Προβληματισμός και στην Αθήνα για τις διεθνείς αναταράξεις

Σκεπτικισμός για τα ρωσικά drones και την επιδρομή στο έδαφος του Κατάρ

Η ελληνική διπλωματία παρακολουθεί στενά τις πιέσεις που ασκούνται στην τρέχουσα διεθνή ισορροπία από περιστατικά όπως η ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στο έδαφος του Κατάρ για τη δολοφονία αξιωματούχων της Χαμάς ή οι παραβιάσεις του πολωνικού εναέριου χώρου από ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Παρά την φαινομενική τους απομόνωση, αυτά τα περιστατικά αποτελούν στην πραγματικότητα ένδειξη της κατάρρευσης της τρέχουσας παγκόσμιας τάξης και, το πιο σημαντικό, συμβαίνουν τώρα σε ΝΑΤΟϊκό και ευρωπαϊκό έδαφος.

Στην περίπτωση του Ισραήλ, η διεύρυνση του πεδίου επιχειρήσεων σε μια χώρα η οποία φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση στη Μέση Ανατολή, επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι μια χώρα που αισθάνεται αρκετά ισχυρή μπορεί να πράξει κατά το δοκούν, ακόμη κι αν δεν έχει συνεννοηθεί προηγουμένως με την Ουάσιγκτον. Ενώ στην περίπτωση των ρωσικών drones στην Πολωνία και την εξαιρετικά προσεκτική στάση που τηρούν αρκετοί σύμμαχοι, επιχειρώντας να ερμηνεύσουν την κατάσταση με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθεί η ενεργοποίηση του άρθρου 5 για συλλογική αντίδραση του ΝΑΤΟ, δίνεται ένα μάλλον θολό μήνυμα για τη δέσμευση της Συμμαχίας σε περίπτωση που προκύψει σοβαρή πολεμική κρίση.

Τα τελευταία γεγονότα έφεραν στην επιφάνεια, με τρόπο εμφανή πια, ένα σενάριο το οποίο συζητιόταν κυρίως σε θεωρητικό επίπεδο ανάμεσα σε δυτικούς συμμάχους, και αφορά την αντίδραση του ΝΑΤΟ σε περίπτωση που η Τουρκία έλθει σε αντιπαράθεση με το Ισραήλ και ζητήσει την ενεργοποίηση του άρθρου 5. Η ανησυχία της Αθήνας από όλο αυτό το σκηνικό, που θα μπορούσε να μετεξελιχθεί σε ντόμινο αστάθειας, εντείνεται από το προφανές γεγονός ότι η Ουάσιγκτον προωθεί ανοιχτά πλέον αυτό το μοντέλο των διμερών «διευθετήσεων» για το σύνολο των σχέσεών της, ακόμη και με τους εταίρους της. Αν και η Αθήνα λόγω της εντατικής εργασίας κάποιων διπλωματών και εργατικών Ελλήνων της διασποράς έχει κρατήσει αρκετά καλές επαφές με τα νομοθετικά σώματα στις ΗΠΑ, οι δίαυλοι επικοινωνίας με την κυβέρνηση Τραμπ είναι στην καλύτερη περίπτωση αποσπασματικοί. Παράλληλα, οι σχέσεις με την Κίνα έχουν υποστεί κάποια πλήγματα λόγω των αμερικανικών πιέσεων, ενώ αυταπόδεικτα αυτές έχουν διακοπεί πλήρως με τη Ρωσία λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση για την ελληνική εξωτερική πολιτική αποτελεί η κατάσταση εντός της Ε.Ε., η οποία ευρισκόμενη ούτως ή άλλως σε στρατηγική σύγχυση λόγω της –προαναγγελθείσας– μείωσης της αμερικανικής εμπλοκής στην άμυνα της Ευρώπης, είναι ορατά αδύναμη πια να γεφυρώσει τις διαφορές εντός του μπλοκ, ενώ τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα στο κέντρο της Ενωσης, στη Γαλλία, αλλά και τη Γερμανία, καθιστούν τις ελληνικές γεωπολιτικές ανησυχίες –ιδίως μετά τη Διακήρυξη των Αθηνών από Ελλάδα και Τουρκία τον Δεκέμβριο του 2023– δευτερευούσης σημασίας για τους εταίρους στο Παρίσι, στο Βερολίνο ή στις Βρυξέλλες.

Για την Ελλάδα η περίοδος των «ήρεμων νερών» μπορεί να έχει προσφέρει μια ανάπαυλα περίπου δυόμισι ετών –έπειτα από σχεδόν πέντε χρόνια υψηλής έντασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο–, ωστόσο την ίδια στιγμή, όπως έχει φανεί και από την υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο, ύψωσε και αρκετά προσκόμματα στην άσκηση δικαιωμάτων τα οποία θεωρούνται σε σημαντικό βαθμό αυτονόητα. Και, βεβαίως, για την Αθήνα η βασική ανησυχία εστιάζεται στο ενδεχόμενο η Τουρκία να αναζητήσει αφορμή ώστε να ακολουθήσει αυτό το μοντέλο έντασης και προς Δυσμάς (δεν πρέπει να λησμονείται ότι η Αγκυρα έχει παρέμβει με διαφορετικό τρόπο στη Συρία, στη Λιβύη, στον Καύκασο και αλλού), γι’ αυτό και επιθυμεί τη διατήρηση ανοιχτών διαύλων. Πέρα, λοιπόν, από τις αμιγώς ελληνοτουρκικές ισορροπίες, η προγραμματιζόμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη έχει αξία πολύ ευρύτερη.

Πηγή: Pagenews.gr