Αυθαίρετα σε πολυκατοικίες: Μπλόκο στις τακτοποιήσεις χωρίς ομοφωνία

Η σημασία της νέας απόφασης

Μία ιδιαίτερα κρίσιμη απόφαση για χιλιάδες πολυκατοικίες σε όλη τη χώρα εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Με την απόφαση 1616/2025, οι ανώτατοι δικαστές όρισαν ότι η τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών σε κοινόχρηστους χώρους, όπως είναι η πιλοτή ή ο ακάλυπτος χώρος, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την ομόφωνη συναίνεση των ιδιοκτητών, εφόσον απουσιάζει κανονισμός πολυκατοικίας. Ένας και μόνο ιδιοκτήτης που θα διαφωνήσει έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει ολόκληρη τη διαδικασία.

Τι προβλέπει ο νόμος και πώς κρίθηκε

Ο Νόμος 4178/2013 είχε δώσει τη δυνατότητα σε συνιδιοκτήτες να προχωρούν σε τακτοποίηση αυθαιρέτων με πλειοψηφία 51% των ποσοστών συνιδιοκτησίας. Ωστόσο, το ΣτΕ έκρινε ότι η διάταξη αυτή είναι ανεφάρμοστη, καθώς συγκρούεται με το Σύνταγμα και ειδικότερα με τα άρθρα που προστατεύουν την ιδιοκτησία και το περιβάλλον. Με απλά λόγια, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν μπορεί μια πλειοψηφία να επιβάλλει σε μειοψηφούντες συνιδιοκτήτες την αποδοχή αυθαίρετων κατασκευών που αλλοιώνουν τους κοινόχρηστους χώρους.

Η υπόθεση που άνοιξε τον δρόμο

Αφορμή για την απόφαση στάθηκε μια υπόθεση σε πολυκατοικία του Δήμου Παπάγου – Χολαργού, όπου είχαν πραγματοποιηθεί αυθαίρετες κατασκευές στην πιλοτή και στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια, καθώς κρίθηκε πως έπρεπε να αποσαφηνιστεί αν η πλειοψηφική συναίνεση αρκεί για την τακτοποίηση. Η απάντηση των δικαστών ήταν ξεκάθαρη: η προστασία της ιδιοκτησίας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων υπερέχει.

Με κανονισμό ή χωρίς;

Η απόφαση αφήνει πάντως ανοιχτό παράθυρο για διαφορετική αντιμετώπιση σε πολυκατοικίες που διαθέτουν κανονισμό. Όταν υπάρχει κανονισμός οροφοκτησίας, υπερισχύουν οι ρυθμίσεις του και συχνά οι διαδικασίες μπορούν να προχωρήσουν με πλειοψηφία. Αντίθετα, στην απουσία κανονισμού απαιτείται πλήρης ομοφωνία, προκειμένου να μην παραβιαστούν δικαιώματα μειοψηφούντων ιδιοκτητών.

Οι επιπτώσεις για τους ιδιοκτήτες

Η νέα νομολογιακή εξέλιξη αναμένεται να έχει σοβαρές συνέπειες στην πράξη. Πολλοί ιδιοκτήτες που είχαν προσδοκία να τακτοποιήσουν αυθαίρετες επεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους με βάση την πλειοψηφία, θα βρεθούν τώρα αντιμέτωποι με το «βέτο» ακόμα και ενός γείτονα. Αυτό σημαίνει καθυστερήσεις, αδιέξοδα αλλά και πιθανές δικαστικές διαμάχες. Από την άλλη, η απόφαση θωρακίζει τα δικαιώματα εκείνων που δεν έχουν παρανομήσει και δεν επιθυμούν να νομιμοποιήσουν κατασκευές που αλλοιώνουν την εικόνα ή τη λειτουργία της πολυκατοικίας.

Το μήνυμα του ΣτΕ

Η Ολομέλεια του ΣτΕ στέλνει σαφές μήνυμα: η αυθαίρετη δόμηση δεν μπορεί να τακτοποιείται σε βάρος της ιδιοκτησίας ή της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Η συναίνεση όλων είναι προϋπόθεση για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους, ώστε να διασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ συλλογικού και ατομικού συμφέροντος.

Πηγή: pagenews.gr