει τον άνθρωπο που τη φέρει; Ο John Galliano ήταν – και παραμένει – μία από τις πιο εντυπωσιακές μορφές στη σύγχρονη ιστορία της μόδας. Οραματιστής, θεατρικός, αυτοκαταστροφικός και μεγαλοφυής, ανέβασε τη μόδα σε μια καλλιτεχνική σφαίρα που λίγοι είχαν τολμήσει να αγγίξουν. Και όμως, σε μία στιγμή παραληρήματος, τα γκρεμίζει όλα.

Το νέο ντοκιμαντέρ του βραβευμένου Kevin Macdonald, με τίτλο «High & Low – John Galliano», δεν αποφεύγει τη σκοτεινή πλευρά: ξεκινάει με το διαβόητο βίντεο του Galliano να κάνει ρατσιστικά και αντισημιτικά σχόλια, υπό την επήρεια ουσιών, σε ένα μπαρ στο Παρίσι. Από εκείνο το σημείο, ο θεατής ξεκινά μια πορεία μέσα στη δίνη της δημιουργίας, της εξάρτησης, της απομόνωσης και της (μερικής) επιστροφής.

Η εκθαμβωτική άνοδος

Ο Galliano, απόφοιτος του Central Saint Martins, απέδειξε από την αρχή πως δεν είναι ένας ακόμη designer. Η πρώτη του συλλογή Les Incroyables, εμπνευσμένη από τη μεταεπαναστατική Γαλλία, εξαγοράστηκε ολόκληρη από το Browns, ενώ η θεατρική του προσέγγιση τον ξεχώρισε άμεσα.

Παρά τη φτώχεια και την έλλειψη υποστήριξης, ο Galliano έραβε μόνος του, με δανεικά υφάσματα και αστείρευτη πίστη. Η συλλογή Princess Lucretia του 1994, με την υποστήριξη του André Leon Talley και την παρουσία μοντέλων όπως η Kate Moss και η Carla Bruni, άνοιξε τον δρόμο για τον Givenchy και κατόπιν για τον Dior, κατόπιν μεσολάβησης της Anna Wintour.

Το «θέατρο» του Dior

Στον Dior, o Galliano μεταμόρφωσε την πασαρέλα σε σκηνή όπερας: κάθε συλλογή ήταν ένα αφήγημα, κάθε show μια υπερπαραγωγή. Η τεχνική «cut on the bias», τα μεσαιωνικά μοτίβα, η ιαπωνική ποίηση, η ρωσική αριστοκρατία – όλα μεταφράζονταν σε σιφόν, ταφτά και μετάξι. Επέβαλε το όραμά του με τέτοια ένταση, που κατάφερε να μετατρέψει έναν οίκο υψηλής ραπτικής σε μηχανή πολιτιστικής παραγωγής.

Οικονομικά, η επιρροή του ήταν μετρήσιμη. Τα κέρδη του Dior Couture αυξήθηκαν κατά 41% το 2003, ενώ το 2012 ο τζίρος ξεπέρασε τα 118 εκατ. δολάρια.

Η πτώση και το τίμημα

Το 2011, ο Galliano απολύεται από τον Dior, διασύρεται από τον παγκόσμιο τύπο και καταδικάζεται για αντισημιτική συμπεριφορά. Χάνεται από το προσκήνιο, και όπως ο ίδιος λέει στο ντοκιμαντέρ, «έζησε τέσσερα χρόνια μέσα στη σιωπή, σαν φάντασμα».

Το High & Low δεν προσπαθεί να τον δικαιολογήσει. Ο ίδιος, νηφάλιος πλέον, καταθέτει με συντριβή την προσωπική του κατάρρευση: την εξάρτηση, την κατάθλιψη, την απώλεια του συνεργάτη του Steven Robinson, τη μοναξιά πίσω από κάθε επιτυχία. Ξανά και ξανά, το ερώτημα αιωρείται: μπορεί κάποιος να διαχωρίσει τον δημιουργό από την πράξη; Μπορεί η συγχώρεση να υπάρξει χωρίς λήθη;

Η σιωπηλή επιστροφή

Παρά την ακύρωσή του, η μόδα δεν του γύρισε πλήρως την πλάτη. Η Kate Moss του ζήτησε να σχεδιάσει το νυφικό της. Ο Oscar de la Renta του άνοιξε τις πόρτες. Και το 2014, ανέλαβε το δημιουργικό τιμόνι του Maison Margiela.

Η τελευταία του couture συλλογή για τον οίκο, Artisanal (2024), αποθεώθηκε: μια ρομαντική σύνθεση κόσμων, που τιμούσε τα δέκα χρόνια του στον Margiela, αλλά και μια βαθιά προσωπική απολογία, χωρίς λόγια. Τα έσοδα του οίκου πενταπλασιάστηκαν επί θητείας του.

Η πιο δύσκολη ερώτηση

Το ντοκιμαντέρ αποφεύγει τον διδακτισμό. Φέρνει στο φως αντικρουόμενες φωνές: θύματα, συνεργάτες, γιατρούς, επικριτές. Το ερώτημα δεν είναι αν πρέπει να συγχωρηθεί ο Galliano. Είναι αν μπορούμε να καταλάβουμε την πολυπλοκότητα ενός ανθρώπου που δημιούργησε έργο με παγκόσμιο αντίκτυπο, αλλά πλήγωσε βαθιά με τις πράξεις του.

Όπως δηλώνει ο ίδιος: «Δεν ζήτησα να με συγχωρέσουν. Ζήτησα να με καταλάβουν λίγο καλύτερα».

Η ιστορία του Galliano δεν είναι μια απλή αφήγηση κάθαρσης. Είναι το πορτρέτο μιας ιδιοφυΐας που συντρίφτηκε, αλλά επέμεινε να ξανασταθεί – όχι για να δικαιωθεί, αλλά για να συνεχίσει να δημιουργεί.

Πηγή: pagenews.gr