Γαλλία: Ο «φόρος Ζουκμάν» στους υπερπλούσιους ίσως κρίνει την τύχη της επόμενης κυβέρνησης
Ο Μακρόν αναζητά έναν δρόμο για να ξεφύγει από το πολιτικό αδιέξοδο της Γαλλίας.
Δεκατέσσερις μήνες και τρεις πρωθυπουργοί μετά την έναρξη της φαινομενικά άλυτης πολιτικής κρίσης στη Γαλλία, το κλειδί για την άρση του αδιεξόδου θα μπορούσε κάλλιστα να βρίσκεται σε έναν προτεινόμενο φόρο πλούτου που πήρε το όνομά του από τον οικονομολόγο Γκαμπριέλ Ζουκμάν, τον οποίο η γαλλική εβδομαδιαία εφημερίδα Le Nouvel Obsχαρακτήρισε ως τον «Ζορό της φορολογίας».
Από τον διορισμό του Σεμπαστιάν Λεκορνί ως πρωθυπουργού – του τρίτου πρωθυπουργού του Μακρόν από τότε που προκήρυξε πρόωρες εκλογές – ο λεγόμενος «φόρος Ζουκμάν» βρίσκεται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, αποτελώντας κόκκινη γραμμή τόσο για υποστηρικτές όσο και για αντιπάλους.
Η μετριοπαθής αριστερά έχει δηλώσει ότι θα ρίξει την κυβέρνηση εάν δεν στηρίξει το μέτρο. Από την άλλη, ο Λεκορνί χρειάζεται και τη στήριξη των συντηρητικών, για τους οποίους κάθε σκέψη φορολόγησης των πλουσίων είναι πολιτικό ταμπού.
Οποιοδήποτε τέτοιο μέτρο συνιστά επίσης ανατροπή για τον ίδιο τον Μακρόν, του οποίου η κατάργηση του φόρου περιουσίας στην πρώτη του θητεία τον στιγμάτισε ως «πρόεδρο των πλουσίων».
Προοδευτική φορολόγηση ή επιστροφή στο παρελθόν;
Η πρόταση του Ζουκμάν προβλέπει φόρο τουλάχιστον 2% σε φυσικά πρόσωπα με περιουσία άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ. Το μέτρο θα επηρεάσει περίπου 1.800 νοικοκυριά και, σύμφωνα με τον ίδιο τον οικονομολόγο, θα μπορούσε να αποφέρει έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Άλλοι οικονομολόγοι, ωστόσο, κάνουν λόγο για υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις, υποστηρίζοντας ότι το ποσό θα προσεγγίζει περισσότερο τα 5 δισ. ευρώ. Παρόλα αυτά, η πρόταση αναζωπυρώνει τον διάλογο για το ποιος πληρώνει πραγματικά φόρους στη Γαλλία.
Ο Ζουκμάν τονίζει:«Δεν μπορεί κανείς να περιμένει από τους Γάλλους να αποδεχτούν μέτρα λιτότητας όσο οι δισεκατομμυριούχοι πληρώνουν τόσο λίγο φόρο».
Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Δημόσιας Πολιτικής (IPP) το 2023, τα 75 πλουσιότερα νοικοκυριά στη Γαλλία φορολογούνται με τον μισό συντελεστή σε σχέση με την αμέσως επόμενη κατηγορία, επιβεβαιώνοντας την οπισθοδρομική φύση του φορολογικού συστήματος.
Αποτέλεσμα: τεράστια ανισότητα. Ο πλούτος των 500 πλουσιότερων Γάλλων αυξήθηκε από 6% του ΑΕΠ το 1996 σε 42% σήμερα (Challenges), υπονομεύοντας την κοινωνική συνοχή και πυροδοτώντας τις διαδοχικές κρίσεις κατά τη διάρκεια των θητειών Μακρόν.
Υποστήριξη από Νομπελίστες και διεθνή ονόματα
Παρά τις αντιδράσεις στο εσωτερικό, η πρόταση Ζουκμάν έχει βρει ισχυρούς συμμάχους στο εξωτερικό.
- Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα στήριξε τον φόρο, προωθώντας τον στην G20.
- Ισπανία, Χιλή και Νότια Αφρική δεσμεύτηκαν να εξετάσουν αντίστοιχα μέτρα.
- Επτά βραβευμένοι με Νόμπελ οικονομολόγοι (Krugman, Stiglitz, Duflo κ.ά.) υπέγραψαν άρθρο υπέρ του φόρου τον Ιούλιο, ζητώντας να εφαρμοστεί άμεσα, ακόμη και μονομερώς.
«Αντί οι κυβερνήσεις να περιμένουν μια διεθνή συμφωνία, πρέπει να δώσουν το παράδειγμα – όπως έκανε η Γαλλία με τον ΦΠΑ το 1954», τονίζουν οι υπογράφοντες.
Η σκληρή αντίδραση της δεξιάς: «Παλιές εμμονές της αριστεράς»
Παρά το ευρύ ενδιαφέρον, η γαλλική δεξιά παραμένει κάθετα αντίθετη.
Η Γερουσία έχει ήδη απορρίψει την πρόταση μια φορά. Ο Ζεράρ Λαρσέ τη χαρακτήρισε «ψευδαίσθηση», ενώ ο Μπρουνό Ρεταϊό έκανε λόγο για καταστροφικές εμμονές της αριστεράς.
Αντίπαλοι του φόρου προειδοποιούν για μαζική φυγή κεφαλαίων και επενδυτών. Ο Ζουκμάν απαντά ότι το μέτρο μπορεί να συνοδεύεται από φόρο αποχώρησης για 5 χρόνια μετά τη μετακόμιση.
Ο Λεκορνί εγκλωβισμένος: Προϋπολογισμός, έλλειμμα και πολιτικά διλήμματα
Ο ίδιος ο Λεκορνί, με ρίζες στη δεξιά, εμφανίζεται απρόθυμος να προωθήσει το μέτρο. Όμως τα περιθώρια του είναι ασφυκτικά:
- Ο προϋπολογισμός του 2026 πρέπει να κατατεθεί εντός εβδομάδων.
- Το δημοσιονομικό έλλειμμα διογκώνεται, με πιέσεις από οίκους αξιολόγησης και Ε.Ε..
- Το κοινοβούλιο παραμένει διχασμένο, και ο Λεκορνί πρέπει να επιλέξει συνεργασία είτε με την άκρα δεξιά είτε με τη μετριοπαθή αριστερά – μόνο η δεύτερη επιλογή θεωρείται βιώσιμη.
- Όμως η αριστερά έχει ήδη απορρίψει συμβιβασμούς τρεις φορές από τις εκλογές του 2024.
Ο «φόρος Ζουκμάν» αναδεικνύεται όχι απλώς ως οικονομικό μέτρο, αλλά ως πολιτικό τεστ επιβίωσης για τη νέα κυβέρνηση και τον ίδιο τον Μακρόν.Καθώς η ανισότητα βαθαίνει και οι κοινωνικές εντάσεις εντείνονται, η συζήτηση για το ποιος πληρώνει στη Γαλλία παίρνει κεντρική θέση στη μάχη για το μέλλον της χώρας.
Πηγή: pagenews.gr