Σύμφωνα με δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Sabah, η Αίγυπτος και η Τουρκία φαίνεται να προχωρούν σε μια ιστορική αμυντική συμφωνία, καθώς το Κάιρο ετοιμάζεται να ενταχθεί στο πρόγραμμα παραγωγής μαχητικών αεροσκαφών Kaan που έχει συσταθεί στην Τουρκία. Αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει μια αλλαγή στη δυναμική ισχύος της Μέσης Ανατολής, καθώς και βαθύτερους διμερείς δεσμούς.
H στρατηγική κίνηση της Αιγύπτου θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει την περιφερειακή ισορροπία που επί μακρόν ευνοούσε το Ισραήλ, καθώς το Τελ Αβίβ διατηρούσε την αεροπορική υπεροχή για δεκαετίες με την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Ειδικοί λένε ότι η στρατιωτική συνεργασία δεν σηματοδοτεί ένα τελικό σημείο, αλλά μια νέα αρχή, καθώς η Άγκυρα και το Κάιρο στοχεύουν στην ενίσχυση της αυτάρκειας της αμυντικής βιομηχανίας και στη μείωση της εξάρτησης από το εξωτερικό.
Το πρόγραμμα Kaan
Το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα Kaan εκδηλώθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2024, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αιγύπτιου Προέδρου Abdel Fattah el-Sissi στην Άγκυρα, όπου εξέφρασε επίσης ενδιαφέρον για το σύστημα αεροπορικής άμυνας τύπου “Iron Dome” της Τουρκίας. Οι επακόλουθες επισκέψεις αντιπροσωπειών της αιγυπτιακής πολεμικής αεροπορίας και το ταξίδι του αρχηγού των αιγυπτιακών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγού Ahmad Khalifa, τον Μάιο του 2025, ενίσχυσαν τον διάλογο, καλύπτοντας θέματα εκπαίδευσης, μεταφοράς τεχνολογίας και ανταλλαγής γνώσεων.
Διπλωματικές πηγές αναμένουν ότι μέχρι το τέλος του έτους θα υπογραφεί επίσημη συμφωνία για τη συμμετοχή της Αιγύπτου στο πρόγραμμα Kaan.
Η πρωτοβουλία της Τουρκίας για τα μαχητικά αεροσκάφη έχει επίσης προσελκύσει το ενδιαφέρον της Ισπανίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, με πιθανή μείωση του κόστους, επιτάχυνση της παραγωγής και ενίσχυση των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη, καθιστώντας το Kaan ένα κοινό περιφερειακό περιουσιακό στοιχείο και όχι ένα αποκλειστικά εθνικό έργο.
Επίδραση στην Ελλάδα
Κινήσεις όπως αυτές δείχνουν ότι το Κάιρο βρίσκεται πολύ κοντά αυτήν την περίοδο στην Άγκυρα, παρότι κατά το πρόσφατο παρελθόν η χώρα μας διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις, έχοντας μάλιστα υπογράψει και σχετική ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία το 2020.
Υπενθυμίζεται μάλιστα ότι τον Ιούλιο η Αίγυπτος απέστειλε ρηματική διακοίνωση στην Ελλάδα, με την οποία αμφισβητεί τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στη Μεσόγειο, με αφορμή την δημοσίευση του χάρτη με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό.
Στη ρηματική διακοίνωση αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως «ορισμένες περιοχές που ορίζονται στον ‘Ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό’ (…) επικαλύπτονται με το πεδίο εφαρμογής της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στη Μεσόγειο Θάλασσα», με το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας να απαντά πως πρόκειται για αναμενόμενη αντίδραση γειτονικού κράτους, μέσω συνήθους διπλωματικής αλληλογραφίας, με το οποίο εκκρεμεί οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.