Στην Τουρκία η πιο μεγάλη φυλακή της Ευρώπης

Ο πληθυσμός των φυλακών της Τουρκίας έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, σημειώνοντας το υψηλότερο ποσοστό στην σύγχρονη ιστορία της χώρας, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την 1η Σεπτεμβρίου 2025. Η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων αντανακλά όχι μόνο την αύξηση της εγκληματικότητας, αλλά και τη συνεχιζόμενη καταστολή της πολιτικής διαφωνίας από την κυβέρνηση.

Στοιχεία της Γενικής Διεύθυνσης Φυλακών και Σωφρονιστικών Ιδρυμάτων δείχνουν ότι, την 1η Σεπτεμβρίου, οι τουρκικές φυλακές φιλοξενούσαν 419.194 άτομα. Ο συνολικός αριθμός περιλαμβάνει 356.710 καταδικασμένους κρατούμενους και 62.484 άτομα σε προφυλάκιση στην Τουρκία. Ο αριθμός αυτός υπερβαίνει την επίσημη χωρητικότητα των 295.000 ατόμων και ασκεί τεράστια πίεση στο σωφρονιστικό σύστημα της χώρας.

Όπως αναφέρει το nordic monitor, ο συνολικός πληθυσμός των φυλακών υπερβαίνει πλέον τον πληθυσμό 34 τουρκικών επαρχιών. Για να αντιμετωπίσει την πίεση, η κυβέρνηση έχει επιταχύνει την κατασκευή φυλακών. Έντεκα νέες εγκαταστάσεις προγραμματίζεται να ανοίξουν το 2025, μεταξύ των οποίων μεγάλα έργα στη Νιγδέ, την Τοκάτ και την Κορούμ, με το κόστος του καθενός να ανέρχεται σε δισεκατομμύρια λίρες. Μέχρι το τέλος του 2027, η Άγκυρα σχεδιάζει να διαθέσει πάνω από 23,5 δισεκατομμύρια λίρες (περίπου 840 εκατομμύρια δολάρια) για την επέκταση των φυλακών.

Οι ειδικοί αποδίδουν την ιστορική αύξηση του αριθμού των κρατουμένων σε δύο αλληλένδετους παράγοντες: την άνοδο του οργανωμένου εγκλήματος και την πολιτική του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να φυλακίζει τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Ο Παγκόσμιος Δείκτης Οργανωμένου Εγκλήματος κατέταξε πρόσφατα την Τουρκία ως την πρώτη χώρα της Ευρώπης όσον αφορά τους παράγοντες του οργανωμένου εγκλήματος που συνδέονται με το κράτος. Η παρουσία μαφιόζικων ομάδων, εμπόρων ναρκωτικών και ένοπλων δικτύων έχει αυξηθεί σημαντικά, επιδεινωμένη από χρόνια κυβερνητικής ανοχής και διαφθοράς. Αν και οι τουρκικές αρχές ξεκίνησαν περισσότερες από 1.600 επιχειρήσεις κατά εγκληματικών ομάδων μεταξύ των μέσων του 2023 και του τέλους του 2024, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι ενέργειες αυτές ήρθαν πολύ αργά και ήταν ανεπαρκείς.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση του Προέδρου Ερντογάν έχει χρησιμοποιήσει το σωφρονιστικό σύστημα ως πολιτικό εργαλείο. Αν και κατά την τελευταία δεκαετία εισήχθησαν διάφορα νομοσχέδια για αμνηστία, φαινομενικά με σκοπό τη μείωση του υπερπληθυσμού των φυλακών, αυτά εφαρμόστηκαν επιλεκτικά. Εκατοντάδες χιλιάδες κατάδικοι, μεταξύ των οποίων μέλη της μαφίας και εξτρεμιστές, αφέθηκαν ελεύθεροι, αλλά οι πολιτικοί κρατούμενοι, οι διαφωνούντες, οι δημοσιογράφοι, οι ακαδημαϊκοί, οι ακτιβιστές και όσοι θεωρούνταν αντίπαλοι του κυβερνώντος κόμματος αποκλείστηκαν σκόπιμα. Αυτή η επιλεκτική εφαρμογή επέτρεψε σε βίαιους εγκληματίες να ανακτήσουν την ελευθερία τους, ενώ οι επικριτές παρέμειναν πίσω από τα κάγκελα, ενισχύοντας την αντίληψη ότι οι αμνηστίες εξυπηρετούν πολιτικούς και όχι ανθρωπιστικούς ή ποινικούς σκοπούς.

Σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το 2023 σχετικά με τον πληθυσμό των φυλακών (SPACE I), η Τουρκία αντιπροσώπευε ήδη περισσότερο από το ένα τρίτο του συνόλου των κρατουμένων στα 46 κράτη μέλη του. Από τους 1.036.680 συνολικά κρατούμενους σε όλη την Ευρώπη, η Τουρκία μόνη της κρατούσε 348.265. Ο αριθμός αυτός ξεπερνούσε κατά πολύ τους αριθμούς σε χώρες όπως η Αγγλία και η Ουαλία με 81.806, η Γαλλία με 72.294, η Πολωνία με 71.228 και η Γερμανία με 58.098.

Η έκθεση δείχνει επίσης πόσο εύκολα η τουρκική κυβέρνηση, η οποία έχει επικριθεί από διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα Ηνωμένα Έθνη για την εφαρμογή και το εύρος του αντιτρομοκρατικού νόμου της, μετατρέπει τους πολίτες της σε καταδικασμένους τρομοκράτες.

Σύμφωνα με ανάλυση του Nordic Monitor με βάση τα στοιχεία του SPACE I, 32.006 άτομα που έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα σχετιζόμενα με την τρομοκρατία βρίσκονται επί του παρόντος σε φυλακές στην Ευρώπη.

Συνολικά 30.555 από αυτά τα άτομα, ή το 95%, βρίσκονται σε τουρκικές φυλακές. Με άλλα λόγια, η Τουρκία φιλοξενεί σχεδόν όλους τους κρατούμενους που έχουν καταδικαστεί για τρομοκρατία στην Ευρώπη. Την Τουρκία ακολουθεί η Ρωσική Ομοσπονδία με 1.026 κρατούμενους, ή το 3,2% του συνόλου. Η Ισπανία βρίσκεται στην τρίτη θέση με 195 κρατούμενους.

Η έκρηξη του οργανωμένου εγκλήματος έχει επιβαρύνει περαιτέρω τις φυλακές. Ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλικάγια ανέφερε πρόσφατα ότι οι αρχές εξάρθρωσαν περισσότερες από 660 οργανωμένες εγκληματικές ομάδες κατά το παρελθόν έτος. Αν και η ανακοίνωση χαρακτηρίστηκε ως επιτυχία, οι επικριτές σημείωσαν ότι αποκάλυψε επίσης χρόνια αδράνειας που επέτρεψαν στις εγκληματικές αυτοκρατορίες να αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα.

Οι αστυνομικές επιχειρήσεις κατέληξαν σε περισσότερες από 11.600 κρατήσεις και 4.500 συλλήψεις. Ωστόσο, η πλειονότητα των υπόπτων αφέθηκε γρήγορα ελεύθερη, θέτοντας ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης και τους δεσμούς της τόσο με την κυβέρνηση όσο και με τα εγκληματικά δίκτυα. Οι νέοι της Τουρκίας εμπλέκονται όλο και περισσότερο σε εγκληματικές δραστηριότητες, από συμμορίες δρόμου έως διακίνηση ναρκωτικών, λόγω των οικονομικών δυσκολιών και των περιορισμένων ευκαιριών.

Παρατηρητές σημειώνουν ότι η ταχεία επέκταση του ποινικού συστήματος έχει και πολιτική διάσταση, σηματοδοτώντας ότι το κράτος είναι διατεθειμένο να χρησιμοποιήσει τη φυλάκιση όχι μόνο για τους εγκληματίες, αλλά και ως μέρος της ευρύτερης προσέγγισής του για την αντιμετώπιση της διαφορετικής άποψης.

Το οικονομικό βάρος της διατήρησης ενός τόσο εκτεταμένου δικτύου φυλακών είναι τεράστιο. Η προγραμματισμένη επένδυση άνω των 23,5 δισεκατομμυρίων λιρών έως το 2027 έρχεται σε μια περίοδο που η Τουρκία αντιμετωπίζει υψηλό πληθωρισμό, ραγδαία αύξηση της ανεργίας των νέων και οικονομική στασιμότητα. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι τα χρήματα θα μπορούσαν να δαπανηθούν καλύτερα για την εκπαίδευση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας ή προγράμματα αποκατάστασης, αντί για την επέκταση των φυλακών. Ωστόσο, η κυβέρνηση επιμένει ότι η επέκταση των φυλακών είναι απαραίτητη για τη δημόσια ασφάλεια. Οι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η αύξηση των ποσοστών εγκληματικότητας, ιδίως όσον αφορά το οργανωμένο έγκλημα και τις νεανικές συμμορίες, απαιτεί ισχυρά μέτρα.

Ο αριθμός των φυλακισμένων στην Τουρκία, που έχει φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, υπογραμμίζει μια πολύπλοκη σύγκλιση πολιτικής καταστολής, επέκτασης του εγκλήματος και συστημικής αποτυχίας. Με τις φυλακές να είναι υπερπλήρεις, η χώρα είναι μακράν η μεγαλύτερη φυλακή της Ευρώπης. Για τους επικριτές του Ερντογάν, οι αριθμοί δεν αποτυπώνουν μόνο την εγκληματικότητα, αλλά και την υποχώρηση της δημοκρατίας.

Πηγή: Pagenews.gr