Οι 200 εκατομμύρια Κινέζοι που λειτουργούν ως «καμπανάκι» για τον υπόλοιπο κόσμο

Η άνοδος της gig economy στην Κίνα

Περισσότεροι από 200 εκατομμύρια εργαζόμενοι, δηλαδή το 40% του αστικού εργατικού δυναμικού της Κίνας, απασχολούνται πλέον μέσω ψηφιακών πλατφορμών. Οι οδηγοί ταξί εφαρμογών, οι διανομείς φαγητού και όσοι εκτελούν μικροδουλειές κατά παραγγελία αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» αυτού του νέου μοντέλου.

Χάρη στην εκτεταμένη χρήση «υπερ-εφαρμογών» που καλύπτουν από τις μετακινήσεις μέχρι τις πληρωμές, η Κίνα διαθέτει τη μεγαλύτερη και πιο εξελιγμένη gig economy παγκοσμίως. Το φαινόμενο όμως δεν περιορίζεται στα αστικά κέντρα: επεκτείνεται ακόμη και σε εργοστάσια, όπου περιστασιακοί εργάτες καλούνται να καλύψουν ανάγκες της παραγωγής.

Ευκαιρίες και παγίδες

Για αρκετούς, η gig εργασία προσφέρει μεγαλύτερο εισόδημα και ευελιξία. Έρευνες δείχνουν ότι οι διανομείς μπορούν να κερδίζουν έως και 20% περισσότερα σε σχέση με τους κλασικούς μετανάστες εργάτες. Παράλληλα, πολλοί εκτιμούν ότι αποφεύγουν τη μονοτονία της παραδοσιακής βιομηχανικής απασχόλησης.

Ωστόσο, η επισφάλεια παραμένει το μεγαλύτερο μειονέκτημα. Οι gig workers στερούνται πρόσβασης σε βασικές κοινωνικές παροχές, ενώ λόγω του συστήματος hukou αντιμετωπίζουν εμπόδια ακόμη και στη μόνιμη εγκατάσταση σε πόλεις. Η έλλειψη σταθερότητας δυσκολεύει τη δημιουργία οικογένειας, επιβαρύνοντας το ήδη προβληματικό δημογραφικό ισοζύγιο της Κίνας.

Διδάγματα για την Ασία και τη Δύση

Η εμπειρία της Κίνας αποτελεί προειδοποίηση για άλλες οικονομίες. Ήδη, στην Ινδία καταγράφονται 10 εκατομμύρια gig workers, ενώ σε χώρες όπως η Ινδονησία σημειώνονται διαμαρτυρίες για τις συνθήκες εργασίας. Στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, η πίεση για περισσότερη ευελιξία στην αγορά εργασίας δημιουργεί παρόμοια διλήμματα.

Το μήνυμα είναι σαφές: η βιομηχανία δεν αποτελεί πλέον εγγύηση σταθερότητας και η gig εργασία δύσκολα μπορεί να εξαλειφθεί. Για πολλούς νέους, η εναλλακτική δεν είναι η μόνιμη θέση αλλά η ανεργία.

Η ανάγκη για νέο κοινωνικό συμβόλαιο

Αναλυτές υπογραμμίζουν την ανάγκη ενός νέου μοντέλου κοινωνικής προστασίας. Η Κίνα ήδη πιέζει τις πλατφόρμες να παρέχουν βασική κοινωνική ασφάλιση, ενώ η Ινδία ενθαρρύνει την καταγραφή των gig workers ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε ασφάλιση ατυχημάτων και υγειονομική κάλυψη.

Σε διεθνές επίπεδο, απαιτούνται μέτρα όπως:

• μείωση των υποχρεωτικών εισφορών για να αποφευχθεί η αποκλειστική προτίμηση στην ευέλικτη εργασία,

• φορητότητα των συντάξεων,

• καλύτερη αντιστοίχιση εισφορών και παροχών.

Σε έναν κόσμο όπου οι κοινωνίες «γερνούν πριν πλουτίσουν», η προστασία των εκατομμυρίων αυτών εργαζομένων δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. Η κινεζική εμπειρία λειτουργεί ως καμπανάκι για όλους: χωρίς νέο κοινωνικό συμβόλαιο, η ευέλικτη εργασία κινδυνεύει να εξελιχθεί σε παγίδα κοινωνικής αστάθειας.

Πηγή: pagenews.gr