Πανευρωπαϊκή έκθεση για την ηχορύπανση
Η πρόσφατη έκθεση Environmental Noise in Europe 2025 καταγράφει στοιχεία από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και άλλες χώρες του ΕΕΑ. Σύμφωνα με τα δεδομένα, πάνω από 112 εκατομμύρια Ευρωπαίοι εκτίθενται σε επίπεδα θορύβου που θεωρούνται επιβλαβή για την υγεία. Εάν ληφθούν υπόψη τα πιο αυστηρά όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο αριθμός αυτός φτάνει τα 150 εκατομμύρια.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Η Ελλάδα πλήττεται έντονα από την ηχορύπανση: περίπου 1,37 εκατομμύρια πολίτες (11% του πληθυσμού) εκτίθενται καθημερινά σε επιβλαβή επίπεδα θορύβου. Τη νύχτα, ο αριθμός παραμένει ανησυχητικός, με περίπου 700.000 ανθρώπους (7% του πληθυσμού) να αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου λόγω θορύβου. Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις μεγάλες πόλεις αλλά επεκτείνεται και σε περιοχές κοντά σε οδικούς άξονες, σιδηροδρομικές γραμμές και αεροδρόμια.
Κυρίαρχες πηγές θορύβου
-
Οδική κυκλοφορία: 985.000 Έλληνες εκτίθενται σε θόρυβο πάνω από τα όρια την ημέρα, 608.000 τη νύχτα.
-
Σιδηροδρομικά τρένα: 118.000 την ημέρα, 79.000 τη νύχτα.
-
Αεροπλάνα: 35.000 την ημέρα, 14.000 τη νύχτα.
Δείκτες Lden και Lnight
-
Στον δείκτη Lden, 20–30% των Ελλήνων εκτίθενται σε επίπεδα πάνω από τα όρια του ΠΟΥ.
-
Στον δείκτη Lnight, 10–20% εκτίθενται σε βλαβερά επίπεδα θορύβου τη νύχτα, με μεγαλύτερη επιβάρυνση για όσους ζουν κοντά σε κεντρικούς δρόμους.
Συνέπειες για την υγεία
Ο θόρυβος συνδέεται στην Ελλάδα με 740–1.090 πρόωρους θανάτους ετησίως και με απώλεια “υγιών χρόνων ζωής” (DALYs) 135–210 ανά 100.000 κατοίκους. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 2021 ο περιβαλλοντικός θόρυβος συνδέθηκε με 66.000 πρόωρους θανάτους, 50.000 νέες περιπτώσεις καρδιοπάθειας και 22.000 διαβήτη τύπου 2, χάνοντας συνολικά 1,3 εκατομμύρια «υγιή χρόνια ζωής».
Επιπτώσεις στα παιδιά
Η χρόνια έκθεση σε θόρυβο εκτιμάται ότι συνέβαλε σε περισσότερες από 560.000 δυσκολίες στην κατανόηση κειμένου, 63.000 προβλήματα συμπεριφοράς και 272.000 περιστατικά παιδικής παχυσαρκίας.
Φύση και οικονομία
Η ηχορύπανση επηρεάζει επίσης τα οικοσυστήματα: σχεδόν το 29% των περιοχών Natura 2000 εκτίθενται σε επίπεδα θορύβου που απειλούν την άγρια ζωή. Υποθαλάσσιοι θόρυβοι από ναυσιπλοΐα και υπεράκτιες δραστηριότητες επηρεάζουν δελφίνια και φάλαινες.
Ο οικονομικός κόσμος πληρώνει επίσης: οι μεταφορές κοστίζουν στην Ευρώπη τουλάχιστον 95,6 δισ. ευρώ ετησίως, αλλά κάθε ευρώ που επενδύεται σε μέτρα μείωσης του θορύβου αποφέρει κοινωνικό όφελος δέκα φορές μεγαλύτερο.
Στόχος 2030 και προκλήσεις
Η ΕΕ στοχεύει να μειώσει κατά 30% τον αριθμό των πολιτών που επηρεάζονται από χρόνιο θόρυβο έως το 2030. Ωστόσο, μεταξύ 2017 και 2022 η μείωση ήταν μόλις 3%. Αν συνεχιστεί η ίδια τάση, το 2030 η κατάσταση θα παραμείνει σχεδόν ίδια, με βελτίωση στο πιο αισιόδοξο σενάριο μόνο 21%.
Ανάγκη αποφασιστικής δράσης
Κυκλοφοριακοί περιορισμοί, βελτιωμένες δημόσιες συγκοινωνίες, ποδηλατόδρομοι, αθόρυβα ελαστικά, χαμηλότερα όρια ταχύτητας και πράσινες ζώνες αποτελούν εργαλεία για τη μείωση της ηχορύπανσης. Η εφαρμογή τους παραμένει άνιση, αλλά η έκθεση Environmental Noise in Europe 2025 λειτουργεί ως καμπανάκι για όλη την Ευρώπη και για κάθε ελληνική πόλη. Η ησυχία δεν είναι πλέον πολυτέλεια, αλλά ανάγκη για την υγεία, την οικονομία και το περιβάλλον.
Πηγή: pagenews.gr